„SZKOLNA ŁAWA CZY SALKA PARAFIALNA „SZKOLNA ŁAWA CZY SALKA PARAFIALNA? RELIGIA W SZKOŁACH – RZECZYWISTOŚĆ A OCZEKIWANIA W OPINIACH LICEALISTÓW .”

KALENDARIUM Do roku 1989 – lekcje religii w kościołach 1990 – wprowadzenie religii do szkół - "We wszystkich szkołach na terenie naszej diecezji prowadzona byla katecheza, połączona z niemałym trudem i poświęceniem katechetów i uczniów. Ponownie zatem w murach polskich szkół głoszona byla Ewangelia Jezusa Chrystusa. Ojciec Święty Jan Paweł II w przemowieniu do pedagogów, wygłoszonym ostatnio we Włoclawku powiedzial pieknie, ze katecheza wróciła do sal szkolnych i znalazła swoje miejsce i odbicie w systemie wychowawczym. Znalazła swoje miejsce! A zatem miejscem katechezy jest szkoła!” (odezwa łódzkich biskupów na zakończenie roku szkolnego, 20 czerwca 1991). 1997 – ostateczne zatwierdzenie religii jako przedmiotu w szkole 2007 – włączenie oceny z religii do średniej ocen

PROBLEMATYKA BADAŃ Opinie uczniów na temat religii jako przedmiotu szkolnego oraz ich oceny lekcji religii we własnej szkole Czynniki, które mają wpływ na ocenę religii w oczach badanych Przebieg lekcji religii, formy jej prowadzenia i użyteczność Motywacje uczniów do uczęszczania na lekcje religii oraz powody nieuczęszczania Sylwetka osoby prowadzącej zajęcia – fakty i oczekiwania Opinie uczniów na temat włączania oceny z religii do średniej ocen Uczestnictwo w lekcjach religii a ocena religijności własnej oraz religijności rodziny Uczestnictwo w lekcjach religii a opinie respondentów na tematy kontrowersyjne dla Kościoła (zapłodnienie in vitro, aborcja itp.) Religia w gimnazjum a religia w liceum – porównanie doświadczeń

TECHNIKA OTRZYMYWANIA MATERIAŁÓW

CHARAKTERYSTYKA PRZEBADANEJ ZBIOROWOŚCI 165 respondentów 71,5 % kobiet (118 osób) / 28,5% mężczyzn (47 osób) Uczniowie drugich klas liceów ogólnokształcących w województwie łódzkim Klasy humanistyczne i ścisłe 35,6% osób wierzących, ale praktykujących nieregularnie, 31,9% wierzących i praktykujących regularnie, 16.9% wierzących ale niepraktykujących W 60,4% nieuczestniczących w życiu społecznym Większość respondentów pochodzących z rodzin : Dobrze wykształconych (42,7% uczniów, których matki mają wyższe wykształcenie, 36,1% ojców z wyższym wykształceniem) W dobrej sytuacji materialnej (94,9% ankietowanych określiło swoją sytuację materialną jako dobrą ) Mieszkających głównie w Łodzi ( 47,2%) Wierzących, ale praktykujących nieregularnie ( 37,7%) wierzących, niepraktykujących, ( 36,4%) lub rodzin wierzących praktykujących regularnie ( 29.6%)

NA RELIGIĘ (NIE) CHODZĘ, BO… - czyli rzecz o powodach oraz ocen wstępnych kilka Czy uczniowie, którzy nie chodzą na lekcje religii, mają zapewnione przez szkołę inne zajęcia w tym czasie? Czy lekcje religii są w Twojej szkole obowiązkowe? Częstość Procent Tak 7 4,4 Nie, mają wtedy tzw. okienko w czasie lekcji 118 74,2 Nie, lekcje religii odbywają się na pierwszej lub ostatniej godzinie i uczniowie są zwolnieni z tych zajęć 28 17,6 Inna sytuacja 6 3,8 Ogółem 159 100,0 Częstość Procent TAK 15 9,2 NIE 148 90,8 Ogółem 163 100,0 Źródło: badanie własne

DLACZEGO UCZĘSZCZASZ NA LEKCJE RELIGII?

FORMA ZAJĘĆ

CO PROWADZĄCY BIERZE POD UWAGĘ PODCZAS OCENIANIA?

CO UCZNIOWIE SĄDZĄ O OCENIANIU LEKCJI RELIGII? DOBRY POMYSŁ ZŁY POMYSŁ dzięki temu lekcja religii traktowana jest bardziej poważnie (25,7%) pozwala to systematycznie zwiększać wiedzę o Bogu (10,7%) wiara to wartość, której nie można ocenić (52,1%) nakłada się więcej obowiązków na uczniów (11,4%)

PROWADZĄCY ZAJĘCIA – osoba duchowna czy świecka?

