Teoria handlu międzynarodowego Heckschera - Ohlina Anna Wdziękońska Wydział Nauk Ekonomiczych Warszawa 2005

Teoria Ricardo Twierdzenie Heckschera – Ohlina Twierdzenie Samulesona Paradoks Leontiefa Program badawczy Ohlina – Samuelsona Krytyka teorii Badania Leamera

Analiza Ricardo Przyczyna handlu zagranicznego: brak mobilności kapitału miedzy krajami Struktura towarowa: trwałe różnice produkcyjności pracy pomiędzy państwami Założenie względności zmian cen towarów w stosunku proporcjonalnym do kosztów pracy Kraj eksportuje towary, w przypadku których posiada względną przewagę cenową. Handel doprowadzi do wzajemnych zysków.

Twierdzenie Heckschera - Ohlina Handel jest oparty o różnice w obfitości czynników produkcji. Doskonała konkurencja Identyczne technologie produkcji dóbr w obu krajach Stałe przychody skali Czynniki mobilne w kraju i nie mobilne między krajami Nie występowanie kosztów transportu i barier handlowych Homotetyczne funkcje użyteczności w krajach Kraj będzie eksportował te dobra, do wytworzenia których używa się intensywnie czynnik względnie obfity w danym kraju, zaś importował dobra, do wytwarzania których używa się intensywnie czynnik względnie rzadki.

Twierdzenie o wyrównywaniu się cen czynników produkcji Wolny handel spowoduje całkowite, a nie tylko częściowe wyrównanie się cen czynników produkcji. Odrzucenie niektórych zmiennych przyjętych w modelu H-O Przyczyny hamujące proces wyrównywania cen czynników produkcji

Paradoks Leontiefa Analiza struktury handlu w Stanach Zjednoczonych Eksport: względnie pracochłonny Import: względnie kapitałochłonny Zaprzeczenie twierdzenia H-O Reakcje: Krytyka zastosowanych metod, danych, nieuwzględnienie zasobów naturalnych i kapitału ludzkiego Różne czynniki i techniki produkcji, warunki popytowe Program Samuelsona – Ohlina (przypadek teorii równowagi ogólnej) Odrzucenie tw. H-O i programu S-O

Program badawczy Ohlina - Samuelsona Nie wyjaśniano struktury handlu międzynarodowego, która nie mieściłaby się w ramach teorii cen opartej na proporcji czynników. Dotyczył głównie analitycznych związków między zjawiskami występującymi w handlu międzynarodowym i krajowym a nie faktów. Spopularyzował uproszczoną teorię produkcyjności krańcowej. Kwestia wyrównywania się cen czynników produkcji jest „najlepszym z możliwych przykładów pozbawionego operacyjnego sensu teoretyzowania”. Obserwowane w rzeczywistości różnice cen czynników produkcji będą znacznie odbiegać od modelowego obrazu (Samuelson).

Dalsze badania Ceny czynników produkcji na świecie nie wyrównują się (błędy założeń tw. H-O) Co wpływa na strukturę towarowa handlu (wyposażenie w zasoby czynników produkcji/różnice stosowanych technik produkcji, popytu, korzyści skali, niedoskonałość rynku)? Model H-O nie ma mocnych podstaw empirycznych. Brak metod ekonometrycznych – teoria handlu międzynarodowego stała się jedną z ostatnich dziedzin badań ekonomicznych, która dostała się pod wpływ falsyfikacjonizmu.

Twierdzenie Heckschera – Ohlina - Vaneka Rozwiązanie paradoksu Leontiefa (Leamer): Leontief wprowadził proporcje czynników z mierników poziomu handlu i czynnikochłonnosci importu oraz eksportu (nie zmierzył zasobów czynników produkcji). Błędne założenie o zrównoważonym bilansie handlowym w Stanach Zjednoczonych. Należy przetestować THOV: kraj eksportuje usługi czynników, w które jest względnie zasobny, zaś importuje usługi czynników rzadkich