Rola informacji i systemów informatycznych w zarządzaniu łańcuchem dostaw.
Zintegrowane systemy informatyczne Charakterystyka informacji O informacji mówimy, gdy mamy na myśli wynik uporządkowania, przeanalizowanych danych, czyli surowych nie poddanych analizie liczb i faktów dotyczących zjawisk lub wydarzeń. w Słowniku Wyrazów Obcych: powiadomienie o czymś, zakomunikowanie czegoś; wiadomość, wskazówka, pouczenie; informacja naukowa- dział nauki zajmujący się opracowywaniem i rozpowszechnianiem danych naukowych dotyczących aktualnego stanu wiedzy w określonej dziedzinie; każdy czynnik, dzięki któremu ludzie lub urządzenia automatyczne, mogą bardziej sprawnie, celowo działać[1].” [1] Słownik wyrazów obcych pod red. B. Pakosz, E. Sobol, C. Szkiłądź, M. Zagrodzka Wydawnictwo PWN Warszawa
Zintegrowane systemy informatyczne Charakterystyka informacji Fazy procesu informacji: generowanie informacji (produkcja) gromadzenie informacji (zbieranie) przechowywanie informacji (pamiętanie, archiwizowanie, magazynowanie) przekazywanie informacji (transmisja) przetwarzanie informacji (przekształcanie, transformacja) udostępnianie informacji (upowszechnianie) interpretacja informacji (translacja na język użytkownika) wykorzystywanie informacji (użytkowanie) Procesy i systemy informacyjne w gospodarce są badane, projektowane i eksploatowane głównie przez informatyków.
Zintegrowane systemy informatyczne System informacyjny: Jest to celowe zestawienie ludzi, danych, procesów, sposobów komunikacji, infrastruktury sieciowej i urządzeń komputerowych, które to elementy współdziałają w celu zapewnienia codziennego funkcjonowania organizacji (transakcyjne przetwarzanie danych) jak również wspierający rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji przez kadrę kierowniczą (systemy raportowania i wspomagania decyzji) System informacyjny niekoniecznie musi zawierać elementy infrastruktury IT
Zintegrowane systemy informatyczne System informatyczny może być jedną z części składowych systemu informacyjnego oba terminy używane są jako synonimy - niesłusznie System informatyczny to oparte na technologii komputerowej rozwiązanie pojedynczego problemu biznesowego. Może być to aplikacja, rozwiązanie sprzętowe lub (najczęściej) połączenie obu tych składników System informacyjny może się składać z więcej niż jednego systemu informatycznego
Działalność produkcyjna Zintegrowane systemy informatyczne Informacja staje się najistotniejsza Działalność produkcyjna Wiedza i informacja biznesowa Przewaga konkurencyjna Czas Przedsiębiorstwa stają się przede wszystkim przetwórcami informacji biznesowej – konkurując jednocześnie o jej źródła.
Zintegrowane systemy informatyczne Informatyzacja zarządzania logistycznego W zarządzaniu logistyką pojawia się bardzo duża ilość danych dotyczących: lokalizacji klienta, wielkości zamówienia, lokalizacji zakładów produkcyjnych, składów i centrów dystrybucyjnych, kosztów transportu z każdego składu, czy zakładu produkcyjnego do każdego klienta, dostępnych przewoźników i poziomu oferowanych przez nich usług, lokalizacji dostawców, poziomu zapasów utrzymywanych aktualnie w każdym składzie i centrum dystrybucyjnym
Zintegrowane systemy informatyczne Informatyzacja zarządzania logistycznego Bez względu na to jaki stopień skomplikowania wykazuje system informacji musi on łączyć: przedsiębiorstwo z klientami, dostawcami, odbiorcami. główne działy funkcjonowania przedsiębiorstwa takie jak: księgowość, marketing, produkcja itp. różne sfery działań logistycznych np.: obsługa klienta, transport, magazynowanie, realizacja zamówień itd.