OCENA SPOSOBU PROWADZENIA ZAJĘĆ

OCENA PROWADZĄCEGO W OCZACH UCZNIÓW Jest przygotowany do zajęć – 99,3% Traktuje i ocenia uczniów sprawiedliwie – 98,5% Daje uczniom możliwość swobodnego wyrażania własnych poglądów – 97,8% Jest otwarty na dyskusje z uczniami – 97,1% Potrafi współpracować z uczniami – 96,2% Potrafi stworzyć przyjazną atmosferę, opartą na tolerancji, wzajemnym zrozumieniu i poszanowaniu poglądów innych – 95% Potrafi porozumieć się i znaleźć wspólny język z uczniami – 94,4% Urozmaica formy prowadzenia lekcji religii – 66,4% Traktuje przedmiot, którego naucza jako najważniejszy – 47,6% Za dużo wymaga od uczniów – 22,8%

TEMATYKA PORUSZANA PODCZAS LEKCJI RELIGII Jakie tematy poruszane są w czasie lekcji religii w Twojej szkole? Jakie zagadnienia, Twoim zdaniem, można by poruszać na lekcji religii? 14

MIEJSCE ODBYWANIA SIĘ LEKCJI RELIGII 15

STOSUNEK UCZNIÓW DO UCZĘSZCZANIA NA LEKCJE Czy uczniowie chętnie uczęszczają na lekcję religii? 16

GIMNAZJUM Liczba osób  Uczestnictwo w katechezie w gimnazjum a uczestnictwo w katechezie w liceum Uczestniczący teraz Nieuczestniczący teraz Uczestniczący w gimnazjum 140 21 Nieuczestniczący w gimnazjum 2 1 Uczniowie wskazywali głównie na następujące powody uczestnictwa w lekcjach: wiara w Boga (61,3%) oraz nakaz ze strony rodziców (39,3%). Ogólna, dobra ocena prowadzącego – 68,8%

PODSUMOWANIE: POZYTYWNE STRONY Większość uczniów liceów uczęszcza na lekcje religii (86,7%) Wiara w Boga jako najczęstszy powód uczęszczania na lekcję religii (71,4%) Opuszczanie lekcji religii to rzadkość Sposób prowadzenia lekcji: ▪ Lekcje są ciekawe i interesujące(62,6%) Przydatne i użyteczne (65,3%) Większość uczniów modli się na religii (74,1%) Uczniowie bardziej przykładają się do lekcji, od kiedy ocena z zajęć została wliczona do średniej (44,8%) Pozytywna ocena pracy i postawy prowadzącego (85,9%): Zawsze przygotowany do zajęć (89,1%) ▪ Ocenia sprawiedliwie (71,%) Jest otwarty na dyskusje (75,6%) ▪ Potrafi współpracować (64,9%) Potrafi porozumieć się (58,4%) ▪ Stwarza przyjazną atmosferę (64,2%) Religia w gimnazjum: Wysoka frekwencja (98,2%) Wiara w Boga głównym powodem uczestnictwa ▪ Sposób prowadzenia katechezy określany jako dobry (68,8%)

PODSUMOWANIA CIĄG DALSZY: NEGATYWNE STRONY Wśród uczęszczających na lekcje religii: 72,3% odrabia inne lekcje 60% rozmawia z kolegami 40% nie udziela się i nie przeszkadza w zajęciach Niewielu uczniów ma alternatywę wobec zajęć religii (4,4%) Na lekcji jest niewiele dodatkowych form aktywności Wliczanie oceny z religii do średniej: Prawie 1/3 uczniów (30,8%) chodzi na lekcję aby uzyskać dobrą ocenę i podwyższyć średnią Dla 47,6% osób wliczanie oceny do średniej nie wpłynęło na stosunek do tego przedmiotu Dla 42,3% badanych nie ma znaczenia kto prowadzi w szkole lekcje religii Ponad połowa badanych (52,1%) uważa, że ocenianie uczniów na lekcji religii to zły pomysł wg nich wiara to wartość, której nie można ocenić

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ! Projekt i realizacja: Bartosz Gronert, Agata Musiałowska, Katarzyna Ociepa, Katarzyna Pachowicz, Monika Pokrzywnicka, Łukasz Raczyński, Blanka Rogowska, Karolina Sęk, Aleksandra Sowińska, Joanna Szymczyk; opiekun grupy: mgr Sylwia Męcfal