Mgr Przemysław Mazurek Sądy i Trubunały Mgr Przemysław Mazurek

Władza sądownicza w Polsce Władza sądownicza dzieli się na: - sądy powszechne - trybunały Wymiar sprawiedliwości dzieli się na sądy: - Sąd Najwyższy - sądy administracyjne - sądy wojskowe

Sąd Najwyższy Najwyższy organ władzy sądowniczej w Polsce Sprawuje nadzór nad: - sądami powszechnymi - rozpoznaje kasacje od wyroków sądów; - podejmuje uchwały rozstrzygające zagadnienia prawne, - rozpoznaje protesty wyborcze: - do Sejmu i Senatu - wyboru Prezydenta RP

Stwierdza ważność: wyborów Prezydenta RP referendum ogólnokrajowego referendum konstytucyjnego.

Rozstrzygania nadzorczego w stosunku do samorządów zawodowych: adwokatów, radców prawnych oraz notariuszy. Opiniowania ustaw i innych aktów normatywnych. Rozpatrywania skarg kasacyjnych na orzeczenia Trybunału do Spraw Sportu przy PKOl. Sąd Najwyższy może także wykonywać inne czynności przekazane przez ustawy.

Organy Sądu Najwyższego Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Prezes Sądu Najwyższego (dla każdej z izb) Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego (dla każdej z izb) Kolegium Sądu Najwyższego

Izby Sądu Najwyższego Cywilna Karna Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Wojskowa Na dzień 1 września 2010 r. w Sądzie Najwyższym orzekało 86 sędziów. Liczbę stanowisk sędziowskich w Sądzie Najwyższym oraz liczbę Prezesów ustala Prezydent RP na wniosek Zgromadzenia Ogólnego Sędziów SN. Od 2005 r. liczba stanowisk sędziowskich w Sądzie Najwyższym określona została na 90, - pracami każdej z izb kierują Prezesi Sądu Najwyższego, a izby dzielą się dalej na wydziały

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Powołuje go Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na sześcioletnią kadencję spośród sędziów Sądu Najwyższego (SN) w stanie czynnym (obowiązuje ograniczenie następujących bezpośrednio po sobie kadencji do dwóch), a wyboru dokonuje spośród dwóch kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego z urzędu jest Przewodniczącym Trybunału Stanu oraz nieistniejącego de facto Najwyższego Trybunału Narodowego. Według ustawy o Sądzie Najwyższym Pierwszy Prezes kieruje pracami Sądu Najwyższego i reprezentuje go na zewnątrz. Ma szereg uprawnień w zakresie funkcjonowania Sądu Najwyższego. Spośród sędziów SN wskazuje także trzech członków Państwowej Komisji Wyborczej.

Sądy Powszechne Sądy powszechne dzielą się na: - sądy apelacyjne - sądy okręgowe - sądy rejonowe Sądy powszechne rozstrzygają wszelkie sprawy z zakresu prawa karnego, cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, które nie są zastrzeżone dla innych sądów.

Sędzia funkcjonariusz publiczny uprawniony do orzekania w sprawach należących do właściwości sądów i trybunałów, na zasadach niezawisłości i bezstronności. Sędziowie są: niezawiśli, nieusuwalni, niedopuszczalność przeniesienia na inne miejsce służbowe bez zgody sędziego (z wyjątkami), posiadają dożywotnio immunitet formalno-materialny.

Za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawnych i uchybienia godności urzędu, sędzia odpowiada dyscyplinarnie. Karami dyscyplinarnymi są: upomnienie, nagana, usunięcie z zajmowanej funkcji, przeniesienie na inne miejsce służbowe, złożenie sędziego z urzędu.

Sąd rejonowy Sądy rejonowe dzielą się na wydziały: - cywilny: do spraw z zakresu prawa cywilnego - karny: do spraw z zakresu prawa karnego - rodzinny i nieletnich: do spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, dotyczące demoralizacji i czynów karalnych nieletnich, dotyczące leczenia osób uzależnionych pracy – do spraw z zakresu prawa pracy ksiąg wieczystych

Sąd Okręgowy Sąd Okręgowy dzieli się na: Wydziały orzekające w I instancji: - cywilny - karny - wydział ubezpieczeń społecznych - pracy Orzekające w II instancji: - cywilny, karny, rodzinny, ubezpieczeń społecznych, penitencjarny

Sąd Apelacyjny: Rozpoznaje zawsze w II instancji od orzeczeń i wyroków Sądu Okręgowego Dzieli się na wydziały: Cywilny, karny, ubezpieczeń społecznych i pracy, wizytacyjny

Sądy Administracyjne Sądy Administracyjne rozpatrują skargi na: Decyzje administracyjne, postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty; postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie; inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa; pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

bezczynność organów administracyjnych lub przewlekłe prowadzenie postępowania w wydaniu decyzji, postanowienia, interpretacji prawa podatkowego bądź aktów i czynności poprzednio wymienionych, akty prawa miejscowego organów samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej; inne akty jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, podejmowane w sprawach administracji publicznej; akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

Organy Sądów Administracyjnych W wojewódzkich sądach administracyjnych prezes wojewódzkiego sądu administracyjnego zgromadzenie ogólne sędziów sądu administracyjnego kolegium wojewódzkiego sądu administracyjnego W Naczelnym Sądzie Administracyjnym Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego

Sądy Wojskowe Sprawują wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych Siłach Zbrojnych RP Sądami wojskowymi są: Wojskowe sądy okręgowe Wojskowe sądy garnizonowe Ustanawia je i znosi Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii KRS Nadzór nad działalnością sądów wojskowych sprawuje Sąd Najwyższy

Trybunały W Polsce obecnie funkcjonują dwa trybunały: - Trybunał Konstytucyjny - Trybunał Stanu Trybunały są sądami o specjalnych kompetencjach i szczególnym znaczeniu.