Joanna Gorczyńska Psycholog Praca a środowisko rodzinne Joanna Gorczyńska Psycholog
Uzależnienie od alkoholu według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) – Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD -10).Objawy uzależnienia.
- występowanie silnego pragnienia lub poczucia przymusu picia, tzw - występowanie silnego pragnienia lub poczucia przymusu picia, tzw. ”głodu alkoholowego”, osoba uzależniona intensywnie myśli o piciu, połączone jest to z narastającym rozdrażnieniem, napięciem i niepokojem. Głód alkoholowy jest jednym z najważniejszych mechanizmów odpowiedzialnych za powrót do picia. - upośledzenie zdolności do kontrolowania ilości wypitego alkoholu, trudności w rezygnacji z picia w sytuacjach, które nie powinny być wiązane z alkoholem (praca, opieka nad dziećmi ,itp.), zakończenia picia, małej skuteczności w kontrolowaniu używania alkoholu. To jeden z najważniejszych objawów uzależnienia.
- występowanie drżenie mięśni, nudności, wymioty, biegunki, bezsenność, nadciśnienie tętnicze, rozszerzenie źrenic, wysuszenie śluzówek, wzmożona potliwość, niepokój, drażliwość, lęki, czasami omamy wzrokowe, słuchowe, padaczka alkoholowa – w sytuacji odstawienia alkoholu i zmniejszania się jego poziomu we krwi. Alkoholik wtedy dla złagodzenia tych objawów sięga ponownie po alkohol i zaczyna pić ponownie – ciągi alkoholowe.
zmieniona tolerancja na alkohol – potrzeba spożycia większych dawek dla wywoływania określonego efektu. narastające zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności, narastająca koncentracja życia wokół picia. uporczywe picie mimo oczywistych szkód wynikających z picia.
Psychologiczne mechanizmy uzależnienia.
destrukcja – powtarzanie danego zachowania mimo doświadczania realnych szkód; opór przed zmianą – może wywołać silny lęk lub złość; korzyści emocjonalne – chwilowe, a potem narastające cierpienie; - rozwinięty system przekonań i uzasadnień podtrzymujących te zachowania.
Funkcjonowanie osoby uzależnionej w miejscu pracy.
absencje chorobowe z powodów nieżytów żołądka, biegunek, urazów, grypy itp. zgłaszanie przez pracownika mało wiarygodnych przyczyn nieobecności lub spóźnień, częste nieobecności w poniedziałki lub piątki, - duża liczba spóźnień do pracy lub wcześniejszych wyjść,
powtarzające się przypadki opuszczania stanowiska pracy bez zgody przełożonych, problemy z przypominaniem sobie poleceń, rosnące trudności z wywiązywania się z obowiązków zawodowych, zmienne wyniki, przeplatające się okresy wysokiej i niskiej wydajności, obniżenie się poczucia odpowiedzialności i umiejętności przewidywania,
częste opuszczanie stanowiska pracy, przedłużające się przerwy na papierosa, wykonywanie pracy pod wpływem alkoholu lub leków, przychodzenie w stanie nietrzeźwym, - wyczuwalny zapach alkoholu, - częste korzystanie z odświeżaczy do ust, drżenie rąk, postępujące zaniedbywanie wyglądu i higieny, - niedotrzymywanie terminów,
błędy spowodowane nieuwagą, marnotrawienie materiałów, w relacjach ze współpracownikami nadmierna nerwowość, nieuzasadnione wpadanie w złość, nadmierna wrażliwość na krytykę, skargi ze strony współpracowników, - zaciąganie pożyczek u kolegów, unikanie kontaktów z przełożonymi, częste wypadki w pracy, w domu, itp.
Współuzależnienie.
Współuzależnieniem można określić sposób reagowania na silnie stresującą sytuację życia z alkoholikiem, który wprowadza destrukcję w układ, a druga osoba do tej destrukcji się przystosowuje.
