Dolnośląski Zasób Biblioteczny w systemie ALEPH Jolanta Ubowska Mariusz Gabrysiak Dolnośląska Biblioteka Publiczna im. T. Mikulskiego we Wrocławiu Listopad, 2010 1

Sytuacja wyjściowa i idea projektu DZB Listopad, 2010 2

Komputeryzacja WiMBP ‘2004 W latach 1996-2005 WiMBP pracowała w systemie MAK BN. Prowadzono w nim całość prac bibliotecznych, skatalogowano ok. 200 000 jedn. ew., (ok. 50% vol.), jednak jego ograniczenia konstrukcyjne a zwłaszcza brak konkretnych planów rozwojowych w BN zdecydowały o konieczności poszukania innego oprogramowania. Listopad, 2010 3

Konsorcjum Bibliotek Wrocławskich W podobnej sytuacji znajdowały się także inne Biblioteki we Wrocławiu. W październiku 2001 roku powołano Konsorcjum Bibliotek Wrocławskich. W skład Konsorcjum obok WiMBP weszły biblioteki: - Akademii Rolniczej (SOWA) - Akademii Wychowania Fizycznego (SOWA) - Politechniki Wrocławskiej (APIN) - Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna - Miejska Biblioteka Publiczna (MAK) Listopad, 2010 4

Programy biblioteczne na Dolnym Śląsku ‘2004 Listopad, 2010 5

Różnorodność programów Ta różnorodność nie sprzyjała ponadlokalnym celom informatyzacji bibliotek: Współkatalogowaniu, wymianie danych, jednolitej prezentacji w internecie itp. Wymianie wiedzy, doświadczeń i umiejętności między pracownikami bibliotek. Listopad, 2010 6

Dolnośląski Zasób Biblioteczny Główną ideą projektu DZB jest integracja bibliotek publicznych województwa na bazie nowoczesnych technologii komunikacyjnych oraz specjalistycznego oprogramowania ALEPH. Listopad, 2010 7

Dolnośląski Zasób Biblioteczny Cel – stworzenie zautomatyzowanej sieci bibliotek publicznych w oparciu o komputery, nowe technologie komunikacyjne i ujednolicony program informatyzacji bibliotek. obniżenie kosztów funkcjonowania bibliotek automatyzacja procesów bibliotecznych optymalizacja przepływu informacji automatyzacja wszystkich bibliotek publicznych. Listopad, 2010 8

Dolnośląski Zasób Biblioteczny Rezultat – zapewnienie mieszkańcom województwa równego dostępu do informacji poprzez pełne wykorzystanie kolekcji i baz danych bibliotek publicznych. wzrost dostępności bibliotek wzrost poziomu wykształcenia mieszkańców regionu Listopad, 2010 9

Kryteria wyboru systemu Oprócz wielu innych warunków – kosztów, funkcjonalności, pozycji rynkowej – system obsługujący DZB musiał pozwolić na budowę, utrzymanie i rozwój złożonego, rozbudowanego organizacyjnie, wielobibliotecznego konsorcjum. System Aleph sprostał tym założeniom Listopad, 2010 10

Partnerzy Listopad, 2010 11

Partnerzy zewnętrzni Samorządy lokalne Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Samorządy lokalne Listopad, 2010 12

Konsorcjum Bibliotek Wrocławskich Biblioteka Główna i Ośrodek Informacji Naukowo- Technicznej Politechniki Wrocławskiej Biblioteka Główna Uniwersytetu Przyrodniczego Biblioteka Główna Akademii Wychowania Fizycznego Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna Miejska Biblioteka Publiczna Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna wraz z siecią bibliotek publicznych Dolnego Śląska Listopad, 2010 13

Biblioteki publiczne Dolnego Śląska 172 biblioteki stopnia podstawowego 700 placówek 650 000 czytelników 107 biblioteki skomputeryzowane 48 bibliotek bez programu bibliotecznego Listopad, 2010 14

Finansowanie Listopad, 2010 15

Koszt projektu zakup sprzętu komputerowego zakup i eksploatacja systemu ALEPH szkolenie bibliotekarzy promocja projektu Listopad, 2010 16

Finansowanie Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Program Operacyjny Ministra Kultury Samorządy lokalne Gminny Fundusz Ochrony Środowiska Listopad, 2010 17

