Przechowywanie i zapominanie informacji Wykład 9 25 kwietnia 2013 Przechowywanie i zapominanie informacji
Plan wykładu Przechowywanie informacji w krótkich okresach czasu Przechowywanie w długich okresach czasu Teorie zapominania Teoria rozpadu śladu pamięciowego Teoria interferencji Teoria wypierania Teoria braku dostępu do śladu pamięciowego Wybrane czynniki wpływające na trwałość przechowywania
Przechowywanie w krótkich okresach czasu: paradygmat Browna-Petersonów
Odtwarzanie po upływie 30 sekund
Wnioski na temat przechowywania i zapominania w krótkich okresach czasu Przechowywanie w rejestrze sensorycznym i pamięci krótkotrwałej/operacyjnej jest ograniczone czasowo Następuje początkowy szybszy, a następnie wolniejszy spadek przechowywania Zapominanie polega na zanikaniu/zacieraniu się śladu pamięciowego Przechowywanie w pamięci krótkotrwałej/operacyjnej może być przedłużone dzięki powtarzaniu
Funkcja przechowywania u gołębi
Przechowywanie i zapominanie w dłuższych okresach czasu Przechować można tylko to, co zostało zapamiętane Część „zapominania” jest w rzeczywistości brakiem zapamiętania Jakie czynniki decydują o trwałości przechowywania/zapominaniu? Czas czy interferencja?
Krzywe nabywania i wygasania reakcji
Badania Ebbinghausa – krzywe przechowywania
Funkcja przechowywania Wszystkie funkcje przechowywania mają taki sam ogólny kształt: początkowo zapominanie następuje szybko, następnie ulega spowolnieniu, ale niemal nigdy nie kończy się Im słabszy zapis pamięciowy i im bardziej czuły wskaźnik, tym szybsze zapominanie Potęgowe prawo zapominania: następstwem coraz dłuższego odroczenia są coraz mniejsze straty
Prawdopodobieństwo rozpoznania nazwy programu TV
Przechowywanie w bardzo długich okresach czasu: badania Bahricka nad pamiętaniem języka hiszpańskiego
Przechowywanie w bardzo długich okresach czasu c.d. Semb, Ellis i Araujo (1993): pamiętanie informacji z kursu psychologii rozwoju po 4 i 11 miesiącach – 20% ubytku Conway, Cohen i Stanhope (1991): pamiętanie informacji z kursu psychologii poznawczej – największy spadek przez pierwsze 3-4 lata Szybciej zapominane nazwiska, wolniej ogólne prawidłowości Im dłuższe uczenie się i im wyższe oceny, tym wolniejsze zapominanie
Pamiętanie kolegów ze szkoły
Czy wykładowcy pamiętają swoich studentów? Badania Bahricka z udziałem 22 wykładowców uniwersyteckich, dotyczące pamiętania twarzy i nazwisk czterech grup studentów, z którymi skończyli zajęcia 11 dni, 1 rok, 4 lata i 8 lat wcześniej Gorsze pamiętanie nazwisk i twarzy studentów niż nazwisk i twarzy kolegów ze szkoły Lepsze pamiętanie nazwisk niż twarzy Spadek pamiętanie rozpoczyna się już po roku
Pamiętanie zdarzeń autobiograficznych: badania Linton
Teoria rozpadu śladu pamięciowego Rozpad czy zanik? Uzasadnienie „zdroworosądkowe” Związek z koncepcjami asocjacjonistycznymi i neo-asocjacjonistycznymi Czy sam czas jako taki może powodować zapominanie?
Teoria interferencji Teoria zawiązana z koncepcjami asocjacjonistycznymi Zapominanie aktywne, a nie pasywne Wpływ informacji następującej po zapamiętywaniu – interferencja retroaktywna, lub przed zapamiętywaniem – interferencja proaktywna Interferencja asocjacyjna
Czasy rozpoznawania zdań interferujących i nie interferujących
Teoria wypierania Związana z pracami Freuda Wypieranie (represja) jako mechanizm obronny, polegający na niedopuszczaniu wspomnień o negatywnym zabarwieniu emocjonalnym Loftus i Burns (1982): napad na bank Peters (1988): pamiętanie pielęgniarki Bezpośrednie i odroczona pamiętania słów neutralnych i zabarwionych emocjonalnie Czy wszystkie rodzaje negatywnych wspomnień podlegają wyparciu?
Teoria braku dostępu do śladu pamięciowego Związana z poznawczym podejściem do pamięci Zapominanie jest pozorne Wszystkie zapamiętane informacje pozostają w pamięci, natomiast nie wszystkie można wydobyć Badania Penfielda Efekty odtwarzania pod wpływem hipnozy Fakt, że niektóre dawne wspomnienia mogą być wydobyty, nie dowodzi, że wszystkie wspomnienia są przechowywane w pamięci
Wybrane czynniki wpływające na trwałość przechowywania Cechy materiału: sensowność, znaczenie dla jednostki, związek z wcześniejszą wiedzą Aktywność w trakcie i po przyswajaniu: głębokość przetwarzania, włączanie do struktury wiedzy przechowywanej w umyśle (asymilacja), zmiany wiedzy przechowywanej w umyśle (akomodacja) Nastawienie na odmienną długość czasu przechowywania
Uczenie się skomasowane a rozłożone w czasie
Rola pobudzenia w chwili zapamiętywania Początkowe lepsze pamiętanie materiału zapamiętywanego przy niskim pobudzeniu, ale lepsze odroczone pamiętanie materiału zapamiętywanego przy wysokim poziomie pobudzenia Czynniki pobudzające: kofeina, nikotyna, strychnina Czynniki obniżające pobudzenie: alkohol, marihuana Wpływ pory dnia: dla efektów trwałych lepsze uczenie się po południu