NEI to oparta na kryteriach racjonalności ekonomicznej - a także na założeniach metodologicznego indywidualizmu - analiza formalnych i nieformalnych instytucji życia gospodarczego i politycznego, jak również analiza – znowu w kategoriach racjonalności ekonomicznej - różnych systemów społeczno-ekonomicznych oraz związków zachodzących między tymi systemami a funkcjonowaniem gospodarki.
Schemat Williamsona: P1 od 10^2 do 10^3 lat P2 od 10 do 10^2 lat Społeczne podłoże: instytucje nieformalne, zwyczaje, tradycja, religia. Ustrój polityczno prawny: formalne reguły gry, zwłaszcza prawo własności
P3 od 1 do 10 lat P4 permamentne dostosowanie Struktury zarządzania (mechanizmy kształtowania proporcji transakcji rynkowych i zarządzania hierarchicznego) Alokacja zasobów
Transformacja: - podejście techniczne - transformacja z perspektywy NEI jako jednoczesne zmiany na poziomie formalnym i nieformalnym - koszty transakcji
Zasada rządów prawa jako podstawa instytucjonalnej rekonstrukcji. - przykład Polski - plan Balcerowicza - rule of law jako podstawowy czynnik rozwoju gospodarczego w okresie transformacji.
Teza o interakcji Wpływ etosu instytucji nieformalnych na transformacje Zależność miedzy polityką a ekonomią i rozwojem gospodarczym Przykład Polski
,,Zaniechanie dekomunizacji partii komunistycznych i dopuszczenie do tego, że podmiotami instytucjonalnej rekonstrukcji stali się członkowie tej partii zwiększyło koszty transakcji związane z procesem przejścia byłych państw socjalistycznych Europy Wschodniej do gospodarki opartej na prywatnej wartości i wolnym rynku [S. Pejovich 2001].
Przemiany ustrojowe na dwóch płaszczyznach - działania centralne - działania oddolne ludzi Konflikt między partiami politycznymi dążącymi do reform a postkomunistycznymi przyczyną hamowania transformacji.
Mentalność postkomunistyczna Podejrzliwość wobec kapitalizmu Strategia zwalczania korupcji w krajach objętych transformacją Komisje śledcze ( afera Rywina, Orlenu itp.) Wzrost świadomości w Polsce na temat korupcji.
Państwo a instytucje nieformalne Państwo powinno stymulować zmiany nieformalnego podłoża instytucjonalnego Rola państwa według nowej ekonomii instytucjonalnej
Podsumowanie