OPRACOWAŁ: MICHAŁ JEMIOŁO ROLA I FUNKCJE OCENY OPRACOWAŁ: MICHAŁ JEMIOŁO

Obowiązkiem nauczyciela jest stworzenie uczniowi, niezależnie od poziomu jego rozwoju, takich warunków, aby mógł odnosić sukces na miarę swoich możliwości. Obowiązkiem nauczyciela jest stworzenie uczniowi, niezależnie od poziomu jego rozwoju, takich warunków, aby mógł odnosić sukces na miarę swoich możliwości. Jednym z takich warunków jest prawidłowe rozumie roli i funkcji oceny.   Trzeba wiedzieć o tym, że ocena może wyzwalać aktywność ucznia wzmacniając jego dążenie w pokonywaniu trudności, ale jeśli jest niewłaściwie rozumiane i źle stosowane budzi w uczniach niechęć, apatię i wyzwala niską samoocenę. Niewłaściwy proces oceniania rozbudza wśród uczniów niezdrową rywalizację niszcząc stosunki przyjaźni i sympatii między uczniami a nauczycielem, między uczniami a jego rodzicami, rozniecając skłonność do kłamstwa, pozorów, nieuczciwości. Oceny stają się celem a nie środkiem edukacji. Czynność uczenia się przekształca się w czynność zdobywania stopni.

Co mówi rozporządzenia MEN w sprawie zasad oceniania...

Według rozporządzenia MEN główną ideą oceniania jest wspieranie rozwoju ucznia. Ideą oceniania wewnątrz-szkolnego, w świetle Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych, z dnia 19 kwietnia 1999 roku, jest wspieranie rozwoju ucznia poprzez dostarczeniu najpierw jemu, a potem nauczycielowi, takiej informacji zwrotnej o postępach w nauce i kształtowaniu postaw, która zostanie wykorzystana do lepszego osiągania szeroko rozumianych celów kształcenia. Zatem, inaczej niż w poprzednim systemie, ocena szkolna ma służyć przede wszystkim uczniowi, a dopiero potem nauczycielowi. To przesunięcie punktu ciężkości jest bardzo ważne.   Przypomnijmy zatem jak pojęcie oceny definiuje dydaktyka i jakie warunki powinna ona spełniać

CO TO JEST OCENA SZKOLNA?

OCENA jest to ustosunkowanie nauczyciela do osiągnięć ucznia. OCENA jest to ustosunkowanie nauczyciela do osiągnięć ucznia, czego wyrazem może być określony stopień szkolny albo opinia wyrażona w formie pisemnej lub ustnej, także zewnętrzne objawy zachowania się nauczyciela (mina, gest).

JAKA POWINNA BYĆ OCENA? JAKA POWINNA BYĆ OCENA? Obiektywna Niezawodna Symptomatyczna Prognostyczna Uzasadniona Jawna Ocenianie przysparza nauczycielom wiele kłopotów i wątpliwości. To co w ocenianiu jest najtrudniejsze, to obiektywizm. Aby być obiektywnym, należy wyzbyć się uprzedzeń związanych m.in. z zachowaniem, wyglądem, ze strojem, nie kierować się tym, co było, lecz rzeczowo podejść do stanu obecnego. Jest to bardzo trudne i dlatego mówi się najczęściej o ocenach zobiektywizowanych. Każdy nauczyciel powinien uwzględniać wiele czynników przy wystawianiu oceny, czasami przysparza to mnóstwo problemów i pytań o sprawiedliwe podejście. Czasami, uwzględniając dobro ucznia i motywacyjną funkcję oceny, trudno uparcie trzymać się kryteriów i regulaminu, gdyż mamy do czynienia z żywym człowiekiem, na którego działają różne sytuacje (np. uczeń który nie nocował w domu i nie odrobił pracy domowej ze względu na alkoholizm jednego z rodziców, nie powinien otrzymać oceny negatywnej, gdyż jest to krzywdzące i niehumanitarne). Wystawiając ocenę, zwłaszcza jeżeli jest ona negatywna, nauczyciel powinien wyjaśnić, dlaczego uczeń otrzymuje taką ocenę, wskazać na możliwość jej poprawy, wyznaczyć materiał konieczny do uzupełnienia i podać termin planowanej poprawy.

