„SYMBOLE NARODOWE ICH HISTORIA I ZNACZENIE W ŻYCIU MŁODEGO CZŁOWIEKA”
Każdy młody Polak wie, jak wygląda godło Rzeczypospolitej Polskiej Każdy młody Polak wie, jak wygląda godło Rzeczypospolitej Polskiej. Herbem Polski jest Orzeł Biały w koronie umieszczony na czerwonym tle tarczy.
Już w czasach starożytnych Babilończycy, Persowie czy Hindusi z wizerunkiem białego ptaka utożsamiali najwyższą boskość. Na wyświetlonym slajdzie znajduje się zdjęcie orła bielika. Przyjmuje się, że to ten ptak uwidoczniony jest w godle Polski.
W mitologii greckiej i rzymskiej orzeł stanowił symbol geniuszu, wielkości i majestatu. W starożytnym Rzymie był znakiem legionów cesarskich.
Jako symbolu swej władzy używali go książęta ruscy i serbscy oraz niemieccy i moskiewscy cesarze.
Początki tego znaku wiązano z Lechem - legendarnym twórcą państwa polskiego. Według legendy Lech założył swoją stolicę w Gnieźnie w miejscu, gdzie występowało dużo orlich gniazd. Na pamiątkę tego wydarzenia Lech umieścił białego orła w swoim herbie. To legendarna historia, w świetle źródeł historycznych początki orła białego nie są tak barwne.
Zobaczmy, co działo się z Herbem Polski w czasach piastowskich.
Po raz pierwszy w polskiej historii rysunek ptaka pojawił się na denarach Bolesława Chrobrego około 1000 roku. Na wyświetlonym obrazie widać, że w owym czasie orzeł występował bez korony. Niektórzy dopatrują się na denarach Chrobrego wizerunku gołębia, koguta czy pawia. W czasach piastowskich, orzeł malowany był również na czerwonych tarczach i towarzyszył wielu uroczystościom, dlatego na denarach najprawdopodobniej obecny jest jego wizerunek.
O herbie państwa polskiego można mówić dopiero po koronacji Przemyśla II w XIII wieku. Od jego panowania biały orzeł w koronie na czerwonej tarczy staje się rzeczywistym herbem Polski. Kolejni królowie Władysław Łokietek i Kazimierz Wielki używają herbu ziemi kujawskiej.
Z nastaniem Dynastii Jagiellonów Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie utworzyło nowe państwo - Rzeczpospolitą Obojga Narodów.
Orzeł Biały pozostał w tym czasie herbem Królestwa Polskiego, ale nie był już herbem dynastycznym, gdyż Jagiellonowie używali własnego. Na wyświetlonej ilustracji widnieją prawie identyczne orły Władysława Jagiełły i Kazimierza Jagiellończyka.
Od czasów panowania Zygmunta Starego orzeł ponownie zmienił swój wygląd. Zaczęto umieszczać na jego piersi monogramy, czyli inicjały władców. Orły wyświetlone na slajdzie oznaczone są dodatkowo znakami S, co znaczy Zygmunt Stary, SĄ oznacza Zygmunt August, natomiast A - Anna Jagiellonka.
Zobaczmy, co działo się z orłem w czasach panowania królów elekcyjnych.
Z biegiem czasu zmienił się rysunek orła oraz kształt noszonej przez niego korony. Pojawiła się korona zamknięta, zwieńczona krzyżem. Można to zaobserwować na wyświetlonych herbach Stefana Batorego i Wazów.
Na herbie Stanisława Augusta Poniatowskiego pojawiają się dodatkowo insygnia władzy królewskiej: berło i jabłko trzymane przez orła w szponach.
I tak oto przechodzimy do wieku XIX.
Po III rozbiorze Herb Polski musiał zniknąć Po III rozbiorze Herb Polski musiał zniknąć. Dopiero po upadku powstania listopadowego Orzeł Biały powrócił na sztandary. Pojawił się też w czasie powstania styczniowego.
Nadszedł czas na wiek XX.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości próbowano wprowadzić wizerunek Orła bez korony. Ostatecznie na początku XX wieku przyjęto wzór Orła w koronie.
Wraz z władzą komunistyczną wprowadzono jednak orła bez korony Wraz z władzą komunistyczną wprowadzono jednak orła bez korony. W tym samym czasie Rząd Rzeczypospolitej działający poza granicami kraju oraz wszelkie ruchy niepodległościowe używały zawsze herbu z orłem w koronie.
Dlatego też w drugiej połowie XX wieku przywrócono herb Polski przedstawiający ukoronowanego orła białego. Współczesny herb ma właśnie taki wizerunek. Tak oto kończy się historia orła białego, teraz przechodzimy do krótkiej prezentacji historii Flagi Narodowej.