Zintegrowane systemy informatyczne Informatyzacja zarządzania logistycznego Ze względu na złożoność procesu logistycznego i na dużą ilość działań wymagających wzajemnej koordynacji przedsiębiorstwo dąży do tworzenia logistycznego systemu informacji- LIS (Logistics Information System ). Jego główną rolą jest gromadzenie i przetwarzanie danych oraz udostępniania informacji w celu wykorzystania ich do podejmowania decyzji menedżerskich. LIS posiada zatem trzy podstawowe funkcje: obsługa klienta i komunikacja zorientowana na doskonalenie relacji klient- dostawca; planowanie i sterowanie związane z wyprzedzaniem w czasie wymagań klientów i monitorowaniem przepływów fizycznych w celu stwierdzenia odchyleń w stosunku do planu, Koordynacja – powiązanie procesów logistycznych w sprawnie działający system[*]. [*] „Kompendium wiedzy o logistyce” pod red. E. Gołembskiej PWN Warszawa-Poznań 2002
Zintegrowane systemy informatyczne Logistyczny system informacyjny DECYZJE I STEROWANIE Inny system dosta-rczający cennych informacji potrze-bnych także w procesie logistycz-nym to tzw. MIS czyli Marketing Information System. Swą budową przy-pomina on LIS-a z tym że jego główną funkcją jest działal-ność marketingowa. LOGISTYCZNY SYSTEM INFORMACJI Magazynowanie Produkcja Transport Sieci teleinformatyczne Klienci i partnerzy EDI Położenie taboru i ładunku GPS Klienci MIS
Zintegrowane systemy informatyczne Logistyczny system informacyjny LIS to cztery podsystemy: podsystem zbierania danych – z różnych źródeł; podsystem analizy danych zajmujący się filtrowaniem danych i ich przetwarzaniem, procedurami oceny i prezentacji; podsystem gromadzenia danych w bazy danych oraz posiadający mechanizmy wyszukiwania danych; podsystem wspomagania decyzji- bazy danych, bazy wiedzy, modele analityczne, mechanizm wnioskujący.
Zintegrowane systemy informatyczne Logistyczny system informacyjny Przepływy informacyjne realizowane w zakresie działalności logistycznej powinny więc być rozpatrywane w dwóch przekrojach: wewnętrznym – dotyczącym scalania poszczególnych dziedzin działalności firmy w celu zapewnienia integracji przepływów rzeczowych począwszy od zaopatrzenia, poprzez produkcję, aż do dystrybucji, zewnętrznym – obejmującym relacje pomiędzy dostawcami, odbiorcami, oraz przewoźnikami, spedytorami lub dostawcami kompleksowych usług logistycznych.
Zintegrowane systemy informatyczne Logistyczny system informacyjny Wymogi integracji strumieni informacyjnych w systemie logistycznym to: ujednolicenie dostępu do różnych źródeł informacji, możliwość badania całego systemu logistycznego (a nie tylko podsystemu), łączenie operacji przetwarzania danych, łączenie komórek przetwarzania danych.
Zintegrowane systemy informatyczne Logistyczny system informacyjny W obrębie logistycznego systemu informacji, stosując kryterium procesowe można wyróżnić następujące procesy i urządzenia służące do przetwarzania i gromadzenia informacji: procesy transportowe – to głównie systemy nawigacji satelitarnej gwarantujące ciągłe śledzenie ładunku oraz taboru, o każdej porze i w każdym miejscu na Ziemi; obecnie urządzenia te są oparte głównie o system GPS; procesy magazynowe – na tym etapie występują głównie systemy elektronicznej wymiany dokumentacji EDI w połączeniu z techniką automatycznej identyfikacji AI; procesy produkcji – również skupiają się na systemach EDI zintegrowanych z poprzednimi systemami oraz z systemami wymiany danych pochodzących z obsługi klienta; procesy obsługi – wszelkie bazy danych ,skatalogowane wyniki badań marketingowych, itp.
