„Przestrzeganie prawa to obowiązek każdego, także ucznia…”

Prawo – ogół przepisów i norm prawnych regulujących stosunki między ludźmi danej społeczności.

Dokumenty określające prawa i obowiązki ucznia Statut Program Wychowawczy Prawa Dziecka Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela Konwencja o Prawach Dziecka Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej Kodeks Drogowy Kodeks Karny

W jakich sytuacjach, gdzie uczniowie spotykają się z koniecznością przestrzegania prawa?

Łamanie prawa przez nieletnich wagary - przemoc psychiczna i fizyczna - kradzież- włamania - wyłudzenia (np. pieniędzy) - uszkodzenie cudzego mienia - używanie alkoholu lub narkotyków - naruszanie godności osobistej drugiego człowieka - bójki - napady i pobicia

Na czym polega życie w zgodzie ze sobą i innymi ludźmi? przestrzeganie zasad i reguł zgodne współżycie w grupie, empatia, szanowanie siebie i innych, odmawianie w sytuacjach nakłaniania do zażywania alkoholu, substancji uzależniających, psychoaktywnych, prawdomówność poważne podejście do obowiązków, nienaruszanie cudzego mienia i godności, odpowiedzialność za siebie i innych

Dlaczego młodzi ludzie łamią prawo unikanie podjęcia wysiłku, brak odpowiedzialności, chęć łatwego zdobycia pieniędzy, ciekawość nowych doświadczeń z równoczesną nieznajomością ich konsekwencji, wpływ innych osób, chcesz być w grupie – musisz się do niej dostosować, przynależnoś do określonych grup podwórkowych i subkultur młodzieżowych, nieumiejętność panowania nad sobą, nad własnymi odruchami, brak świadomości zagrożeń, przeklinanie, palenie tytoniu, przemoc – są sposobem „dowartościowania” osób słabych, pełnych kompleksów, problemy w domu, w szkole, brak wsparcia ze strony innych osób, lęk przed opinią ze strony kolegów/koleżanek, brak więzi – anonimowość lub słabe więzi "sprzyjają" zachowaniom agresywnym.

Co grozi za łamanie prawa? Wobec nieletnich sąd rodzinny może: 1) udzielić upomnienia, 2) zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia, 3) ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna,

Co grozi za łamanie prawa? 4) ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego, 5) zastosować nadzór kuratora, 6) skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją, 7) orzec zakaz prowadzenia pojazdów, 8) orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego,

Co grozi za łamanie prawa? 9) orzec umieszczenie w rodzinie zastępczej, w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w młodzieżowym ośrodku socjoterapii, 10) orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym, 11) zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Sąd rodzinny może również: 1) zobowiązać rodziców lub opiekuna do poprawy warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego, a także do ścisłej współpracy ze szkołą, do której nieletni uczęszcza, poradnią psychologiczno-pedagogiczną lub inną poradnią specjalistyczną, zakładem pracy, w którym jest zatrudniony, oraz lekarzem lub zakładem leczniczym,

Co grozi za łamanie prawa? 2) zobowiązać rodziców lub opiekuna do naprawienia w całości lub w części szkody wyrządzonej przez nieletniego. § 2. Sąd może zwrócić się do właściwych instytucji państwowych lub społecznych oraz jednostek samorządowych o udzielenie niezbędnej pomocy w poprawie warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego. 3) W wypadku gdy rodzice lub opiekun nieletniego uchylają się do wykonania obowiązków nałożonych na nich przez sąd rodzinny, sąd ten może wymierzyć im karę pieniężną w wysokości od 50 do 1500 złotych.

Odpowiedzialność karna nieletnich Zgodnie z powyższymi przepisami: - jeżeli nieletni dopuszcza się czynu zabronionego przed ukończeniem 13 roku życia - sąd traktuje popełnienie takiego czynu wyłącznie jako przejaw demoralizacji nieletniego i może zastosować środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich, - jeżeli nieletni dopuszcza się czynu zabronionego między 13 a 17 rokiem życia - sąd stosuje środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeżeli nieletni ukończył lat 15 i dopuścił się czynu zabronionego takiego jak: zamach na życie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zabójstwo i morderstwo, umyślne ciężkie uszkodzenie ciała, umyślne sprowadzenie katastrofy godzącej w bezpieczeństwo powszechne,

Odpowiedzialność karna nieletnich przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym przez sprawcę stosującego podstęp, umyślne sprowadzenie katastrofy w komunikacji, wzięcie lub przetrzymanie zakładnika, rozboje, może odpowiadać na zasadach określonych w kodeksie karnym, o ile sąd uzna, że okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności wcześniej stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne.

Odpowiedzialność karna nieletnich Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - w Polsce karalne jest: posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych, wprowadzanie do obrotu środków odurzających, udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia, wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. Każde z tych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat, a nie ukończył 17 lat. Natomiast z przestępstwem mamy do czynienia w sytuacji, gdy któryś z wymienionych czynów popełni uczeń, po ukończeniu 17 roku życia. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania karnego.

Ośrodki wychowawcze SCHRONISKO DLA NIELETNICH 1) zapewnia pozostawanie nieletniego do dyspozycji organu, który wydał postanowienie o umieszczeniu, 2) zapobiega działaniom, które mogłyby utrudniać postępowanie prowadzone w sprawie nieletniego przez sąd lub inny organ do tego upoważniony, 3) opracowuje diagnozę nieletniego i jego sytuacji oraz inicjuje proces jego resocjalizacji, współdziałając w tym zakresie z rodziną nieletniego, organizacjami społecznymi, ośrodkami pomocy społecznej, właściwymi organami administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz innymi osobami. 4) zapewnia nieletniemu możliwość kształcenia w zakresie szkoły podstawowej i ponadpodstawowej,

Ośrodki wychowawcze SCHRONISKO INTERWENCYJNE Może do niego trafić nieletni, który popełnił czyn karalny, stwarza poważne zagrożenie społeczne lub zagrożenie dla bezpieczeństwa schroniska zwykłego. Schroniska te to specjalne placówki opieki całkowitej podlegającej ministerstwu sprawiedliwości. Realizują funkcję diagnostyczną, resocjalizacyjną i zapobiegawczą (zabezpieczenie prawidłowego toku postępowania sądowego). Kierowani są tu nieletni w wieku 13 - 21 lat, podejrzani o dokonanie czynu karalnego lub przestępstwa, a okoliczności i charakter czynu, stopień demoralizacji i nieskuteczności dotychczasowych środków wychowawczych przemawiają za przyszłym umieszczeniem w zakładzie poprawczym.

Ośrodki wychowawcze ZAKŁAD POPRAWCZY Jest najsurowszym środkiem stosowanym wobec nieletnich. Decyzja sądu o umieszczeniu nieletniego w zakładzie poprawczym następuje wówczas, gdy zastosowane uprzednio środki wychowawcze nie spowodowały oczekiwanych zmian w zachowaniu i postawach lub też ze względu na wysoki stopień demoralizacji zachodzi przypuszczenie, że inne łagodniejsze środki mogą okazać się zawodne. Do zakładu poprawczego kierowani są nieletni w wieku 13-17 lat.