J. Wilkin - Ekonomia WZROST I ROZWÓJ GOSPODARCZY WNE UW

J. Wilkin - Ekonomia PLAN WYKŁADU I. TERMINOLOGIA II. PRZEGLĄD STANU FAKTYCZNEGO III. CZYNNIKI WZROSTU GOSPODARCZEGO IV. MODELE WZROSTU GOSPODARCZEGO V. WZROST GOSPODARCZY A DOBROBYT

J. Wilkin - Ekonomia WZROST GOSPODARCZY A ROZWÓJ GOSPODARCZY Wzrost gospodarczy: Proces powiększania efektów gospodarowania, wyrażający się przede wszystkim w zwiększaniu Produktu Krajowego Brutto Produkt Krajowy Brutto – wartość nowo wytworzonych dóbr i usług w danej gospodarce narodowej w ciągu roku Rozwój gospodarczy: złożony proces gospodarczo-społeczny, przejawiający się w przemianach strukturalnych gospodarki oraz poprawie najważniejszych wskaźników charakteryzujących warunki życia społeczeństwa. Syntetycznym wskaźnikiem rozwoju jest stosowany przez UNDP tzw. Wskaźnik Rozwoju Społecznego (HDI – Human Development Index)

J. Wilkin - Ekonomia KLASYFIKACJE KRAJÓW (pod względem rozwoju) - rozwinięte vs. nierozwinięte/rozwijające się/zacofane - uprzemysłowione vs. nieuprzemysłowione - Pierwszy, Drugi, Trzeci Świat - Północ vs. Południe - bogate vs. biedne

J. Wilkin - Ekonomia II. PRZEGLĄD STANU FAKTYCZNEGO Stopa wzrostu gospodarczego w wybranych krajach ( ) Kraj Średnia Argentyna Bangladesz Chiny Etiopia Francja Niemcy Polska Rosja USA Źródło: Obliczenia własne w oparciu o Bank Światowy (2005).

J. Wilkin - Ekonomia II. PRZEGLĄD STANU FAKTYCZNEGO Ewolucja PKB w krajach postsocjalistycznych ( ) Źródło: Obliczenia własne w oparciu o Bank Światowy (2002, 2005).

J. Wilkin - Ekonomia II. PRZEGLĄD STANU FAKTYCZNEGO Wybrane wskaźniki rozwoju gospodarczego (2001) KrajPKB per capita ($,PPP) Średnia dług. życia % analfabetów pow. 15 lat HDI Argentyna Bangladesz Chiny Etiopia Francja b.d Niemcy b.d Polska Rosja USA b.d Źródło: Human Development Report (2002).

J. Wilkin - Ekonomia Wybrane wskaźniki rozwoju Kraje HDIDł. życiaPKB, $PKB-HDI Norwegia0,96579, Islandia0,96080, Australia0,95780, Irlandia0,95677, Szwecja0,95180, Kanada0,95080, Japonia0,94982, USA0,94877, Szwajcaria0,94780, Holandia0,94778, Polska (37)0,86274,

J. Wilkin - Ekonomia III. CZYNNIKI WZROSTU I. ZASOBY NATURALNE II. CZYNNIKI OSOBOWE III. CZYNNIKI KAPITAŁOWE IV. CZYNNIKI INSTYTUCJONALNE

J. Wilkin - Ekonomia IV. MODELE WZROSTU I. MODEL HARRODA-DOMARA Y = K × 1/k gdzie: Y – produkt krajowy brutto K – kapitał k – kapitałochłonność

J. Wilkin - Ekonomia IV. MODELE WZROSTU I. MODEL HARRODA-DOMARA cd. Y = K × 1/k gdzie: Y – wzrost produktu krajowego brutto K – przyrost kapitału (= inwestycje) k – kapitałochłonność

J. Wilkin - Ekonomia IV. MODELE WZROSTU I. MODEL HARRODA-DOMARA cd. Y/Y = K/Y × 1/k gdzie: Y/Y – stopa wzrostu produktu krajowego brutto K/Y – stopa inwestycji k – kapitałochłonność

J. Wilkin - Ekonomia IV. MODELE WZROSTU II. MODEL SOLOWA Y = f(K, L, A) gdzie: Y – produkt krajowy brutto K – kapitał L – siła robocza (praca) A – efektywność wykorzystania czynników produkcji (technologia)

J. Wilkin - Ekonomia IV. MODELE WZROSTU II. MODEL SOLOWA cd. Y/Y = a + W K ×r K + W L ×r L gdzie: Y/Y – stopa wzrostu produktu krajowego brutto a – parametr efektywności wykorzystania czynników produkcji W K (W L ) – proporcja dochodu przypadająca na kapitał (pracę) r K (r L ) – stopa wzrostu kapitału (pracy)

J. Wilkin - Ekonomia IV. MODELE WZROSTU Źródła wzrostu PKB w USA w latach Źródło wzrostuUdział (%) Wzrost zatrudnienia32 Wzrost wydajności pracy68 w tym: postęp techniczny28 wzrost kapitału19 edukacja14 wzrost skali produkcji9 lepsza alokacja zasobów8 ochrona środowiska i zasobów pracy -9 Źródło: Denison, 1985.

J. Wilkin - Ekonomia V. WZROST A DOBROBYT WZROST GOSPODARCZY A REDYSTRYBUCJA DOCHODÓW GRANICE WZROSTU (wg. Raportów dla Klubu Rzymskiego)

J. Wilkin - Ekonomia Ewolucja struktury gospodarki -200 lat (3 sektory: rolnictwo, przemysł, usługi ) Przemysł Usługi Rolnictwo

J. Wilkin - Ekonomia Pytania problemowe Wyjaśnij różnice między pojęciem wzrostu i rozwoju gospodarczego W jaki sposób możemy mierzyć wzrost i rozwój gospodarczy? Jak przebiega ewolucja znaczenia różnych czynników wzrostu gospodarczego? Klasyczne modele wzrostu gospodarczego Wykorzystanie Human Development Index dla mierzenia i porównywania rozwoju gospodarczego