Zintegrowane systemy informatyczne Elektroniczna wymiana informacji Naturalną konsekwencją rozwoju technologii i przechowywania informacji o towarach w formie elektronicznej jest stworzenie systemu przepływu dokumentów za pośrednictwem komputerów. System taki nazywa się EDI elektroniczna wymiana danych. EDI to wymiana danych (odpowiednio sformatowanych i będących odpowiednikami dokumentacji papierowej) pomiędzy systemami informatycznymi partnerów handlowych, przy możliwie najmniejszej ingerencji człowieka w ten proces. Ważnym czynnikiem jest format danych – standard wymusza stosowanie przez wszystkich uczestników tego samego języka i tych samych norm i zasad postępowania. EDI jest skrótem od angielskich słów Electronic Data Interchange,
Zintegrowane systemy informatyczne Elektroniczna wymiana informacji Wymiana komunikatów EDI między partnerami handlowymi KLIENT DOSTAWCA DANE PODSTAWOWE informacja adresowa katalog/cennik TRANSAKCJE HANDLOWE prośba o ofertę potwierdzenie zamówienia zmiana w zamówieniu instrukcja transportowa awizo wysyłki potwierdzenie dostawy faktura informacja o podatkach awizo przelewu RAPORTY harmonogram dostaw raport o zapasach raport o sprzedaży komunikat kontrolny komunikat ogólny
Zintegrowane systemy informatyczne Elektroniczna wymiana informacji Duża różnorodność towarów oraz (stale powiększająca się) rozległość systemu logistycznego „wprowadziła” system znakowania towarów i ich automatycznej identyfikacji. Polega on na „automatycznym identyfikowaniu obiektów na podstawie odczytanej informacji, dokonywanym w systemie komputerowym przy użyciu wyspecjalizowanych urządzeń elektronicznych (czytników), przy wykorzystaniu bazy danych o tych obiektach[*].” [*] „Kompendium wiedzy o logistyce” pod red. E. Gołembskiej PWN Warszawa-Poznań 2002
Zintegrowane systemy informatyczne Elektroniczna wymiana informacji Automatyczna identyfikacja towarów może odbywać się na podstawie: kodu kreskowego; ścieżki magnetycznej (magnetic stripe) fal radiowych (RFID- Radio Frequency Identification); rozpoznawanie znaków (OCR- Optical Character Recognition); rozpoznawania obrazu (vision system).
Zintegrowane systemy informatyczne MRP MRP II e-produkcja ERP (MRP III) ERP II e-SCM e-busines
Zintegrowane systemy informatyczne Ewolucja systemów informatycznych w zarządzaniu SCM - Zarządzanie Łańcuchem Dostaw (Supply Chain Management) APS - Planowanie w Systemie Sieciowym (Advanced Planning and Scheduling Systems) ERP - Planowanie Zasobów Przedsiębiorstwa (Enterprise Resource Planning) CRM - Zarządzanie Relacjami z Klientami (Customer Relationship Management) MRP II - Planowanie Zasobów Produkcyjnych (Manufacturing Resource Planning) DEM - Dynamiczne Modelowanie Przedsiębiorstwa (Dynamic Enterprise Modeling) Łańcuchy dostawców, łańcuchy wielowarstwowe MRP - Planowanie Potrzeb Materiałowych (Material Requirements Planning) Rozwiązania firmowe IC - Kontrola Zapasów Magazynowych (Inventory Control) SCM Wspieranie decyzji APS CRM Rozwój Rozwiązania systemowe DRP - Distribution Recourse Planning Rozwiązania naukowe Systemy manualne MRP DEM ERP Pętla zamknięta MRP ERP TQM - Total Quality Management BPR - Business Process Reengineering MPS MRPII MRP II IC MRP Master Production Schedule 1950 1960 1970 1980 1990 2000
Zintegrowany system informatyczny: Zintegrowane systemy informatyczne Zintegrowany system informatyczny: system informatyczny, służący do wspomagania procesu zarządzania organizacją gospodarczą, realizowany za pomocą środków komputerowych, który: jest zorganizowany modułowo, obsługuje wszystkie sfery działalności przedsiębiorstwa, przetwarza wszystkie zasoby danych, procedury zarządzania, sterowanie i regulacja procesów wytwórczych przy wsparciu technologii informatycznej.