OCENA POWINNA BYĆ: Obiektywna Niezawodna Symptomatyczna Prognostyczna Uzasadniona Jawna Warunki, które musi spełniać ocena i procedury ich osiągania: Obiektywność należy oprzeć na takim ustaleniu wymagań, które doprowadzą do uzyskania zbliżonych wyników w stosunku do innych osób i pomiarów prowadzonych w różnym czasie. Aby być obiektywnym, należy wyzbyć się uprzedzeń związanych m.in. z zachowaniem, wyglądem, ze strojem, nie kierować się tym, co było, lecz rzeczowo podejść do stanu obecnego. Niezawodność zapewnia przyjęcie sprawdzalnych i mierzalnych narzędzi kontrolnych, pytań, testów, itp. Symptomatyczność oceny polega na takim ustaleniu zakresu kontroli, by dotyczyła obszaru objętego tą kontrolą (i tylko tego obszaru). Prognostyczność oceny umożliwia przewidywanie, jakie postępy będzie uzyskiwał uczeń z przedmiotu w dalszym okresie nauki w szkole. Uzasadnienie oceny oraz jawność zapewnić należy przez udostępnienie uczniowi informacji o pozytywnych elementach w jego pracy, o brakach i usterkach wraz ze wskazaniem sposobów ich usunięcia oraz przez podanie w formie pisemnej lub w formie ustnej stopnia szkolnego. Wystawiając ocenę, zwłaszcza jeżeli jest ona negatywna, nauczyciel powinien wyjaśnić, dlaczego uczeń otrzymuje taką ocenę, wskazać na możliwość jej poprawy, wyznaczyć materiał konieczny do uzupełnienia i podać termin planowanej poprawy.   W procesie oceniania istotna jest także świadomość celowości tego procesu oraz uzmysłowienie sobie co powinno podlegać ocenie.

CZEMU MA SŁUŻYĆ OCENIANIE?

OCENIANIE - proces, który wspomaga pracę nauczycieli i rodziców w sprawnym i mądrym wprowadzaniu w dorosłe życie młodego pokolenia. OCENIANIE jest procesem, który ma wspomagać pracę nauczycieli i rodziców nad sprawnym i mądrym wchodzeniem w dorosłe życie młodego pokolenia.

CO POWINNO BYĆ PRZEDMIOTEM OCENY?

poprawność logicznego myślenia Przedmiotem oceny są: wiadomości umiejętności i nawyki poprawność logicznego myślenia Teoretycy współczesnej dydaktyki przyjmują, że przedmiotem oceny szkolnej winny być wiadomości, umiejętności i nawyki, jak również poprawność logicznego myślenia ucznia.

GŁÓWNE CELE OCENIANIA Główne cele oceniania:

Główne cele oceniania: Diagnozowanie Informacja o efektywności procesu nauczania Różnicowanie i klasyfikowanie uczniów Upowszechnienie osiągnięć uczniów Ewaluacja programów nauczania Diagnozowanie Informowanie o efektywności procesu nauczania Różnicowanie i klasyfikowanie uczniów Upowszechnienie osiągnięć uczniów Ewaluacja programów nauczania

