W i t a m
Sprawy organizacyjne: Osoby które mogą pomoc: Instruktorzy Regionalni ds. SIP Maciek Ligocki Szczytno.Zaglasu@olsztyn.lasy.gov.pl Koordynator ds. SIP Tomasz Jarczyk – RDLP Olsztyn Tomasz.Jarczyk@olsztyn.lasy.gov.pl
Sprawy organizacyjne:
Sprawy organizacyjne:
GIS =SIP Oprogramowanie Dane Sprzęt Ludzie Metody oprogramowanie GIS oprogramowanie baz danych oprogramowanie sieciowe Dane dane wektorowe dane rastrowe dane atrybutowe zdjęcia (lotnicze satelitarne) Sprzęt komputery urządzenia peryferyjne plotery drukarki skanery digitiazery GIS =SIP Ludzie Administratorzy Menadżerowie Użytkownicy Klienci Obsługa Metody standardy procedury specyfikacje
Przestrzeń geograficzna Dostarczenie danych użytkownikom (decydentom) Obieg informacji w Systemach Informacji Przestrzennej Przestrzeń geograficzna Gromadzenie danych (analogowe, cyfrowe) Podjęcie decyzji Dostarczenie danych użytkownikom (decydentom) Analiza danych
Dane ? ∞ zł Oprogramowanie Piramida kosztów Systemów Informacji Przestrzennej Sprzęt 5000-10000zł Oprogramowanie 5000-50000zł Dane ? ∞ zł „Systemów Informacji Przestrzennej się nie kupuje Systemy Informacji Przestrzennej się tworzy……” Nowogrodzki L. 1994
Funkcje GIS: Pozyskiwanie Przechowywanie Wyszukiwanie Analizowanie Prezentowanie Publikowanie
Pozyskiwanie danych Ze źródeł analogowych: skanowanie dygitalizacja
Pozyskiwanie danych cd. Ze źródeł „numerycznych”: Wektoryzacja na ekranie GPS Fotorametria i teledetekcja
Pozyskiwanie danych cd. Wymiana danych z innymi instytucjami np. PODGiK (EWMAPA), ARiMR, Sieć Natura 2000 (GeoMedia), współrzędne geograficzne – pomiar w terenie
Przechowywanie danych Format rastrowy – określenie zeskanowanego obrazu (mapy papierowej, zdjęcia lotniczego) Format wektorowy – obiekt posiadający określone współrzędne definiujące ich położenie i zachowujący ciągłość topologiczną Elementy rzeczywistości przedstawione poprzez podstawowe klasy obiektów Punkty sklepy Linie ulice Powierzchnie budynki
Skala Mapy rzeka miasto miasto rzeka Skala mapy ma wpływ na rozmiar i kształt obiektów….. miasto rzeka Wielka skala Mniejszy obszar więcej szczegółów Mała skala Większy obszar mniej szczegółów miasto rzeka
Wyszukiwanie danych przestrzennych Identyfikowanie wskazanych obiektów Identyfikowanie o oparciu o wskazane kryterium
Analiza widoczności z dostrzegalni p-poż przy założeniu widoczności 10 km
Analiza widoczności z dostrzegalni p-poż przy założeniu widoczności 15 km
Symulacja oddziaływania drogi publicznej – założenie 25 m
Lokalizacja zarzewia ognia wg współrzędnych geograficznych podanych z odbiornika GPS
Zasięg dostępności terenu w czasie trzech minut od punktu czerpania wody
Analiza szybkości dojazdu do źródła ognia z punktów czerpania wody
Prezentowanie i publikowanie danych:
http://www.lpt2005.pl/map.aspx?id=1
Komponenty danych geograficznych *.shp – rozszerzenie pliku (lub nazwa zwyczajowa) warstwy graficznej (ESRI). Warstwa graficzna składa się z trzech plików: *.shp – treść graficzna (geometria) *.dbf - treść bazodanowa (atrybuty) *.shx – plik łączący oba poprzednie pliki (atrybuty) Inne pliki zawierające treść graficzną: *.dgn – MicroStation *.dxf – AutoCAD tzw. biblioteki danych na których pracuje GeoMedia