Budowa i obszary funkcjonalne systemu: Zintegrowane systemy informatyczne Budowa i obszary funkcjonalne systemu:
Podstawowe wymagania stawiane oprogramowaniu: Zintegrowane systemy informatyczne Podstawowe wymagania stawiane oprogramowaniu:
Zintegrowane systemy informatyczne Wdrażanie ZSI Kryteria wyboru systemu Etapy wdrażania systemu Problemy spotykane podczas wdrożeń Korzyści z wdrożenia systemu ERP Metodyki wdrożenia systemu
Zintegrowane systemy informatyczne Kryteria wyboru ZSI Cechy Zakres funkcjonalny Skalowalność Wieloplatformowość Interfejs użytkownika Liczba wdrożeń Wsparcie wdrożenia Koszty Oprogramowanie aplikacyjne Oprogramowanie systemowe Infrastruktura sprzętowa Wdrożenie Szkolenie Opieka autorska
Zintegrowane systemy informatyczne Etapy wdrażania ZSI ETAP I - przygotowanie wdrożenia Etap rozpoczynający się od powołania zespołu wdrożeniowego do momentu wyboru systemu oraz podpisania kontraktu z firmą, która będzie wdrażała system. ETAP II - organizacja projektu i prototypowanie Rozpoczyna się on z chwilą podpisania kontraktu z dostawcą, a kończy wraz z przygotowaniem prototypu nowego systemu. ETAP III - wdrażanie systemu w komórkach funkcjonalnych przedsiębiorstwa Etap ten rozpoczyna się zakończeniem prac nad prototypem, a kończy, gdy ostatnia objęta projektem komórka organizacyjna rozpocznie pracę na nowym systemie. ETAP IV - integracja systemu oraz doskonalenie bazy danych Początkiem tego etapu jest rozpoczęcie pracy przez komórki funkcjonalne według nowego systemu, natomiast końcem etapu i całego wdrożenia jest stwierdzenie osiągnięcia założonych w projekcie celów.
Zintegrowane systemy informatyczne Metodyka wdrażania ZSI Metodyka wdrożenia jest to sformalizowany, szczegółowy opis z podziałem na poszczególne etapy i czynności działań wykonywanych w procesie wdrożenia. Metodyka obejmuje wszelkie działania począwszy od etapu przygotowania projektu, aż po fazę postimplementacyjnego testowania wdrożonego systemu. Metodyka jest planem działania, na podstawie którego przebiegają prace wdrożeniowe. Podstawowym zadaniem metodyki jest więc uporządkowanie oraz usystematyzowanie prac związanych z wdrożeniem systemu. Przykładowe metodyki: Target Enterprise BASIS Implex
Problemy spotykane podczas wdrożeń Zintegrowane systemy informatyczne Proces wdrażania ZSI Problemy spotykane podczas wdrożeń problem utożsamiania się z projektem – Pojawia się gdy cel wdrożenia nie zostanie prawidłowo zdefiniowany oraz gdy kadra kierownicza nie jest dostatecznie zaangażowana we wdrożenie. problem zarządzania projektem – Spowodowany zawężeniem kompetencji grupy wdrażającej w połączeniu z brakiem dostatecznej woli menedżerów przedsiębiorstwa, w którym odbywa się wdrożenie. problem wiedzy o standardzie MRP II/ERP problem interpretacji – Występuje gdy kadra kierownicza oraz pracownicy nie zmienią spojrzenia na wykonywaną pracę. problem anachronicznych i konserwatywnych managerów
Częste błędy popełniane przy wdrażaniu systemów zarządzania Zintegrowane systemy informatyczne Proces wdrażania ZSI Częste błędy popełniane przy wdrażaniu systemów zarządzania Ogólnikowe określenie celów np. „poprawa efektywności” zamiast „zwiększenie średniej dziennej liczby klientów obsłużonych przez jednego pracownika z 30 do 50”. Nieprecyzyjne zdefiniowanie procesów biznesowych oraz procedur funkcjonujących w przedsiębiorstwie Uwzględnienie jedynie kosztów samego systemu ERP oraz wdrożenia, bez analizy pełnych kosztów jego utrzymania w kilkuletniej perspektywie. Powierzenie wdrożenia firmie zewnętrznej bez zaangażowania pracowników i kadry kierowniczej Wybór rozwiązania zbyt drogiego i dającego niewspółmierne efekty do swojej ceny.