ROLE OCENY ROLE OCENY

Podstawowe role oceny: dydaktyczna wychowawcza społeczna Ocena szkolna ma do spełnienia różne role i funkcje, które z niej wynikają. Uogólniając liczne rozważania na ten temat oraz opracowania w podręcznikach z pedagogiki i psychologii można wyróżnić następujące role oceny szkolnej:       dydaktyczną – ma być miernikiem wyników pracy ucznia, określać na jakim poziomie występuje wiedza, jakie są w niej luki, co należy uzupełnić      wychowawczą – poprzez ocenianie nauczyciel może wychowywać w zakresie kształtowania właściwych postaw, rozwijania zainteresowań nauką, pobudzania woli do samodzielnej pracy      społeczną – ocena wskazuje miejsce ucznia w grupie społecznej. Przy tak pojętych rolach oceny szkolnej, wyodrębnia się również jej funkcje, które są określane jako: funkcja informacyjna – dająca rzetelne i wyczerpujące informacje na temat poziomu wiedzy funkcja kontrolna – stwierdzająca postępy ucznia, jego możliwości i kierunek rozwoju funkcja motywacyjna – dopingująca ucznia do pogłębiania wiedzy i poszerzania własnych zainteresowań. Aby ocena szkolna spełniała swoją rolę i właściwie realizowała założenia i funkcje, konieczny jest komentarz słowny i pisemny. Jeśli nauczyciel nie powie, co kryje się pod określoną cyfrą i jakie uczeń powinien wykonać zadania (działania), żeby podnieść poziom swoich umiejętności i wiedzy – nie osiągnie zamierzonych celów, którym ma służyć ocenianie. Nauczyciel powinien stwarzać atmosferę życzliwości, nie dopuszczać do lęku przed negatywną oceną, gdyż to prowokuje ucznia do oszukiwania. Zawsze należy dać szansę poprawienia oceny, a ta możliwość wymaga od nauczyciela komentarza określającego, jakie uczeń ma braki i co powinien opanować, aby ocenę poprawić. Oceniając ucznia nie można stawiać barier niemożliwych do pokonania i nie można stosować tych samych wymagań wobec wszystkich w klasie. Należy pamiętać, że inaczej przebiega droga rozwoju dzieci z rodzin o wysokim poziomie wykształcenia, gdy rodzice mogą pomóc dziecku przebrnąć przez trudne dziedziny nauki, a inaczej dzieci zaniedbanych wychowawczo lub dzieci o małych możliwościach intelektualnych. Kryteria ocen muszą również znać rodzice, aby nie było sytuacji, w której zachodzi podejrzenie, że nauczyciel uwziął się na ucznia. Zasadnym jest informowanie rodziców o kryteriach oceniania na zebraniach z rodzicami. Najbardziej optymalną formą zapoznania rodzica z danymi kryteriami jest przekazanie im na piśmie wymagań z poszczególnych przedmiotów (głównie z matematyki i języka polskiego, gdyż te przedmioty stanowią dla uczniów największy problem) i tym samym uniemożliwiają podejrzenia rodziców o niesprawiedliwe ocenianie. Konieczne jest jednak zróżnicowanie wymagań w zależności od indywidualnego tempa rozwoju i w oparciu o badania psychologiczne uczniów, którzy wykazują trudności w nauce.

FUNKCJE OCENY I KONTROLI W PROCESIE KSZTAŁCENIA

wychowawcza dydaktyczna diagnostyczna Funkcje oceny: selekcyjna Funkcje oceny w procesie kształcenia W procesie kształcenia zawodowego ocena i kontrola powinna spełniać następujące funkcje: · funkcję selekcyjną; służy ona w pierwszej kolejności do wyłonienia w klasie uczniów wybitnych i szczególnie uzdolnionych, · funkcję wychowawczą; związana ona jest ze wspomaganiem rozwoju postaw uczniów wobec uczenia się, wobec swoich obowiązków, ukierunkowania ku osiąganiu satysfakcji z osiągniętych sukcesów, ·funkcja dydaktyczna; polegająca na porządkowaniu wiedzy uczniów i wskazywaniu sposobów usuwania ewentualnych błędów, · funkcja diagnostyczna; pozwala ona na przewidywanie dalszego rozwoju intelektualnego ucznia, na podstawie przeprowadzonej analizy efektów kształcenia,