Podział środków Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Program Operacyjny Ministra Kultury Samorządy lokalne Gminny Fundusz Ochrony Środowiska DBP we Wrocławiu Listopad, 2010 18

Źródła dodatkowych środków pozyskanych przez biblioteki Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Twardogórze Urząd Miasta i Gminy w Twardogórze Miejska Biblioteka w Jaworze Starostwo Powiatowe w Jaworze Legnicka Biblioteka Publiczna Gminny Fundusz Ochrony Środowiska Miejska Biblioteka Publiczna w Lubinie Urząd Gminy Grodzka Biblioteka Publiczna w Jeleniej Górze Program Operacyjny Ministra Kultury Listopad, 2010 19

Wydatkowanie środków - liczba zakupionych zestawów komputerowych Listopad, 2010 20

Wydatkowanie środków - liczba zakupionych licencji programu Aleph Licencje pełne Licencje WWW Licencje Z39.50 Listopad, 2010 21

Kolejne etapy realizacji Listopad, 2010 22

Podstawowe założenia organizacyjne Centrum koordynacyjne w siedzibie DBP Centralny katalog Centralna baza czytelników Centralna baza informacji o regionie o Listopad, 2010 23 23

Centrum koordynacyjne Utrzymanie i rozwój serwera i instalacji Aleph Wdrożenia systemu w bibliotekach DZB Support i opieka powdrożeniowa Organizacja współpracy bibliotek DZB Współpraca z lokalnymi informatykami i administratorami Współpraca z biurem support w AlephPolska Projekty nowości i zmian, instrukcje, usługi o Listopad, 2010 24 24

Biblioteki DZB – I etap Wrocław Dolnośląska Biblioteka Publiczna Bolesławiec Miejska Biblioteka Publiczna Głogowie Miejska Biblioteka Publiczna Jelenia Góra Grodzka Biblioteka Publiczna Kłodzko Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna Legnica Legnicka Biblioteka Publiczna Lubinie Miejska Biblioteka Publiczna w Oleśnica Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna Świdnica Miejska Biblioteka Publiczna Lwówek Śląski Miejska Biblioteka Publiczna Listopad, 2010 25

Biblioteki DZB – II etap Dzierżoniów Miejsko Powiatowa Biblioteka Publiczna Zgorzelec Miejska Biblioteka Publiczna Polkowice Miejsko Gminna Biblioteka Publiczna Złotoryja Miejska Biblioteka Publiczna Środa Śląska Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna Lubań Miejska Biblioteka Publiczna Milicz Biblioteka Publiczna Ząbkowice Śląskie Biblioteka Publiczna Miasta i Gmina Nowej Rudzie Miejska Biblioteka Publiczna Bogatynia Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Listopad, 2010 26

Biblioteki DZB – III etap Karpacz Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Długołęka Gminna Biblioteka Publiczna Jawor Miejska Biblioteka Publiczna Twardogóra Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Góra Biblioteka Miejska Kamienna Góra Miejska Biblioteka Publiczna Oławie Miejska Biblioteka Publiczna Strzelin Biblioteka Publiczna Trzebnica Miejska i gminna Biblioteka Publiczna Wołów Biblioteka Wołowskiego Ośrodka Kultury Listopad, 2010 27

Biblioteki DZB – „ostatni etap” Nienależące dotychczas do DZB biblioteki powiatu dzierżoniowskiego Bielawa Miejska Biblioteka Publiczna Pieszyce Miejska Biblioteka Publiczna-Centrum Kultury Piława Górna Miejska Biblioteka Publiczna Niemcza Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna Mościsko Biblioteka Publiczna Gminy Dzierżoniów Łagiewniki Biblioteka Gminnego Ośrodka Kultury Listopad, 2010 28

DZB 2008 DZB 2004 DZB 2005-2006 I ETAP II ETAP III ETAP Głogów Góra Milicz Polkowice Wołów Lubin Trzebnica Zgorzelec Bolesławiec Twardogóra Oleśnica Legnica Środa Śląska Złotoryja Długołęka Lubań Lwówek Śląski Jawor Wrocław Oława Bogatynia Świdnica Jelenia Góra Karpacz Strzelin Kamienna Góra Dzierżoniów Nowa Ruda Ząbkowice Śląskie I ETAP II ETAP Kłodzko III ETAP Listopad, 2010 29

