Geneza i przebieg wojny stuletniej 1337-1453

Konflikt interesów dynastii

Przyczyny wybuchu sprawa lenna angielskiego na ziemi francuskiej sprawa pominięcia Edwarda III przy wyborze króla Francji wola ludu rywalizacja o status najsilniejszego państwa w tej części świata

Początek wojny Uzależnienie od Anglii kupieckich miast Flandrii Przyjazd Edwarda III na terytorium Francji Przyjęcie herbu, tytułu i barw króla Francji

Crécy – niewykorzystana szansa Król Edward III dobrze wybrał miejsce na spotkanie z armią francuską. (...) Pozycje swe wzmocnili częstokołem, zasiekami i dodatkowo jeszcze wykopanym rowem.(...) Przeważali w niej (w angielskiej armii) łucznicy Francuzi rozpoczęli bitwę prawie z marszu, bez uformowania szyku bojowego. Zniecierpliwieni rycerze francuscy ruszyli naprzód, roztrącając i tratując własnych kuszników Zwycięstwo zostało wykorzystane jedynie jako asekuracja odwrotu Anglików

Pierwszy etap wojny Wkroczenie wojsk angielskich do Gujenny Bitwa pod Crécy Odwrót Anglików Podpisanie rozejmu trwającego do 1355r.

Czarna śmierć Ok. 1347 r. pojawienie się w Europie „czarnej śmierci”. ok 1355r. Koniec epidemii na terenie Europy zachodniej

Jedynym ratunkiem przed zarazą – jak wówczas sądzono – była ucieczka z miejsca, gdzie się pojawiła

Rok 1356 czyli rok po rozejmie... Niedługo po wygaśnięciu rozejmu między walczącymi krajami w roku 1356 po bitwie pod Poitiers do niewoli dostaje się król Francji Jan II Dobry od momentu jego porwania władzę w kraju w zastępstwie króla przejmują stany generalne.

Powstanie chłopskie we Francji -Jacqueria Postanie chłopskie rozpoczęte 1356r. po przejęciu władzy przez stany generalne. Pomnożyli się bardzo, że było ich prawie 6 tysięcy; i wszędzie, gdzie przebywali, wzrastała ich liczba, ponieważ każdy z ich stanu przyłączał się do nich.[1] [1] Froissart, kronika cyt. za: historia powszechna XIV-XV w.

Powstanie na terenie Anglii W roku 1381 na terenie Anglii wybucha powstanie chłopskie dążące do zwiększenia praw najniższej warstwy społecznej Król dla dobra pokoju z powodu niebezpieczeństwa wydał na ich prośbę przywilej (...) głosząc że wszyscy ludzie w królestwie mają być wolni i wolnego stanu. najpierw więc skierowali się na pewną wieś (...) w której znajdowało się więzienie arcybiskupie a we wspomnianym więzieniu przebywał pewien kapłan Jan Bale który (...) przez szereg lat całą okolicę tak otumanił że z tego powodu został (...) prawnie osądzony i skazany. Wspomniani zaś ludzie zniszczyli więzienie (...) i kazali mu iść z sobą, albowiem chcieli go uczynić arcybiskupem. Henryk Knighton, kronika cyt. za: historia powszechna XIV-XVw.

Rok 1364 czyli koniec bezkrólewia we Francji Objęcie władzy przez Karola V przebyta w młodości choroba uczyniła go człowiekiem wątłego zdrowia i niepozornej budowy ciała Choć szesnaście lat panowania króla Karola V Mądrego pozwoliło na odzyskanie przez Francję ziem utraconych na początku trwania wojny stuletniej a jego zdecydowana polityka wewnętrzna doprowadziła do stopniowego przywrócenia jedności Francji jednak pięćdziesięciolecie trwające po jego śmierci przyniosło Francji wewnętrzny kryzys i anarchię.

