Cechy wrodzone psów myśliwskich: wiatr – czyli tzw. „nos” jest najważniejszym zmysłem, bowiem od jego czułości w dużej mierze uzależniony jest wynik polowania. Pies powinien być poddawany treningowi rozwijającemu zmysł węchu już od wczesnego wieku, a częste przebywanie z nim w polu w różnych warunkach atmosferycznych wyrabia i wzmacnia jego zdolności węchowe. Pies potrafi rozpoznać ślady zwierzyny, odróżnia odwiatry atrakcyjne (np. bażanta, zająca) od nieatrakcyjnych (drapieżników), pracując dolnym lub górnym wiatrem. Psy dokładniej pracują na tropie posługując się dolnym wiatrem, ponieważ przy zmieni koncentrują się cząsteczki zapachu, a węsząc górnym wiatrem zwietrzą zwierzynę z dalszej odległości, chwytając w nozdrza smugi wiejącego wiatru przenoszące odwiatr zwierzyny.
pasja myśliwska – jest ściśle połączona z wytrwałością szukania i gonienia zwierzyny w celu zdobycia pożywienia. Zależy ona od stopnia rozwoju fizycznego i psychicznego, co oznacza, że pełna pasja występuje u psów całkowicie dojrzałych. Objawia się ona niestrudzoną chęcią znalezienia zwierzyny, pies stale węszy z napięciem i wytrwale goni za uciekającym osobnikiem. Cechę tę można rozwijać poprzez odpowiednie postępowanie Od pasji łowieckiej pochodzi wytrwałość w poszukiwaniu zwierzyny, która uzależniona jest głównie od budowy anatomicznej i oraz kondycji fizycznej psa.
zdolność trzymania się tropu(tzw zdolność trzymania się tropu(tzw. „iskra”) – objawia się zwłaszcza u psów pracujących dolnym wiatrem, które punktując nosem ślad idą wolno, respektują tropy innych zwierząt i odnajdują ślad zataczając mniejsze lub większe koła miejsca jego zgubienia. sposób szukania zwierzyny – uwarunkowany jest rasą oraz cechami indywidualnymi poszczególnych psów, odziedziczonych po przodkach. Człowiek przystosował styl szukania do własnych potrzeb, tak aby pies pracował bardziej wydajnie. Strategia szukania polega na szybkim odkładaniu pola w kierunkach wskazanych przez myśliwego.
skłonność do oszczekiwania – jest cechą bardzo pożądaną podczas polowania, uzależnioną od rasy i właściwości osobniczych psa, będącą oznaką instynktu łowieckiego i tak np.: wyżły na tropie i goniąc na oko poruszają się cicho, niekiedy skomląc, teriery i jamniki zawzięcie oszczekują zobaczywszy zwierzynę, poszczekują czasami na tropie, gończe dają głos na gorącym tropie, natomiast pełnym głosem grają goniąc zwierzynę wzrokiem, posokowce oraz łajki po tropie idą milczkiem, oszczekują tylko na oko. U młodych psów wyrażających chęć do oszczekiwania należy poprzez odpowiednie szkolenie rozwijać tę cechę.
ciętość wobec drapieżników – jest to cecha dziedziczna, uzależniona od rasy psów. Najbardziej cięte są teriery i jamniki. Cecha ta przejawia się odwagą, zaciętością i wytrwałością w atakowaniu drapieżnika, którą należy doskonalić stwarzając okazje do walki. Szczególny nacisk należy położyć na wyszkolenie aportu załatwionych drapieżników, gdyż psy bardzo niechętnie biorą je do pyska. skłonność do wody – także jest cechą wrodzoną i uzależnioną od rasy psów. Wyżły krótkowłose wykazują opory przed praca w wodzie, natomiast szorstkowłose i długowłose (np. fousek, setery) cechuje autentyczna radość do pracy w wodzie. Stwierdzono również, że chętniej pracują w wodzie psy odważne i ostre.
STÓJKA Jest to cecha charakterystyczna wyłącznie dla wyżłów. W wieku 5-9 miesięcy cecha ta pojawia się u wyżłów angielskich, a później u pozostałych. Jest to wyraz stanu psychicznego psa po zwietrzeniu zwierzyny, wywodzący się z instynktu łowieckiego i zdradzający chęć wspólnego polowania z człowiekiem jako członkiem stada. Wystawienie zwierzyny objawia się charakterystyczną pozą psa uwarunkowaną rasą, temperamentem, właściwościami indywidualnymi psa, a nawet gatunkiem wystawionej zwierzyny.
Stójka u wyżłów objawia się natychmiastowym zatrzymaniem się po zwietrzeniu zwierzyny. Pies wtedy stoi w ogromnym napięciu psychicznym, z wyprężonym ciałem, z głową zwróconą w kierunku źródła zapachu, często z uniesioną łapą i nieruchomym ogonem (setery mogą lekko wachlować). Najbardziej klasyczną stójkę posiada pointer, setery wystawiają w półprzysiadzie, czasem warując.
Można wyróżnić kilka rodzajów stójki: twarda (prawidłowa) – pies trzyma stójkę do chwili nadejścia myśliwego, na jego rozkaz dociąga i wypycha zwierzynę na strzał; krótka – pies zrywa stójkę samodzielnie przed nadejściem myśliwego; martwa – pies na rozkaz nie rusza, pozostawiony działa samodzielnie; pusta – pies wystawia miejsca, gdzie przed chwilą była zwierzyna. Utrwalenie stójki odbywa się poprzez jak najczęstsze przebywanie z psem w polu, gdzie odbywa się wyrobienie jej stylu i prawidłowość wykonania.