w transformacji ekonomii. Sukcesy i porażki w transformacji ekonomii. R.G.Lipsey Małgorzata Prokurat
Plan prezentacji Teoria dzisiaj. Teoria i polityka. Podsumowanie.
Teoria dzisiaj obserwacja 4 Głównymi mankamentami podstawowych teorii mikroekonomii jest ich ponadczasowość, brak instytucji i oparcie na komparatywnej statycznej analizie równowagi. Czas. Instytucje . Równowaga stała.
Teoria dzisiaj obserwacja 5 Bardzo silne teorie są potrzebne do przeprowadzania złożonych analiz, jednak jak każde silne narzędzie, z ich użyciem wiążą się pewne korzyści jak i ryzyko. Aby opublikować artykuł w liczącym się czasopiśmie ekonomicznym, należy przedstawić model matematyczny, nawet jeśli nie wnosi on nic do analizy werbalnej. Spada poziom wiedzy empirycznej. Matematyka wypiera z programu nauczania metody opisowe czy oparte na faktach. Natomiast, jeśli wniosek został utworzony w oparciu o kompleksowy model, zawierający poprawne założenia to musi być prawdziwy.
Teoria dzisiaj obserwacja 6 Eleganckie i ogólne teorie są często empirycznie puste. Przykładem są próby udowodnienia przez ekonomistów, że system rynkowy jest najlepszy: 1. Obrona formalna. Opiera się na faktach z życia gospodarczego. 2. Obrona nieformalna. Opiera się na ekonomii dobrobytu Walras’a. Zakłada doskonałą konkurencję i brak wzrostu gospodarczego.
Teoria dzisiaj obserwacja 7 Często preferuje się elegancki błąd niż niechlujną prawdę. Przykład: Spór między keynesistami i neoklasykami z przełomu lat 70 i 80, na temat odmiennych podstaw mikroekonomicznych obu tych teorii.
Model Keynes’owski Krótkookresowa krzywa kosztów jest płaska do pewnego stopnia produkcji. Ceny są ustalane przez firmy oligopolistyczne. Odpowiadając na krótkookresowe zmiany popytu, zmieniają swoją podaż i utrzymują ceny na stałym poziomie. Analizie poddany był również rynek pracy. Zarzuty o braku poparcia mikroekonomicznego dla tej teorii okazały się nieprawdziwe.
Model neoklasyczny Oparty na teorii doskonałej konkurencji i równowadze ogólnej. Funkcja konsumpcji wydłużona do nieskończoności. Rynki dóbr są idealnie konkurencyjne. Czyli firmy dostają sygnały dotyczące rynków poprzez ceny. W rzeczywistości, producenci różnorodnych produktów ustalają ich ceny i na podstawie wielkości sprzedaży zbierają dane o stanie rynku. Z tego powodu pogląd keynes’owski jest bliższy faktycznemu rynkowi dóbr.
Teoria dzisiaj obserwacja 8 Teoretyczna ustępliwość jest lepiej preferowana niż empiryczna względność. Konkurencja monopolistyczna. Model Dixita–Stiglitza.
Teoria i polityka obserwacja 9 Ekonomiści wolą teorie dające niedwuznaczne wyniki polityczne od tych, które tego nie czynią, niezależnie od ich zaplecza dowodowego. Przykładem powyższej obserwacji jest ignorowanie teorii drugiego najlepszego rozwiązania, oraz wyników badań przeprowadzonych przez ekonomistów z lat 40 i 50 ukazujące ograniczenia ekonomi dobrobytu.
Teoria i polityka obserwacja 10 Ekonomiści pełnią podwójną rolę: badają sprawność działania systemu i chronią go przed nieuzasadnioną krytyką. Dlatego często dokonują wyboru, pomiędzy nazywaniem rzeczy po imieniu, a tym co wpływa na opinię publiczną. Przykłady pomocy państwa w przemyśle. Interwencjonizm – za i przeciw.
Teoria i polityka obserwacja 11 Duże problemy są trudniejsze do rozwiązania niż małe, dlatego duże problemy zdominowały większość debat ekonomicznych. Przykład Chin i Rosji, sukcesu i porażki, dwóch różnych sposobów transformacji.
Podsumowanie Ekonomia rozwija się gwałtownie w wielu kierunkach, Niektóre z nich unifikują teorię i dowody ilościowe. Pomocne jest zrozumienie, że wiele dobrych praktyk współczesnych ekonomistów jest stale przeplatana ze zbyt wieloma złymi, z czego brak szczegółowej kontroli nad faktami w teoriach i nadmierny formalizm są tymi najgorszymi.