Zintegrowane systemy informatyczne Proces wdrażania ZSI Aby wdrożenie nie stanowiło swoistej rewolucji w przedsiębiorstwie, dzieli się cały proces na etapy rozłożone w czasie. Do wad systemów ERP należy: Długi czas wdrożenia Bardzo wysoki koszt Trudność dostosowania systemu do indywidualnych potrzeb Z tego powodu wiele firm rezygnuje z wdrożenia systemu ERP.
Czołówka dostawców systemów ERP - Świat Zintegrowane systemy informatyczne Czołówka dostawców systemów ERP - Świat
Czołówka dostawców systemów ERP - Polska Zintegrowane systemy informatyczne Czołówka dostawców systemów ERP - Polska
Zintegrowane systemy informatyczne e-commerce e-commerce (elektroniczna sprzedaż) Dana firma wdraża moduł e-commerce i integruje go ze swoim systemem. Klient w czasie rzeczywistym może sprawdzić dostępność produktu, otrzymuje odpowiednią informacje o statucie jego zamówienia, a co najważniejsze zamówienie wędruje bezpośrednio do realizacji bez potrzeby ponownego wprowadzania do systemu. Najbardziej widocznymi korzyściami z użytkowania systemu są: eliminacja przygotowywania i wysyłania dokumentów w sposób tradycyjny, poprawa wiarygodności danych, skrócenie czasu realizacji zamówień i zmniejszenie poziomu zapasów, obniżenie kosztów operacji, zwiększenie efektywności systemu.
Zintegrowane systemy informatyczne e-SCM Zastosowanie eSCM stanowi alternatywę dla tradycyjnych systemów zarządzania łańcuchem dostaw. W przypadku eSCM mamy do czynienia z pewną wartością dodaną, efektem synergicznym połączenia nowoczesnych rozwiązań w zakresie systemów zarządzania z ich elektronizacją.
Zintegrowane systemy informatyczne e-SCM Podstawowymi elementami eSCM są: eHandel – sprzedaż produktów indywidualnym klientom za pośrednictwem Internetu, eProdukcja – wsparcie produkcji materialnej przedsiębiorstwa przez outsourcing i wymianę informacji w zintegrowanych systemach informatycznych współpracujących jednostek; polega (w zależności od specyfiki przedsiębiorstwa) na zastosowaniu maszyn sterowanych numerycznie, informatycznych systemów zarządzania produkcją, systemów elektronicznej identyfikacji produktów itp., eLogistyka – koordynowanie i integracja działań logistycznych za pośrednictwem Internetu, ePlanowanie – współpraca w planowaniu na każdym odcinku łańcucha dostaw, odbywająca się poprzez Internet, eZaopatrzenie – pozyskiwanie towarów i usług przy użyciu elektronicznych katalogów zamieszczanych w Internecie, eProjektowanie – wspólne prowadzenie prac nad nowościami przez kilku partnerów przy użyciu Internetu w celu szybszego wprowadzania produktów na rynek.
Zintegrowane systemy informatyczne e-SCM Dzięki eSCM uzyskuje się m.in.: usprawnienie kontaktów z klientami, dostawcami i siecią sprzedaży, obniżenie kosztów operacyjnych, obniżenie kosztów obsługi przed- i posprzedażnej, skrócenie czasu reakcji na zmiany popytu rynkowego, wzrost lojalności klientów przez zacieśnianie współpracy, obniżenie kosztów sprzedaży dzięki wprowadzeniu nowych kanałów dystrybucji, zwiększenie dostępności produktów.
Zintegrowane systemy informatyczne e-SCM Korzystając z rozwiązań opartych na wykorzystaniu Internetu należy sobie zdawać sprawę, że największym problemem takich rozwiązań jest ich bezpieczeństwo: Liczba i charakter przestępstw komputerowych ujawnionych przez Policję w w latach 1999-2003 Źródło: Witryna internetowa KGP z dnia 23.03.2004r.