Biologiczne Mechanizmy Zachowania ETOLOGIA dr Maciej Trojan

Jak się kontaktować? Dyżury: Pokój 13/8 w piwnicy Wtorek 12.00-14.00 Wtorek 16.00-18.00 Czwartek po wykładzie Piątek po wykładzie Pokój 13/8 w piwnicy Telefon w godzinach dyżurów 5549802 E-mail: maciej@engram.psych.uw.edu.pl

O czym będą zajęcia? Początki współczesnych badań nad zachowaniem się zwierząt: Darwin i jego następcy Psychologia eksperymentalna i etologia Podstawowe elementy teorii etologicznej Model Lorenza i Tinbergena Struktura zachowań popędowych - faza apentencyjna i konsumacyjna, łańcuch działań

O czym będą zajęcia? Konflikt popędów, zach. przemieszczone, przerzutowe Terytorializm, grożenie, pozy łagodzące Zabawa, samotna, z obiektem, połączona z twórczością, społeczna Eksploracja (Nissen, Butler, Berlyne (nowość, złożoność, intensywność) Dowody na myślenie zwierząt

Literatura Większość informacji niezbędnych do opanowania poniższego materiału znajdziecie Państwo w podręczniku B. Sadowskiego i J. Chmurzyńskiego Biologiczne mechanizmy zachowania. Warszawa: PWN. Rozdziały: Od 1.3 do 1.7.2, od 9.1 – do 9.3, 10, 12, 13, 14, 16, 17 i 18. Rozdział 5 autorstwa Wojciecha Pisuli z Psychologia Podręcznik Akademicki, pod redakcją J. Strelaua. Tom 1. Gdańsk: GWP, 2000

Jak zaliczyć zajęcia? Chodzenie na wykład (nieobowiązkowe) Znajomość literatury (obligatoryjne) Zaliczenie testu wielokrotnego wyboru Termin zerowy – bez wpisywania złej oceny Termin pierwszy (sesja zimowa) Termin drugi (sesja poprawkowa) Można zdawać egzamin ustnie – wtedy to są dwa egzaminy

Historia badań nad zwierzętami W starożytności dominujące były dwa poglądy: Ontologiczna koncepcja psychiki – greckich filozofów przyrody – Platona i Arystotelesa (anima sensitiva) Mechanistyczna koncepcja psychiki – Demokryt i Leukippos, którą przejął i rozwinął w XVIIw. Rene Descartes

Początek badań nowożytnych 1872 – Karol Darwin – O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt Powstanie ZOOPSYCHOLOGII 1895 – George Romans – Inteligencja zwierząt Ostry zwrot po opublikowaniu – Wstępu do psychologii porównaczej Lloyda Morgana

Kanon Morgana W żadnym wypadku nie możemy interpretować działania jako wyniku wyższej czynności psychicznej, jeśli może ono być zinterpretowane jako wynik procesu przebiegającego na niższym poziomie Krytyka ZOOPSYCHOLOGII zapoczątkowała nowe kierunki PSYCHOLOGIĘ EKSPERYMANTALNĄ ZWIERZĄT i ETOLOGIĘ

Behawioryzm 1913 Watson – założenia o kontroli sytuacji eksperymentalnej, jej powtarzalności i możliwości analizy matematycznej. Koncentracja na zachowaniu jako jedynym przejawie psychiki który może być obserwowalny i mierzalny. Reszta to „czarna skrzynka”

Etologia 1920 – Lorenz, Tinbergen, von Frish, Kohler Ethos (gr) – obyczaj Aby badać zachowanie tak by znać jego biologiczny sens trzeba obserwować zwierzęta w ich naturalnym środowisku bez jakiejkolwiek ingerencji bo to zmienia i wypacza sens ich zachowania

Psychologia XXIw. Nowoczesna Etologia Psychologia Porównawcza Przy wykorzystaniu zaawansowanego sprzętu, łącznie z technologią kosmiczną Psychologia Porównawcza Zajmująca się porównywaniem zachowań różnych gatunków, lub tych samych gatunków w różnych środowiskach