Plan prezentacji: - rynek piłkarski do 1995 r. - o jakiego Bosmana chodzi? - Bosman case czyli sprawa Bosmana - efekty prawa Bosmana na rynku piłkarskim - kolejny etap przemian – prawo Webstera Handel międzynarodowy i sport – transfery zagraniczne piłkarzy po wprowadzeniu prawa Bosmana Przygotował: Maciej Dulski
3 etapy: - limity ilości obcokrajowców - piłkarze więźniami w swoich klubach - niskie zarobki3 etapy: - limity ilości obcokrajowców - piłkarze więźniami w swoich klubach - niskie zarobki «Footballers are slaves. A professional footballer is the only man who is still bought and sold without being able to say a word» Raymond Kopa, 1963 Rynek piłkarski do 1995 r. do 1963 r. – zupełna kontrola klubu nad piłkarzami lata – brak konieczności wpisania na listę transferową od roku 1977 do sprawy Bosmana - tzw. wolność kontraktu
O jakiego Bosmana chodzi? Jean-Marc Bosman -urodzony 30 października 1964 r. - zdobywca ok. 20 trofeów na poziomie młodzieżowym Kariera zawodnicza: - Standard de Liège - FC Liège - francuskie drużyny amatorskie - CS Saint Denis de la Réunion
Bosman case czyli sprawa Bosmana Wygaśnięcie kontraktu z belgijskim FC Liège w 1995 r. Nieudana próba zatrudnienia w AS Dunkuerque a)opłata odszkodowawcza b)przepisy ograniczające jednoczesną ilość zawodników zagranicznych w jednym klubie Powody: Jean-Marc Bosman w wyniku braku możliwości podpisania nowego kontraktu staje się bezrobotnym Wniesienie sprawy do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości
Bosman case czyli sprawa Bosmana rozstrzygnięcie czy sprawa podlega jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości rozstrzygnięcie czy sprawa podlega jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości Argumenty związków piłkarskich: a)Działalność gospodarcza tylko w przypadku największych klubów b)Zawód piłkarza specyficzną funkcją społeczną c)Autonomia związków Werdykt: w rozumieniu prawa wspólnotowego piłkarze = pracownicy ograniczenia zatrudniania obcokrajowców sprzeczne z art. 48 Traktatu o Wspólnocie Gospodarczej Opłata odszkodowawcza sprzeczna z prawem wspólnotowym
Efekty prawa Bosmana na rynku piłkarskim Wzrost wynagrodzeń piłkarzy Spektakularne przenosiny na zasadzie tzw. wolnego transferu Zmiana polityki kontraktowej klubów – zatrudnienie coraz młodszych zawodników Dłuższe kontrakty Większy napływ piłkarzy zagranicznych Globalizacja piłki nożnej a.Steve McManaman, FC Liverpool => Real Madryt b.Michael Ballack, Bayern Monachim => Chelsea Londyn
Efekty prawa Bosmana na rynku piłkarskim Przybliżony odsetek piłkarzy zagranicznych w pierwszych jedenastkach drużyn Premier League: /93 22% /98 43% /94 26% /99 44% /95 27% /00 54% /96 29% /97 32% Źródło: 14 lutego 2005 roku doszło do historycznej sytuacji gdy cały 16-osobowy skład Arsenalu Londyn na mecz z Blackburn stanowili obcokrajowcy.
Kolejny etap przemian – prawo Webstera Prawo zawodnika do wolnego transferu, będące rozszerzeniem prawa Bosmana. Termin pochodzi od nazwiska Andy'ego Webstera Jego źródłem jest prawo wspólnotowe, zaś bezpośrednio opiera się na przepisie zawartym w artykule 17 regulaminu FIFA, pozwalającym piłkarzowi jednostronnie wypowiedzieć kontrakt po upływie tzw. "okresu ochronnego": Nowy klub musi zapłacić staremu klubowi odszkodowanie w wysokości równej kwocie zarobków piłkarza, które wynikałyby z kontraktu do końca jego obowiązywania 3 lat od daty zawarcia kontraktu w przypadku umowy długoterminowej (tj. 4,5-letniej) dla graczy, którzy nie ukończyli 28 roku życia 2 lat od daty zawarcia kontraktu w przypadku umowy długoterminowej dla graczy, którzy ukończyli 28 rok życia
Podsumowanie Źródło: Co sądzisz na temat ilości obcokrajowców w Premier League? (1997) wzrost poziomu sportowego zarówno lig krajowych jak i rozgrywek europejskich monopolizacja europejskiej piłki nożnej przez najbogatsze kluby gigantyczne kontrakty dla najlepszych piłkarzy profilowanie działalności klubów (dostarczyciele siły roboczej vs. wieczni zwycięscy)
Dziękuję za uwagę! Bibliografia: Przygotował: Maciej Dulski 1.Lowrey J., Neatrour S., Williams J. (2002), The Bosman Ruling, Football Transfers and Foreign Footballers, University of Leicester, 2.Dr Pearson, G., The Bosman Case, EU Law And The Transfer System, Football Industry Group, 3.Rodrik, D. (2008), Globalisation and beautiful game, Project Syndicate commentary, 4.Sprawa Bosmana - wstrząs na rynku transferów i zarobków piłkarzy w Europie,