Kryzys ideologiczny

Papiestwo w Awinionie Awinion siedzibą kurii papieskiej za pontyfikatu Klemensa V. 1309-1377

Nowe oblicze papiestwa Utrata pozycji panowania nad światem. Koncentracja wszystkich spraw Kościoła - Jan XX (1316-1348). Rozbudowa centralnej administracji kurii. Rozległa korespondencja kancelarii. Perfekcyjna organizacja kamery papieskiej zajmującej się sprawami finansowymi. Rozbudowa majątku kościelnego, umocnienie władzy papieskiej. Wspaniałość rezydencji papieskiej z setkami płatnych urzędników. Fiskalizm Kościoła powszechnego.

Niewola babilońska Kościoła – uzależnienie polityczne od Francji rezydowali w Awinionie: Klemens V Jan XX Benedykt XII Klemens VI Innocenty VI Urban V Grzegorz XI Na 134mianowanych kardynałów 113 pochodziło z Francji

Krytyka kleru Praktyki symonii i nepotyzmu. Handel relikwiami i odpustami. Lekceważenie obowiązków duszpasterskich, pogoń za uciechami życia. Kumulowanie godności kościelnych.

Herezje Sprzeczności między ideałami ubóstwa głoszonymi przez ewangelię a praktyka życia kościelnego. Zarzuty fałszowania nauki Chrystusa. Bogomiłowie Wędrowni kaznodzieje – lollardowie.

Albigensi Ruch religijno-społeczny rozwijający się w XII w. w Langwedocji wokół Tuluzy, Béziers i Albi (stąd nazwa). Większość stanowili w nim katarzy, ale skupiał też m.in. Waldensów zwolenników Arnolda z Bresci oraz henrycjan i radykalnych petrobruzjan (wzywali do burzenia kościołów i niszczenia krzyży). Albigensi cieszyli się początkowo poparciem miejscowych baronów i hrabiego Tuluzy Rajmunda V, nawet po nieprzychylnym przyjęciu w tym mieście 1119 papieża Kaliksta II. Po zamordowaniu legata papieskiego, Piotra z Castelnau, Innocenty III ogłosił 1209 przeciw nim krucjatę, którą do swej śmierci 1218 dowodził Szymon z Montfort. Jako pierwsze zdobyto Béziers, gdzie wymordowano ogół mieszkańców. 1225 do krucjaty włączył się król Francji Ludwik IXŚwięty. W zwalczaniu albigensów brała także udział ikwizycja. 1244 padła gł. twierdza albigensów - Montségur, gdzie 200 z nich spalono na wielkim stosie. Kolejny znaczniejszy punkt oporu, zamek w Queribus, zdobyto 1255. Niewielkie zbiorowości albigensów, istniejące jeszcze w Langwedocji i Pirenejach, wytępiono ostatecznie do XIV w.

Waldensi Średniowieczny innowierczy ruch religijno-społeczny, głoszący naukę o dobrowolnym ubóstwie jako ideale życia chrześcijańskiego, zainicjowany w 2. połowie XII w. przez Piotra Waldo i przekształcony ostatecznie w odrębną grupę religijną. Podstawę doktryny waldensów stanowiło wyłącznie Pismo Święte. Zajmując się początkowo apostolstwem świeckich (mężczyzn i kobiet), ruch skupiał głównie biedotę rzemieślniczą południowej Francji. Szybko znalazł zwolenników w Lombardii. Za głoszenie kazań bez zgody Kościoła rzymskokatolickiego, krytykę duchowieństwa i postulaty reformy Kościoła waldensi zostali ekskomunikowani.

Jan Wyclif John Wyclif (Jan Wiklef) (ur. ok.1329 – zm. 31.12.1384) –angielski teolog i reformator religiichrześcijańskiej, profesor teologii Uniwersytetu w Oksfordzie i duchowny katolicki związany z ruchem lo- llardów. Ostro sprzeciwiał się bogactwuKościoła, supremacji władzy papieskiej. Jest uznawany za prekursorareformacji. Jest również autorem pierwszego anglojezycznego przekładu Biblii. Choć był ostro zwalczany przez Kościół katolicki, nigdy nie zostałekskomunikowany, pochowano go jednak w niepoświęconej ziemi. W roku 1428 biskup angielski na polecenie papieża Marcina V wyjął kości Wyclifa z grobu cmentarza w Lutterworth. Zostały one zmiażdżone, spalone na popiół i wrzucone do rzekiSfift.

Spalenie kości Wiclifa

Wielka schizma zachodnia Przeniesienie stolicy apostolskiej do Rzymu (Urban VI 1377). Klemens VII wybrany w Awinionie. Dwie obediencje (oboedientia – posłuszeństwo). Sobór w Pizie 1409 – trzy obediencje.

Ruch soborowy Sobór w Konstancji (1414-1418). Wybór Marcina V i usunięcie schizmy. Kurialiści - zwolennicy zwierzchnictwa papieskiego. Koncyliaryści – zwolennicy wyższości soboru.