Flaga państwowa inaczej flaga narodowa, to drugi po godle symbol państwowy. Jest to oficjalny znak symbolizujący suwerenność państwa. Flaga jest płatem tkaniny, najczęściej prostokątnym, na którym barwy narodowe obecne są w postaci dwóch pasów równej szerokości. Górny jest biały, a dolny czerwony. Są to barwy pochodne od herbu państwa. Pas górny oznacza orła białego, pas dolny pole tarczy herbowej.
Barwy narodowe są dla Polaków niezwykle ważne Barwy narodowe są dla Polaków niezwykle ważne. Kolory biały i czerwony towarzyszą obchodom ważnych świąt narodowych na przykład Konstytucji 3 Maja a także Święta Niepodległości.
Są one często obecne na wstążkach i kokardach ozdabiających wiązanki i wieńce, składane na mogiłach poległych żołnierzy.
Flaga Narodowa i barwy narodowe są nieodzownym atrybutem kibiców piłkarskich.
Oraz sportowców, na przykład piłkarzy Polskiej Reprezentacji Narodowej.
Kolor biało-czerwony jest obecny na szalikach kibiców.
Na koszulkach zawodników.
Na czepkach pływackich sportowców
Na twarzach kibiców
Na strojach dopingujących polskich zawodników cheerleaderek
Na samochodach rajdowych
Na samochodach rajdowych
Na kaskach polskich sportowców
Na mundurach polskich żołnierzy w postaci przedstawionej na obrazie naszywki, którą przyczepia się na rękawie.
Na niebie w czasie pokazów lotniczych
Na wstęgach przecinanych w trakcie uroczystego otwarcia nowych obiektów
Na polskich tablicach rejestracyjnych
Flaga Narodowa ma swoje święto Flaga Narodowa ma swoje święto. 2 maja obchodzony jest Dzień Flagi Rzeczpospolitej Polskiej. Tego dnia Flaga wywieszana jest na budynkach, instytucjach a niekiedy wożona przez kierowców na dachach samochodów.
Wróćmy może do czasów historycznych i dziejów naszej flagi Wróćmy może do czasów historycznych i dziejów naszej flagi. Otóż kolor biało-czerwony nie był od zawsze związany z Polską Flagą.
W czasach Królestwa Polskiego (Kongresowego), na początku XIX wieku obowiązywała flaga a właściwie sztandar wyświetlony na obrazie. Widocznej na wyświetlonym slajdzie chorągwi używano na lądzie. Uważano ją raczej za cesarsko-królewski sztandar niż flagę. Warto zwrócić uwagę na to, że nie są jeszcze na niej obecne kolory biały i czerwony.
Flaga Królestwa Polskiego wykorzystywana była już od XVIII wieku, jako bandera Kompanii Handlu Czarnomorskiego. Była ona używana przez dwa parowce pływające po Wiśle.
Spójrzmy, co działo się z polską flagą w czasach powstania listopadowego
W chwili wybuchu powstania listopadowego zmieniono barwy narodowe na biało-czerwone. Biel oznaczać miała dobro i czystość dążeń narodu polskiego, czerwień - dostojność, majestat i potęgę władców polskich. Odtąd barwy biało-czerwone uznane zostały za barwy narodowe.
Przenieśmy się teraz do czasów powstania styczniowego.
W tym powstaniu oprócz flag biało-czerwonych, używano też flag biało – czerwono - granatowych. Ich barwy nawiązywały do rewolucyjnych kolorów Francji. Odcień czerwieni i koloru niebieskiego miał podkreślać narodowy charakter. Na flagach umieszczano też herb ustanowiony przez władze powstańcze.
Nadszedł czas na II Rzeczpospolitą
Na wyświetlonym obrazie z lewej strony widzimy flagę Polski zatwierdzoną przez Sejm 1 sierpnia 1919 roku. Ustalone proporcje flagi to: szerokość do długości jak pięć do ośmiu, obowiązują do dzisiaj. Natomiast z prawej strony widnieje flaga z wizerunkiem orła białego. Tej flagi używano w poselstwach i konsulatach za granicą oraz na morzach jako banderę handlową.
W późniejszym czasie nieco zmieniono rysunek orła W późniejszym czasie nieco zmieniono rysunek orła. Wyświetlona flaga została zniesiona w Polsce przez komunistyczne władze po II wojnie światowej, ale była używana przez Rząd na Uchodźstwie i przez Polonię amerykańską.
Przechodzimy do czasów PRL-u, czyli Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej.
W czasach komunistycznych flagi używane za granicą oraz bandery handlowe zawierały wizerunek orła białego bez korony.
Tak oto dobrnęliśmy do naszych czasów.