Topologia – zależności przestrzenne Położenie względne obiektów określa ich zależność i relacje: Z punktu A można dojechać do punktu B Pkt A leży w stanie Kalifornia a pkt B w stanie Ilinois Pkt B graniczy z Oceanem Spokojnym Trasa z pkt A do pkt B ma długość i kierunek itp Punkt A Punkt B Topologia matematycznie modeluje: łączność, sąsiedztwo i zgodność
Topologia – zależności przestrzenne Numeryczny Model Terenu (NMT) na przykładzie Triangular Irregular Network (TIN) W ten sposób możemy uzyskać Wystawę zbocza Spadek zbocza Wysokość dowolnego punktu na mapie
Odniesienie przestrzenne danych Układy odniesień Układy współrzędnych Odwzorowania kartograficzne i zniekształcenia Odwzorowanie danych
Co to jest odniesienie przestrzenne? Dane odniesione do fizycznego położenia na powierzchni Ziemi
Układy współrzędnych Y Dane zwykłe: X= + Y= + X= - Y= + X X= + Y= - X= - Y= - Szerokość i długość nie są równomiernie rozłożone na całej powierzchni ziemi Układ współrzędnych geograficznych Kartezjański (płaski) układ współrzędnych Miary długości katów są jednolite
Układy odniesienia i ich konwersje Podstawa do pomiarów położenia na powierzchni Ziemi Pomiary są odniesione do geodezyjnego układu i elipsoidy reprezentującej trójwymiarowy model Ziemi Geocentryczny układ odniesienia Lokalny układ odniesienia np. układ lokalny miasta Olsztyna np. układ współrzędnych WGS-84 Powierzchnia Ziemi Elipsoida odniesienia Różne układy odniesienia mają różne wartości współrzędnych dla tego samego punktu na Ziemi
Odwzorowania kartograficzne Odwzorowania kartograficzne rzutują powierzchnię trójwymiarowe na płaszczyznę Gaussa- Krügera walcowe poprzeczne
Zniekształcenia odwzorowawcze Ziemia (3D) Mapa (2D) Kształt Powierzchnia Odległość Kąty
Układy współrzędnych geograficznych PUWG 1992 (układ standardu LMN) odwzorowanie Gaussa - Krügera elipsoida odniesienia GRS 80 X= 600 000m Y= 600 000m PUWG 2000 odwzorowanie Gaussa - Krügera elipsoida odniesienia GRS 80 4 strefy 15 º 18 º 21º 24º X=6 650 000m Y=5 900 000m
Układy współrzędnych geograficznych odwzorowanie quasisterograficzne dla I-IV strefy odwzorowanie Gaussa - Krügera dla V strefy elipsoida odniesienia Krassowskego Współrzędne dla II strefy X= 4 500 000m Y= 5 800 000m
Układy współrzędnych geograficznych GUGiK 80 odwzorowanie quasi stereograficzne elipsoida odniesienia Krassowskiego Zastosowanie tylko do dużych skal 1:100 000, 1:50 000
Układy współrzędnych geograficznych cd. WGS 84 BLH (stopnie) elipsoida WGS 84 system określający pozycję 3D – brak odwzorowania B= 20º...... L= 53º...... Wykorzystywany min. przez system GPS
Układy współrzędnych geograficznych cd. UTM (uniwersalna siatka Merctora) odwzorowanie walcowe, poprzeczne, wiernokątne elipsoidy WGS 84; walec sieczny do elipsoidy symetrycznie do południka osiowego danej strefy .
Najpopularniejsze komercyjne oprogramowanie GIS
Oprogramowania GIS - freeware Arc Explorer ESRI fGIS Open Source GIS: GRASS GIS Er Viewer
Oprogramowania dedykowane LMN Przeglądarki do Map: Mapnik 3.5 Mapan – Las Tatuk – GIS Internetowy Serwer Mapowy Kontrola LMN Trako Aktualizator