Motywacja uczenia się „Umysł nie jest naczyniem, które należy napełnić, lecz ogniem, który trzeba rozniecić” Plutarch Techniki uczenia się i planowania rozwoju Dr Anetta Kowalkiewicz anetta.ostaszewska@ae.poznan.pl

Plan zajęć I. Czym jest motywacja uczenia się? Skąd może pochodzić? II. Jak zmotywować uczniów do nauki ? (poziom operacyjny) III. Co motywuje nas do osiągania sukcesu w studiowaniu? (głębsza refleksja)

Motywacja zewnętrzna i wewnętrzna NALEŻY DĄŻYĆ DO WZBUDZENIA W UCZNIACH MOTYWACJI WEWNĘTRZNEJ LUB PRZEKSZTAŁCENIA MOTYWACJI ZEWNĘTRZNEJ W WEWNĘTRZNĄ MOTYWACJA ZEWNĘTRZNA Tendencja do podejmowania i kontynuowania działań ze względu na pewne konsekwencje, do których one prowadzą; związana z poczuciem, że przyczyna i kontrola działania ma charakter zewnętrzny i nie jest zależna ode mnie MOTYWACJA WEWNĘTRZNA Tendencja do podejmowania i kontynuowania działań ze względu na ich treść; cechą określającą MW jest ciekawość; czynnikami motywującymi są: wieloznaczność, niewyraźność, nowość, złożoność, dziwność, niezgodność.

Zasady dotyczące motywacji (K. Kruszewski, 1991) Motywacja do wykonania danego zadania jest tym silniejsza, im mocniejsze ma uczeń przekonanie, że treść zadania, warunki jego wykonania i decyzja o postawieniu zadania zależą od niego. Pozytywny stosunek do zadań podnosi motywację do ich wykonania. Zadania pobudzające ciekawość ucznia i umożliwiające jej zaspokojenie wzbudzają motywację do ich wykonania. Są uczniowie, dla których głównym źródłem motywacji do wykonania szkolnych zadań jest potrzeba akceptacji społecznej, przede wszystkim ze strony nauczycieli, następnie rodziców i kolegów.

Zasady dotyczące motywacji (K. Kruszewski, 1991) Zamiast potrzeby akceptacji, może wykształcić się potrzeba podporządkowania się nauczycielom, rodzicom albo kolegom, która może stać się ważnym czynnikiem wzbudzającym motywy uczenia się. Jeżeli uczeń uważa wykonanie zadania za sukces, a niewykonanie zadania jako porażkę, wzrasta motywacja wykonania zadania. Motywacja do wykonania zadania szkolnego zależy od czasu trwania i siły napięcia, jakie wywołuje zadanie lub okoliczności mu towarzyszące.

Czynniki motywacji (Z. Pietrasiński, Sztuka uczenia się) CELE UŻYTECZNOŚĆ NORMY WYNIKI SILNA WOLA RYWALIZACJA, TAKŻE Z SAMYM SOBĄ…

Poglądy na motywację Motywacja Behawioralne teorie wzmocnienia Teorie potrzeb Teorie celów Teoria autodeterminacji

Behawioralne teorie wzmocnienia Motywacja jako reakcja na bodziec zewnętrzny „stworzenie trawiące spokojnie w cieniu, z rzadka podrywane do działania nieznośnym upałem lub myślą o kufelku zimnego piwa” (Murray) BODZIEC WZMACNIAJĄCY – cokolwiek, co podnosi lub utrzymuje częstość zachowania, kiedy styka się z przejawem tego zachowania, np. pochwała, nagroda, sukces NARZĘDZIA: system ocen, regulamin, złote księgi, kij i marchewka

Teorie potrzeb – Abraham Maslow Zachowanie jest odpowiedzią na potrzeby (wrodzone lub wyuczone)

Teorie celów Od presji zewnętrznej do wnętrza człowieka 6 kategorii celów Forda: EMOCJONALNE: rozrywka, spokój, zadowolenie POZNAWCZE: ciekawość, dochodzenie do wiedzy, twórczość SUBIEKTYWNA HARMONIA: integralność z ludźmi, naturą, mocą WŁASNE INTERESY: indywidualność, samostanowienie, wyższość INTEGRACJA POPRZEZ STODUNKI SPOŁECZNE: przynależność, sprawiedliwość ZADANIOWE: mistrzostwo, oryginalność, zorganizowanie Im więcej celów, tym większa motywacja

Teoria autodeterminacji – Deci i Ryan Warunki motywacji wewnętrznej: Kompetencja (potrafię manipulować środowiskiem i kontrolować je) Autonomia (sam decyduję, co i jak robić) Włączenie (afiliacja, utrzymuję kontakty z innymi) UNIESIENIE – uczucie przeżywania skondensowanej motywacji wewnętrznej „osobowość uniesień”

Część III. Cechy doskonałego studenta: Jest świetnie zorganizowany i zdyscyplinowany; nigdy się nie dekoncentruje i myśli wyłącznie na określony temat. Czyta każdą książkę i materiał przewidziany przez nauczyciela. Szybko i bez wysiłku pojmuje wszystko, co czyta. Pamięta wszystko, co przeczytał i usłyszał podczas wykładów i innych zajęć. Zapisuje dużo stron dobrze uporządkowanych notatek i ma dobrze zorganizowany system przechowywania materiałów. Kiedy zabiera głos, mówi płynnie, z dużą pewnością siebie i erudycją. Od ręki potrafi przygotować bardzo dobre wypracowanie. Zawsze zdaje sobie sprawę z tego, jak dobrze radzi sobie na studiach. Nigdy nie przejmuje się egzaminami i zawsze otrzymuje najwyższe oceny.

Czy chciałbyś być idealnym studentem? Ilu studentów, których znasz, posiada wszystkie te cechy? Czy te cechy są możliwe do osiągnięcia w normalnych warunkach? Czy aby na pewno wszystkie te cechy są warte podziwu? Poszukaj ich słabych stron…

…tym, co nas demotywuje, jest świadomość niemożliwości doścignięcia ideału ??? Wniosek Skoro ideał nie jest możliwy do osiągnięcia w rzeczywistych warunkach, może nie warto się nastawiać na jego osiągnięcie…?

W czym tkwi tajemnica sukcesu studiowania/uczenia się? MUSISZ MIEĆ POCZUCIE CELU!!! MUSISZ ZROZUMIEĆ, W JAKIEJ SYTUACJI SIĘ ZNALAZŁEŚ!!! MUSISZ WYPRACOWAĆ ODPOWIEDNIE STRATEGIE!!!