Rok 1407 próba reformy Francji W roku 1407 ginie książę Ludwik Orleański, śmierć ta wywołuje oburzenie feudałów możnych królestwa. Pogłoski, które po tej śmierci wybuchły, okazały się niczym wobec tego, co wydarzyło się po ujawnieniu zabójcy, którym okazał się być Jan Nieustraszony-Książę Burgundii. Po ujawnieniu musiał on zbiec do swoich flandryjskich posiadłości. Widząc jednak, że większość opinii społecznej jest po jego stronie, postanowił wraz z całym swoim wojskiem wrócić do Paryża dzięki temu, że lud Francji jest mu właściwie wdzięczny za zabicie Ludwika zyskuje on przebaczenie władcy i znaczenie w królestwie. Dlatego też w roku 1413 zwołuje on Stany Generalne. Tymczasem w Paryżu, na skutek agitacji (...) popieranej przez księcia Burgundii – (przeciw) skorumpowanym urzędnikom królestwa, doszło w końcu kwietnia 1413 r. do zaburzeń i krwawych rozruchów. (...) reformy proponowane przez nich (...) usuwały krzyczące nadużycia władz, ulepszały administrację, uzdrawiały finanse królestwa. Jednak 1 września 1413 r. wyczerpała się królewska cierpliwość i Karol Orleański wkroczył do Paryża. Książę Burgundii zbiegł do swych posiadłości, zakańczając w ten sposób ten epizod historii wojny.

Rok 1413 czyli wznowienie wojny Rok 1413 przyniósł Anglii nowego władcę zmarł schorowany Henryk V, następcą został jego syn. W nocy z 13 na 14 sierpnia 1415 r. armia angielska wylądowała po francuskiej stronie kanału la’Manche u ujścia Sekwany. Po miesięcznym oblężeniu zdobyła miasto Harfleur, po czym król polecił ogłosić, że przybył do swej ziemi, do swojego kraju i królestwa; przynosi swobody i wolności, jakie miał lud za czasów świętego króla Ludwika Dnia 25 października 1415 r. zostaje stoczona bitwa pod Azincourt zakończona kolejną klęską Francuzów, bliźniaczo podobna do bitwy pod Crécy. Przyczyną klęski stało się niewłaściwe wyszkolenie dowódców francuskich i ich porywczość. Od porażki francuskiej Anglicy prowadzili regularny podbój Francji i ani król ani armia nie była w stanie ich powstrzymać.

Francja uratowana przez kobietę czyli Joanna d’Arc Joanna d’Arc zgłosiła się do króla Francji Karola VII i opowiedziała mu o sytuacji Orleanu, monarcha zdumiony tym co słyszał, poddał ją wielu badaniom, wypytując o rzeczy o których wiedzieć nie mogła. Po tych próbach zgodnie ze swoją prośbą w męskim stroju, w zbroi, stanęła na czele kilkutysięcznego oddziału żołnierzy i poprowadziła ich do Orleanu.(...) Oblężenie Orleanu zostało przełamane; w ciągu następnego tygodnia wyparto Anglików z całej doliny Loary.

Stabilizacja sytuacji politycznej. Po tym sukcesie Joanna zostaje głównym doradcą władcy i w 1429 r. zmusiła go by koronował się na króla Francji a następnie odbił stolicę. Po wyparciu sił angielskich z Paryża pozostała jeszcze kwestia zbuntowanej Burgundii. Do wyprawy przeciwko księstwu ponownie zgłosiła się Joanna i właśnie podczas tej wyprawy została pojmana przez połączone wojska Anglii i Burgundii. Szybko też została oskarżona o herezję i wszczęto przeciwko niej postępowanie inkwizycyjne, wskutek którego 30 maja 1431 roku została spalona na stosie.

Koniec wojny W cztery lata po śmierci Joanny Orleańskiej w roku 1435 pomiędzy Francją a Burgundią zostaje zawiązany trwały pokój, zaś w roku 1453 wyrok trybunału inkwizycyjnego zostaje uznany przez Kościół za hańbę i Dziewicy Orleańskiej zostaje przywrócona pełna cześć. Wyrok ten jeszcze bardziej umacnia pozycję króla francuskiego jako pomazańca bożego, co znowu spaja Francję wewnętrznie i zwiększa jej znaczenie na arenie międzynarodowej. Joanna d’Arc została beatyfikowana przez papieża Piusa X zaś jedenaście lat później została kanonizowana przez Benedykta XV.