Cechy osoby współuzależnionej chaos i zamęt uczuciowy huśtawki emocjonalne zagubienie, niepewność i bezradność w pejzażu emocjonalnym, zaprzeczanie oczywistym faktom problemy alkoholowego, roztaczanie ochronnego parasola nad alkoholikiem i łagodzenie skutków picia ukrywanie przed otoczeniem incydentów alkoholowych, nadmierna zależność emocjonalna od alkoholika
koncentrowanie się na alkoholiku kosztem siebie i rodziny szukanie „obiektywnych” powodów picia i usprawiedliwianie alkoholika, unikanie sytuacji konfliktowych, niepodejmowanie w rodzinie jawnych rozmów o faktach związanych z piciem, mimo iż wyznaczają one życie rodzinne, - kłopoty z odpowiedzialnością: nadmierne podejmowanie odpowiedzialności lub całkowite uchylanie się od niej, nieumiejętność bronienia swoich praw i zdrowych interesów dzieci, - nieświadome wspomaganie alkoholika przez odbarczanie go z odpowiedzialności za skutki picia.
Rodzina z problemem uzależnienia – charakterystyczne sposoby funkcjonowania i radzenia sobie z konsekwencjami picia.
Rodzina długi czas ukrywa problem alkoholowy z powodu wstydu, czasami nie widzi, że już jest źle. Rodzina jest zamknięta, jedno z rodziców pije, drugie nie zwierza się nikomu, dzieci nie mówią kolegom, bo się wstydzą. Kontakty są coraz bardziej luźne i powierzchowne, dominują pozory, wszyscy muszą sobie radzić sami.
Przemoc domowa.
Według definicji przemoc domowa, to: -działanie lub zaniechanie w ramach rodziny: dokonywane przez jednego z jej członków przeciwko pozostałym; -z wykorzystaniem istniejącej przewagi lub władzy; -godzące w ich prawa albo dobra osobiste, a szczególnie w ich życie lub zdrowie oraz -powodujące u nich szkody lub cierpienie.
U osób doznających przemocy domowej można rozpoznać specyficzną kategorię zaburzeń emocjonalnych. Nazywa się ją zespołem zaburzeń stresu pourazowego (PTSD).Do podstawowych objawów tego zaburzenia należą: bolesne powracanie śladów doznanego urazu, przeżywanie specyficznego paraliżu emocjonalnego, naprzemiennie ze stanami hiperpobudzenia. Koszmary senne, wstrząsające wspomnienia i wizje na jawie ,towarzyszy temu gotowość do nagłego pojawienia się reakcji ucieczki lub walki.
Osoby ulegające stałej przemocy często nie podejmują pracy, pozostając w sytuacji zależności ekonomicznej od sprawcy. Robią to pod wpływem jego nacisków, ponieważ nauczyły się być bierne i podporządkowane. W wyniku działań sprawcy odbierających wartość ofiary czują się bardzo niepewnie wobec jakichkolwiek wymagań zewnętrznych.
1. Przychodnia Zdrowia Psychicznego i Terapii Uzależnień ”Anima”: Wałbrzych, ul. Broniewskiego 83, Tel. 074 – 665-66-88, 074 -841-54- 66, Czynna codziennie w godz.800 - 2000 2. Punkt Konsultacyjny dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin ul. Beethovena 2,Tel. 074 – 664-08-54 Czynny : poniedziałek –piątek ,godz.730 - 1530 3. Punkt konsultacyjny dla rodziców dzieci uzależnionych od narkotyków czynny :środa ,godz.1600 – 2000 Dział Profilaktyki Uzależnień i Interwencji Kryzysowej Ul. Beethovena 1-2 , Tel. 074- 664-08 -42 Czynny: codziennie w godz.730 – 1530, 4. Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Ul. Beethovena 1-2,Tel . 074- 664-08-41 Czynna :codziennie w godz.730 - 1530 3. Punkt Interwencyjno – Konsultacyjny ul. Pocztowa 22 , Tel.074 – 847 -81- 26,wewn.34 czynny :poniedziałek –piątek ,godz.1600 - 1900,sob., niedz. godz. 900- 1200 4. Punkty „Niebieskiej Linii” działające przy każdym Komisariacie Policji w Wałbrzychu, Czynne: czwartki w godz.1600-1900, 5. Szpital Leczenia Uzależnień ,Czarny Bór, ul. Parkowa 8, Tel. 074 – 8450124,
Joanna Gorczyńska Psycholog 26.02.2010, Świdnica Dziękuję za uwagę Joanna Gorczyńska Psycholog 26.02.2010, Świdnica