Konstytucja z 1997 roku określa, że barwy biało – czerwone są barwami państwowymi Rzeczypospolitej Polskiej. Wyświetlona z prawej strony flaga państwowa z wizerunkiem godła Polski jest używana za granicą jako flaga przedstawicielstw dyplomatycznych oraz jako bandera handlowa.
Melodię i słowa „Mazurka Dąbrowskiego” znamy wszyscy Melodię i słowa „Mazurka Dąbrowskiego” znamy wszyscy. Od najmłodszych lat przywykliśmy do tego, że pieśń tę śpiewa się zawsze w chwilach ważnych i uroczystych. Ale gdyby historia potoczyła się inaczej śpiewalibyśmy dziś inną pieśń na przykład „Bogurodzicę”, „Rotę” lub „Boże coś Polskę”. Warto dowiedzieć się czegoś więcej o pieśniach, które kandydowały do miana hymnu narodowego. „Bogurodzica” jest najstarszą polską pieśnią. Nie znamy dokładnej daty jej powstania, przyjmuje się, że pochodzi z I połowy XIII wieku.
Pierwszy odpis pieśni, zachował się do dnia dzisiejszego jest to odpis krakowski, powstał w Krakowie w XV wieku.
Pieśń „Bogurodzica” śpiewana była w dawnych czasach przez rycerstwo polskie podczas ważnych wojen i bitew. Wojska Jagiełły śpiewały ją podczas wojny z Zakonem Krzyżackim pod Grunwaldem w 1410 roku. Tę ważną w historii narodu polskiego bitwę uwiecznił na płótnie Jan Matejko. Jego obraz widać na wyświetlonym slajdzie.
Tekst pieśni „Bogurodzica”
Nadeszła pora, aby poznać historię drugiej pieśni konkurującej o uznanie za hymn państwowy. Jest nią katolicka pieśń patriotyczna „Boże coś Polskę”
Pieśń „Boże, coś Polskę” została napisana przez Alojzego Felińskiego na cześć cara Aleksandra I. Pierwotnie w refrenie pieśni padały słowa „Naszego króla zachowaj nam Panie”. Zaś po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Polacy śpiewali już „Ojczyznę wolną pobłogosław Panie”.
Do początkowych dwóch zwrotek dwie następne, dodał Antoni Gorecki Do początkowych dwóch zwrotek dwie następne, dodał Antoni Gorecki. Anonimowi autorzy dodawali kolejne zwrotki. Jest ich aż 11. Pieśń „Boże, coś Polskę” śpiewa się do melodii pieśni maryjnej „Serdeczna matko”.
Obraz K. Malankiewicza Bitwa pod Ostrołęką 1981
Słowa pieśni „Boże coś Polskę”
Następną pieśnią, która kandydowała do miana hymnu narodowego była „Rota”.
Wiersz został napisany przez Marię Konopnicką dla Wielkopolski i był protestem przeciwko okrutnej polityce germanizacyjnej zaboru niemieckiego.
Pierwszy wydruk „Roty” ukazał się w krakowskim piśmie, zaś pierwsze osobne wydanie w Oświęcimiu.
Muzykę do „Roty” napisał polski kompozytor, dyrygent i pedagog - Feliks Nowowiejski.
Uroczyste obchody Roku Grunwaldzkiego w 500-lecie bitwy ugruntowały popularność pieśni. Pieśń wykonana została po raz pierwszy 15 lipca 1910 r. przez chóry z całej Polski podczas uroczystego odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie. Zdjęcie z tej uroczystości widzą państwo na wyświetlonym obrazie. W świadomości Polaków Rota uważana jest za drugi hymn narodowy.
Słowa „Roty”
Tak oto przechodzimy do naszego hymnu narodowego - „Mazurka Dąbrowskiego”.
Pieśń legionów polskich we Włoszech napisał Józef Wybicki w włoskim Reggio w XVIII wieku. Pieśń powstała okazji uroczystości pożegnania odchodzących z miasta legionistów i generała Jana Henryka Dąbrowskiego, udającego się na spotkanie z Napoleonem.
Wówczas też pieśń po raz pierwszy zaśpiewano Wówczas też pieśń po raz pierwszy zaśpiewano. Prawdopodobnie śpiewał ją sam autor, do podlaskiej melodii ludowej zbliżonej do mazurka.
Swoją karierę - od okolicznościowej piosenki żołnierskiej do Hymnu Narodowego – „Mazurek Dąbrowskiego” zawdzięcza przede wszystkim zawartej w nim myśli o trwaniu narodu mimo utraty bytu państwowego. Myśl ta stała się fundamentem świadomości narodowej czasu niewoli. Początkowo była to pieśń wojskowa, później pieśń narodowa, wykonywana podczas uroczystości patriotycznych. Po raz pierwszy tekst ogłoszono w Mantui w gazetce "Dekada Legionowa".