Ekonomia eksperymentalna Michał Leszek Piotr Sieradziński

Eksperyment [łac.], metodol. próba, doświadczenie nauk.; celowe wywoływanie określonego zjawiska (lub jego zmiany) w warunkach laboratoryjnych, w celu zbadania i wyjaśnienia jego przebiegu.

Edward Chamberlain Jeden z pierwszych eksperymentów ekonomicznych został przeprowadzony w 1948 roku. Polegał na tym, że klasę podzielono na dwie części, jedni uczestnicy eksperymentu udawali kupujących, inni sprzedających i próbowano tak zorganizować rynek, żeby był on efektywny.

Dlaczego uważano, że w ekonomii nie można przeprowadzać eksperymentów, że nie mogą być one podstawą analizy? Wynikało to z aspektów technicznych Do przeprowadzenia eksperymentów potrzebna jest pracownia komputerowa, cały system połączonych komputerów, które współpracują ze sobą Dopiero od kilkunastu lat można przeprowadzać eksperymenty w sposób kontrolowany

Dlaczego ekonomia eksperymentalna nie została zaakceptowana? Większość pierwszych eksperymentów podważała bazę wnioskowania ekonomicznego, czyli zasadę racjonalności działania podmiotów ekonomicznych Zamiast tego paradygmatu ekonomii nie zaoferowano nic w zamian Były to prace trochę destrukcyjne Teraz próbuje się tworzyć nowy paradygmat zachowań ekonomicznych człowieka, co nie jest takie proste

Nagroda Nobla 2002 Daniel Khaneman Vernon L. Smith

Nagroda Nobla 2002 Khaneman zastosowanie narzędzi z dziedziny psychologii w badaniach ekonomicznych "ze szczególnym uwzględnieniem procesów decyzyjnych w warunkach niepewności" Smith wprowadzenie do dziedziny nauk ekonomicznych metody eksperymentu jako narzędzia badań empirycznych stosowanego w analizie ekonomicznej, a także za badania alternatywnych mechanizmów rynkowych

Daniel Khaneman Kahnemann spopularyzował w ekonomii podejście psychologiczne do badania procesu podejmowania decyzji gospodarczych w warunkach niepewności. W swych pracach pokazał różnice pomiędzy realnymi zachowaniami konsumentów a tymi, które są oczekiwane przez naukowców posługujących się tradycyjnymi modelami ekonomicznymi do prognozowania tych zachowań. Jego odkrycia były inspiracją dla nowej generacji badaczy w dziedzinie ekonomii i finansów, którzy obecnie wykorzystują metody psychologii do tłumaczenia motywacji zachowań ludzkich na rynkach

Vernon L. Smith Vernon L. Smith został uhonorowany nagrodą za wkład w prace nad ekonomią eksperymentalną. Dotychczas dominowało przekonanie, że ekonomia jest dziedziną nauki, która bazuje na obserwacjach i teoriach, Smith wprowadził do niej szereg metod badawczych wykorzystujących eksperyment jako narzędzie wzbogacające wiedzę naukowców. Smith był również prekursorem stosowania symulacji projektów ekonomicznych - znalazły one zastosowanie przy deregulacji rynków energetycznych. Rozwiązania, które miały być stosowane w przyszłości, były najpierw testowane w warunkach laboratoryjnych.Noblista badał również zależności pomiędzy wysokością oczekiwanego przez sprzedawcę dochodu, a metodą sprzedaży.

Co dały praktyce eksperymenty Smitha? Organizacja rynku energetycznego w USA Oddzielenie w sieciach energetycznych dostawcy energii elektrycznej od sieci energetycznych, zmienia całkowicie strukturę rynkową Kiedyś producent sam sprzedawał energię i to było bardzo nieefektywne urządzenie rynku. Jeżeli stworzymy dwa przedsiębiorstwa, które działają niezależnie, to poprawi znacznie efektywność gospodarczą Smith zajmował się też rynkami elektronicznymi, w jaki sposób nowe medium może poprawić efektywność gospodarczą

Ekonomia eksperymentalna Ekonomia nie jest pierwszą dyscypliną naukową, która po okresach dominacji podejścia spekulatywnego i empirycznego weszła w fazę eksperymentalną Ekonomiści przestali roztrząsać nurtujące ich kwestie tylko teoretycznie, a potem przestali zadowalać się bierną obserwacją rzeczywistości gospodarczej Coraz częściej projektują eksperymenty, dzięki którym w kontrolowanych warunkach testują poprawność swoich teorii

Ekonomia eksperymentalna Znaczna część ekonomii eksperymentalnej związana jest z teorią gier, która dostarcza aparatu pojęciowego dla wielu współczesnych modeli podejmowania decyzji Eksperymenty ilustrują i weryfikują pojęcia teorii gier, jednak ich znaczenie wykracza daleko poza ten zakres Dzięki eksperymentom można wyjaśniać także inne koncepcje analityczne, jak choćby właściwości preferencji konsumenckich. Można wreszcie oceniać gospodarczą przydatność wiedzy przekazywanej w trakcie studiów ekonomicznych