„Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich” Gary S. Becker’a „Ekonomia to sztuka wydobywania z życia jak się da najwięcej” George Bernard Shaw Opracowała Magdalena Szymczak 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Definicje teorii ekonomii Ekonomia bada (zakres badań): Przydziały (alokacje) dóbr materialnych w celu zaspokojeniu potrzeb materialnych (gdzie miejsce na usługi?) Sektor rynkowy Alokacje ograniczonych środków dla osiągnięcia konkurencyjnych ze sobą celów (decyzje o podatku, rozpoczęciu wojny czy założeniu rodziny, liczbie godzin snu) 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Definicja podejścia ekonomicznego wg Becker’a: Unikatowy walor podejścia ekonomicznego - pozwala ono na zintegrowanie różnorodnych zachowań ludzkich. Założenia stosowane: Maksymalizujący charakter zachowań ludzkich Występowanie rynków (faktycznych oraz „rynków- cieni” (shadow-markets)- mających różny stopień skuteczności i koordynujących działania różnych uczestników, oraz kształtowanie się na tych rynkach cen (faktycznych i „cen-cieni”, odpowiadających stanowi równowagi Stałość preferencji 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Maksymalizujący charakter zachowań ludzkich Postulat zachowań maksymalizujących - zasada racjonalności Podmiot decyzji ma uświadomione jakieś cele, a chęć osiągnięcia ich motywuje jego działania (używa dostępnych środków) Podmiot uszeregowuje cele i intensywność, hierarchie Kalkuluje nakłady i efekty 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Występowanie rynków Rynek- miejsce konfrontacji życzeń, potrzeb, aspiracji n uczestników oraz ofert Beckerowska jednostka praktykuje we wszystkich sferach handel, trade-off, podlicza walory i mankamenty np potencjalnych partnerów małżeńskich Istnieją ceny faktyczne i „ceny-cienie”- sektor nierynkowy (miarą kosztu zaniechanych możliwości) Koszty informacji 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Tematyka „Ekonomicznej teorii zachowań ludzkich” Cena i Przesąd (Efektywna dyskryminacja) Prawo i Polityka (Konkurencja i demokracja, Zbrodnia i kara. Podejście ekonomiczne) Czas i produkcja gospodarstwa domowego Małżeństwo, rozrodczość i rodzina (Ekonomiczna teoria rozrodczości, Teoria małżeństwa) Interakcje społeczne 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Stałość preferencji Koncepcja niezmienności natury ludzkiej Stałość preferencji między podstawowymi wartościami Swoisty „ceteris paribus” Co z rewolucjami kultury czy „skokami jakościowymi”? 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Teoria małżeństwa (Prawidłowości zachowań matrymonialnych w cyklu życia) Pytania: kiedy zawrzeć małżeństwo, jak długo pozostawać w danym związku, kiedy zawrzeć ponowne małżeństwo kiedy jednostka decyduje się na wejście na rynek matrymonialny, jak prowadzi poszukiwania właściwego partnera 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Wnioski z teorii Wiek wejścia na rynek niższy, im większa ilość planowanego potomstwa, im wyższy oczekiwany czas trwania związku w całym okresie trwania życia, im wyższy dochód i im niższy poziom wykształcenia Poszukiwania trwają do momentu, w którym wartość następnego partnera, jest nie wyższa niż koszty czasu i innych nakładów niezbędnych do dodatkowych poszukiwań 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Poszukiwania dłuższe im… … większych korzyści oczekuje się z dodatkowego szukania …czas trwania małżeństwa będzie dłuższy …bardziej zróżnicowani są potencjalni partnerzy (społeczeństwa dynamiczne, mobilne, bardziej zróżnicowane- później zawierane związki) 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Optymiści czy pesymiści? Osoby wstępujące w związek małżeński wcześnie albo „mają szczęście” w swoich poszukiwaniach albo cechują się nadmiernym pesymizmem Późno natomiast jednostki bez powodzenia lub optymiści 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Dobór osób w pary: małżeńskie jest doborem w równowadze, jeśli dla żadnej z wchodzących w grę osób zmiana partnera nie polepszyłaby sytuacji 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Podsumowanie: Według Beckera - podejście ekonomiczne dostarcza cennego, jednolitego schematu służącego do zrozumienia wszelkich zachowań ludzkich, choć wiele zachowań jest niezrozumiałych i w ich wyjaśnieniu istotną rolę odgrywają zmienne pozaekonomiczne Choć podejście ekonomiczne dostarcza wszechobejmującego schematu i struktury, to nadaj wiele pojęć i technik czerpanych jest z innych dyscyplin 02.11.2006 Metodologia ekonomii
Dziękuję za uwagę