PROGRAM NIWELOWANIA AGRESJI ORAZ ROZWOJU UMIEJĘTNOŚCI PROSPOŁECZNYCH wg: A. Goldstein’a, E. Feindler, J. Gibbs’a Anna KAŹMIERCZAK

Trening Zastępowania Agresji Wywodzi się z nurtu tzw. skillstreamingu, czyli profilowania, kształtowania umiejętności. Głównym celem Metody TZA jest nauczenie uczestników radzenia sobie w codziennym życiu, przy zastosowaniu wyuczonych umiejętności. Trening ma za zadanie „wszczepienie” pozytywnych zmian w strukturę osobowości jednostki. Nowo nabyte umiejętności mają umożliwić uczestnikom radzenie sobie z problemowymi zdarzeniami w sposób efektywny, gdziekolwiek i kiedykolwiek miałyby miejsce.

WZROST AGRESJI I PRZEMOCY Według Urbana analizy oficjalnych rejestrów rozmiarów i rodzajów przestępczości współczesnej młodzieży polskiej jednoznacznie wskazują na trzy główne tendencje rozwojowe: systematyczny wzrost wszystkich rodzajów przestępczości obniżanie się dolnej granicy wiekowej nieletnich nagły wzrost przestępstw gwałtownych o cechach agresji i przemocy

PRZYCZYNY ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH U podstaw Treningu Zastępowania Agresji leży przekonanie, iż podstawowymi przyczynami agresywnych zachowań u dzieci i młodzieży są deficyty w trzech głównych obszarach: kontrolowaniu własnej impulsywności, znajomości alternatywnych wobec agresji sposobów zachowania i umiejętności ich stosowania, rozwoju myślenia moralnego.

Trening Zastępowania Agresji obejmuje: Trening Umiejętności Prospołecznych (poziom behawioralny) Trening Kontroli Złości i innych emocji (poziom emocjonalny) Trening Wnioskowania Moralnego (poziom rozwoju wartości)

I. TRENING KONTROLI ZŁOŚCI To wyposażenie uczestników w sposoby radzenia sobie z własnym gniewem/złością. Samokontrola oznacza większą siłę osobową. Ludzie stają się silniejsi, kiedy kontrolują swoje reakcje na próby prowokacji ze strony innych.

KONCEPCJA A-B-C AGRESJI A – Przyczyna problemu B – Reakcja C – Konsekwencje

PROCEDURA TRENINGOWA MODELOWANIE ODGRYWANIE RÓL INFORMACJA ZWROTNA (zastosowanie technik kontroli złości) + ODGRYWANIE RÓL (komponentów treningu: Wyzwalacze, Sygnały, Reduktory, Monity, Samoewaluacja) INFORMACJA ZWROTNA (ze strony trenerów i uczestników) TRANSFER – Arkusz Kontroli Złości

SEKWENCJA KONTROLI ZŁOŚCI 1.      Wyzwalacze 2.      Sygnały z ciała 3.      Reduktory złości 4.      Monity 5.      Myślenie naprzód 6.      Umiejętność prospołeczna 7.      Samoewaluacja

WYZWALACZE Nauka identyfikowania: zewnętrznych zjawisk (tzw. zewnętrznych zapalników) oraz ich wewnętrznej interpretacji (tzw. wewnętrznych zapalników).

SYGNAŁY Z CIAŁA Identyfikacja sygnałów płynących z ciała – fizjologicznych i kinestetycznych wskazówek sygnalizujących poziom wzrostu złości.

REDUKTORY ZŁOŚCI Głębokie Oddychanie Liczenie Wstecz Wizja Spokoju

MONITY (upomnienia) Stwierdzenia samoinstruujące, używane w celu zwiększenia sukcesu w sytuacjach napiętych ogólne, np. dam sobie radę, nie dam się sprowokować, panuję nad sytuacją reinterpretacja, np. każdy może się pomylić, on nie zrobił tego specjalnie

MYŚLENIE NAPRZÓD Polega na ocenie prawdopodobnych konsekwencji zachowania ( „jeśli zrobię to teraz, to zdarzy się później…”).

UMIEJĘTNOŚĆ PROSPOŁECZNA Wybór i zastosowanie właściwego zachowania.

SAMOEWALUACJA Ocena sytuacji: Co zrobiłem dobrze? Co mógłbym zrobić inaczej?

SEKWENCJA KONTROLI ZŁOŚCI 1.      Wyzwalacze 2.      Sygnały z ciała 3.      Reduktory złości 4.      Monity 5.      Myślenie naprzód 6.      Umiejętność prospołeczna 7.      Samoewaluacja

II. TRENING UMIEJĘTNOŚCI PROSPOŁECZNYCH Uczy, co należy robić – to kształtowanie i rozwijanie umiejętności niezbędnych w kontaktach z ludźmi, które mogą stanowić alternatywę dla zachowań agresywnych.

PROCEDURY KSZTAŁTOWANIA UMIEJĘTNOŚCI PROSPOŁECZNYCH MODELOWANIE (demonstrowanie umiejętności przez trenerów) + ODGRYWANIE SCENEK RODZAJOWYCH (ćwiczenie umiejętności przez uczestników grupy) INFORMACJA ZWROTNA (ze strony trenerów i wszystkich uczestników grupy) TRENING UOGÓLNIAJĄCY – TRANSFER (zwiększający zarówno przekazywanie, jak i utrzymanie wyuczonych umiejętności)

PRZEBIEG SESJI TRENINGOWEJ Przywitanie i sprawdzenie zadania domowego. Definiowanie umiejętności. Modelowanie umiejętności. REAGOWANIE NA ZACZEPKI - Kroki: Oceń, czy ktoś cię zaczepia (Czy inni żartują z ciebie lub plotkują na twój temat?) Zastanów się, jak poradzić sobie z tego rodzaju dokuczaniem (Spokojnie to zaakceptować, obrócić w żart, zignorować) Wybierz najlepsze rozwiązanie i zastosuj je (O ile to możliwe, unikaj zachowań, które mogą wywołać agresję: złośliwe dokuczanie w formie odwetu lub zamknięcie się w sobie)

PRZEBIEG SESJI TRENINGOWEJ – c.d. Ustalanie potrzeb uczestników w zakresie umiejętności. Wybranie głównego aktora. Przygotowanie do odgrywania ról. Odgrywanie ról. Informacje zwrotne. Wybór następnego głównego aktora. Zadanie pracy domowej.

III. TRENING WNIOSKOWANIA MORALNEGO Procedury zwiększające poczucie przyzwoitości, sprawiedliwości oraz uwzględniania potrzeb i praw innych osób.

POJĘCIA Moralność i wartości są pojęciami tak bardzo złożonymi, że nie istnieje ich ścisła i jednoznaczna definicja. Ogólnie wartością możemy nazwać wszystko, co godne (warte), by o to zabiegać (a nie tylko to, czego pragniemy). System wartości – zespół ustosunkowań (odczuć, sądów, działań wobec pewnych wartości) jednostki.

STRATEGIA TRENINGU WNIOSKOWANIA MORALNEGO FAZA I. Konfrontacja z dylematem moralnym FAZA II. Stworzenie atmosfery do podejmowania dojrzałych moralnie decyzji FAZA III. Cofnięcie opóźnień w rozwoju moralnym FAZA IV. Ugruntowanie dojrzałych, moralnych decyzji

KLUB FAIR PLAY

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ !!!