Efekty Listopad, 2010 30

Strona projektu www.dzb.pl Domena utrzymywana we Wrocławskim Centrum Sieciowo - Superkomputerowym Listopad, 2010 31

Serwer Aleph - DZB Procesor Intel ® Xeon ® X5365  (8M Cache, 3.00 GHz, 1333 MHz FSB) RAM 48 GB RAM (przeciętne wykorzystanie ok. 50%) OS Red Hat Enterprice 5 na mirrorze o pojemności 136 GB (2 dyski SAS 136GB) Listopad, 2010 32

Serwer Aleph - DZB Zabezpieczenia - Baza Oracle postawiona na Mirrorze o pojemności 450 GB (2 dyski SAS 450GB) - Backup danych postawiony na rajdzie 5 o pojemności 560GB (5 dysków SAS 136GB) Listopad, 2010 33

Dolnośląski Zasób Biblioteczny ‘2010 37 wdrożonych bibliotek 100 zestawów komputerowych 120 licencji pełnych 500 bibliotekarzy 2 000 000 jednostek ew. 250 000 stałych użytkowników 150 000 wyszukiwań miesięcznie Listopad, 2010 34

Katalog centralny Głowna baza danych DZB gromadzi różnego typu materiały biblioteczne. Biblioteki korzystają z tych samych opisów bibliograficznych i administrują – w zakresie udzielonych uprawnień – wydzielonymi bazami własnych egzemplarzy. o Listopad, 2010 35 35

Baza czytelników Baza czytelników jest wspólna dla wszystkich bibliotek DZB, przy zachowaniu zasad wynikających z Ustawy o Ochronie Danych Osobowych. Biblioteki mają dostęp do danych „własnych” czytelników. Czytelnicy mogą się logować tylko do biblioteki w której złożyli „zobowiązanie” o Listopad, 2010 36 36

Współpraca bibliotek DZB Spotkania grup tematycznych Coroczne Konferencje o Listopad, 2010 37 37

Support Serwis www ramach witryny DBP Konsultacje scype, email, telefoniczne i wyjazdowe o Listopad, 2010 38 38

Instrukcje Dotychczas opracowano: Dokumenty zwarte Kartoteka „REGION” Dokumenty dźwiękowe Dokumenty Życia Społecznego o Listopad, 2010 39 39

Perspektywy rozwoju Listopad, 2010 40

Systemy na Dolnym Śląsku '2004 - 2009 Aleph 32 Biblios 1 Kobi 1 Libra 19 MAK 28 Mateusz 1 Mol 2 Schola 1 Sowa 4 2004 Album 1 Aleph 1 Libra 3 MAK 37 Minilib 7 Prolib 1 Schola 2 Sowa 5 Listopad, 2010 41

Jest to z pewnością perspektywa raczej kilkuletnia niż kilkumiesięczna Zakładamy, że docelowym systemem bibliotecznym w naszym województwie będzie Aleph Dolnośląskiego Zasobu Bibliotecznego. Możliwe też, że intensywna promocja projektu MAK+ spowoduje podział województwa pomiędzy dwoma dominującymi systemami. Nie wiadomo jednak kiedy to nastąpi, tj. kiedy Aleph (lub Aleph i MAK+) obejmą swoim zasięgiem wszystkie 172 biblioteki stopnia podstawowego. Jest to z pewnością perspektywa raczej kilkuletnia niż kilkumiesięczna Listopad, 2010 42

Biblioteki już skomputeryzowane lub komputeryzujące się w innych systemach czekać będzie w przyszłości zmiana systemu, do której warto się przygotować zawczasu. Biblioteki nie skomputeryzowane powinny jak najszybciej podjąć prace w tym zakresie. Doświadczenie zdobyte przy pracy w dowolnym z dostępnych na rynku – wiarygodnych – systemów po dołączeniu do DZB na pewno nie zostanie zmarnowane. Listopad, 2010 43

Dziękuję Dolnośląska Biblioteka Publiczna we Wrocławiu www.wbp.wroc.pl wbp@wbp.wroc.pl Dolnośląski Zasób Biblioteczny www.dzb.pl 071) 3352-204 Mariusz Gabrysiak mgabrysiak@wbp.wroc.pl 071) 3352-248 Listopad, 2010 44