Prawo Administracyjne Podstawowe definicje i pojęcia
Przygotowane i opracowane na podstawie podr. : J. Boć (red Przygotowane i opracowane na podstawie podr.: J. Boć (red.) Prawo Administracyjne, Wrocław 2010 r., rozdział I
Cechy administracji w ujęciu historycznym. Administracja jako zjawisko cywilizacyjne.
Pierwsze funkcje administracji: trwałe, oparte na w miarę stałych zasadach ściąganie podatków i danin publicznych na rzecz panującego władcy.
Trwałość administracji jako zjawiska. Zmiana jej zadań, form, metod działania, struktur organizacyjnych, zasięgu regulacji prawem.
Administracja w nowoczesnym rozumieniu tego zjawiska. Moment przekształcenia państwa policyjnego w państwo prawa. Trójpodział władzy. Poddanie administracji normom prawa powszechnie obowiązującego tworzonego przez Parlament. Proces oddzielenia się prawa publicznego od prawa prywatnego.
Zadania administracji państwowej w okresie socjalizmu (według T. Kuty): Zadania reglamentacyjno- porządkowe. Zadania w sferze gospodarki uspołecznionej. Zadania wobec ludności.
Zmiana zadań administracji po okresie przemian ustrojowych (wg. J Zmiana zadań administracji po okresie przemian ustrojowych (wg. J. Bocia): Odejście od planowania centralnego i nakazowo-rozdzielczego systemu zarządzania gospodarką, Procesy reprywatyzacji i prywatyzacji, ograniczenia funkcji administracji rządowej, Powołanie administracji samorządowej, Szersze korzystanie z form prawa cywilnego, utrzymanie sfery oddziaływania władczego, Częściowe odchodzenie od utrzymywania przez państwo usług publicznych i przechodzenie na świadczenia ekwiwalentne ( w części lub w całości płatne).
Administracja- pojęcie: Potoczne ujęcie pojęcie administracji może oznaczać: 1.Wydzielone w państwie struktury organizacyjne powołane specjalnie do realizacji określonych celów o charakterze zadań publicznych. 2.Określona i posiadającą specjalne cechy działalność, która jest podejmowana w ramach realizacji celów o charakterze publicznym. 3.To ludzie zatrudnieni (powołani, nominowani, wybrani, przyjęci do pracy w oparciu o umowę cywilną) w wydzielonych w państwie strukturach organizacyjnych .
Przykładowe definicje Administracji:
Z obszaru definicji negatywno-przedmiotowych: Administracja jest to podejmowana w publicznym celu działalność państwowa ( i związków publicznoprawnych) poza ustawodawstwem i sądownictwem
Z obszaru definicji przedmiotowych pozytywnych: Administracja jest to działalność tych organów publicznych (państwowych), które nie są organami ustawodawczymi i sądowymi
Z obszaru definicji przedmiotowych pozytywnych: Administracja to działalność(celowa / praktyczna /rzeczywista /konkretna /planowa /bezpośrednia /władcza/ ciągła/ regulująca/ twórcza/ kontrolowana /oparta na prawie / trwała /organizatorska /kierownicza /swoista),mająca na celu realizację (potrzeb) zadań publicznych(państwa/ społecznych podmiotów samorządowych/ podmiotów publicznych / wymagających ochrony / konkretnych/ z zakresu ochrony interesów publicznych/ określonych ustawami)
Z obszaru definicji pozytywnych podmiotowych: Administracja to działalność organów administracyjnych.
Z obszaru definicji opartych na kryterium szczególnym (przykłady): Administracja jest to ta część działalności państwa, w wyniku której powstaje stosunek administracyjnoprawny; Administracja to taka bezpośrednia i konkretna działalność, którą przez czynności rzeczywiste realizuje się cele bezpieczeństwa, postępu i dobrobytu społeczności.
Administracja publiczna - definicja (J.Boć) Administracja publiczna jest to przejęte przez państwo i realizowane przez jego zawisłe organy. A także organy samorządu terytorialnego zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli, wynikających ze współżycia ludzi w społecznościach.
Przesłanki rozwoju ingerencji administracji
Przesłanki- warunki: Możliwości materialne państwa, Stan organizacyjny państwa Treść polityki społeczno-gospodarczej
Polityka w administracji: Polityka jest to aprobowany przez organy państwowe i samorządowe system pozaprawnych i postulowanych wypowiedzi o tym gdzie, kiedy i jak korzystać z materialnych i organizacyjnych możliwości państwa i samorządów terytorialnych
Polityka wobec administracji i polityka w administracji
Polityka wobec administracji Polityka wobec administracji może mieć wpływ na przedmiotowy zasięg ingerencji zarówno w proces tworzenia jaki respektowania prawa. Dwa podstawowe warunki: 1.Porządek prawny musi dopuszczać wpływ polityki na administrację. 2.Wpływ polityki ograniczony wyłącznie do stosowania tylko określonych rodzajów norm, np: uznaniowych, kierunkowych itp.
Polityka w administracji To także polityka wobec administracji ale przetwarzana poziomo lub ponowo zgodnie z systemem podporządkowania organizacyjnego, bądź wytwarzana w samej administracji - nie jest bezpośrednim rozwinięciem treści polityki określonej z zewnątrz.
Wpływ i znaczenie polityki dla administracji publicznej: wpływa na określony stan ingerencji w obrębie tego samego prawa, decyduje o treści prawa, 3. wpływa na określony stan ingerencji w granicach nowego prawa.
Przesłanki cele: To wartości podstawowe, których realizacja leży w ostatecznym zamierzeniu podmiotów administrujących. Wartości te są jednocześnie celem i warunkiem działań w administracji.
Najczęściej wartości te przybierają postać interesu społecznego, interesu indywidualnego, interesu państwowego.
Przykłady nazw podobnych wartości jakimi kierować się powinna administracja: Interes powszechny, interes publiczny, interes zbiorowy, interes ogólnospołeczny, interes ogólnonarodowy, dobro publiczne, użyteczność publiczna itp.
Interes To określona wartość motywacyjna ujawniająca się w razie kontrowersyjnego zbiegu dwóch zachowań przejawianych zależnie co najmniej przez dwa podmioty czy grupy pomiotów.
Pamiętajmy! Interes społeczny sprzyjać ma realizacji interesu indywidualnego, a nie odwrotnie. W sytuacji sprzecznych interesów o tyle można obarczyć nowymi obowiązkami lub ograniczyć dotychczasowe prawa obywateli, o ile potrzebne to jest państwu lub samorządowi terytorialnemu do zapewnienia powodzenia celów ustalonych właśnie ze względu na tych obywateli. Zatem chodzi tutaj o ochronę interesu społecznego jako etapu realizacji interesu indywidualnego.
Dziękuję za uwagę.