motywacyjna kontrolna metodyczna informacyjna Funkcje oceny: funkcja motywacyjna; powinna zapewnić właściwy stosunek do pracy, uczenia się, jako podstawowych źródeł zaspokajania potrzeb edukacyjnych, funkcja kontrolna; ta z kolei powinna umożliwić ustalenie faktycznego stanu świadomości i umiejętności uczniów w stosunku do wymagań programowych, funkcja metodyczna; dzięki niej możliwe staje się usprawnianie procesu edukacyjnego poprzez analizę i krytyczną samoocenę własnej działalności dydaktyczno – wychowawczej. Umożliwia ona również wdrażanie odpowiednich środków zaradczych, korygujących proces edukacyjny. funkcja informacyjna - daje wyczerpującą informację na temat poziomu wiedzy, stanu wiadomości i umiejętności oraz przewidywań na przyszłość, funkcja kontrolna - sprawdza postępy ucznia, jego możliwości i kierunek rozwoju; ułatwia nauczycielowi określenie drogi doskonalenia i rozwoju ucznia, wytyczenie mu nowych zadań dostosowanych do jego możliwości, funkcja motywacyjna - dopinguje ucznia do pogłębiana wiedzy i poszerzania własnych zainteresowań. Aby ocena szkolna dobrze spełniała swoją rolę, konieczny jest do niej komentarz słowny lub pisemny. Nie powinno się ograniczać do określenia punktacji, wystawienia oceny cyfrowej i pozostawienia ucznia w domysłach, co ta ocena oznacza. Jeśli nauczyciel nie powie, co kryje się pod określoną cyfrą nie osiągnie zamierzonych celów, którym ma służyć ocenianie. Nauczyciel powinien stwarzać atmosferę życzliwości, nie dopuszczać do lęku przed negatywną oceną, gdyż to prowokuje ucznia do oszukiwania i działania mającego na celu wyłącznie uzyskanie jak najlepszej oceny.Wiedza nie jest w ogóle brana pod uwagę i szkoła staje się przykrym obowiązkiem wynikającym z przymusu społecznego, zawsze należy dać szansę poprawienia oceny, a ta możliwość wymaga od nauczyciela komentarza określającego, jakie uczeń ma braki i jaki zakres materiału powinien opanować, aby ocenę poprawić. Kryteria ocen muszą również znać rodzice, aby nie było sytuacji, w których zachodzi podejrzenie, że nauczyciel uwziął się na ucznia. Rodzice nie zawsze znają program nauczania i nie zawsze orientują się w wymaganiach stawianych przez szkołę. Ponieważ oddają w opiekę dydaktyczną swoje własne dziecko, mają prawo znać wymagania nauczyciela i sposób oceniania postępów w nauce.

NAJBARDZIEJ POŻĄDANE FUNKCJE OCENIANIA

Pożądane funkcje oceny: funkcja instruktażowa funkcja motywacyjna funkcja afirmacyjna funkcja informacyjna funkcja diagnostyczna Najbardziej pożądane funkcje oceniania to:   FUNKCJA INSTRUKTAŻOWA – nauczyciel oceniający postępy ucznia w sposób opisowy w oparciu o diagnozę proponuje mu określone formy aktywności ze względu na lepsze wykorzystanie potencjału rozwojowego FUNKCJA MOTYWACYJNA – polegająca na tym, że nauczyciel oceniający dotychczasowe osiągnięcia ucznia mobilizuje go do dalszych wysiłków i ukierunkowuje je, FUNKCJA AFIRMACYJNA – polegająca na tym, że nauczyciel doceniający osiągnięcia ucznia stwarza mu tym samym okazję do wzmocnienia poczucia własnej wartości FUNKCJA INFORMACYJNA – polega na tym, że nauczyciel dostarcza uczniowi informacji zwrotnych umożliwiających mu dokonanie samooceny własnych kompetencji i samokontroli własnego działania. FUNKCJA DIAGNOSTYCZNA – polegająca na wspieraniu kariery ucznia, monitorowaniu jego postępów i określeniu indywidualnych potrzeb.

JAKIE KORZYŚCI DAJE OCENA NAUCZYCIELOWI?

Ocena szkolna daje nauczycielowi szerokie możliwości wyrażania własnego stosunku do osiągnięć lub niepowodzeń uczniów. Ocena szkolna daje nauczycielowi szerokie możliwości wyrażania własnego stosunku do osiągnięć lub niepowodzeń uczniów.

JAKIE KORZYŚCI DAJE OCENA UCZNIOWI?

Korzyści ucznia wynikające z procesu oceniania: Poznanie własnych możliwości Kształtowanie zainteresowań Budowanie właściwej motywacji Rozwój psychospołeczny Nabywanie wiedzy Ocenianie jest procesem, który ma wspomagać pracę nauczycieli i rodziców nad sprawnym i mądrym wchodzeniem w dorosłe życie młodego pokolenia. Ocenianie ma pomóc uczniowi w następujących dziedzinach: 1.      Poznanie własnych możliwości – poddając się ocenianiu uczeń dowiaduje się, jaki ma zakres wiedzy, jakie nabył umiejętności oraz co jeszcze musi zrobić, aby podnieść swój poziom wiedzy. Nauczyciel wystawiając ocenę informuje jakie miejsce w skali 1÷6 uczeń zajmuje pod względem posiadanych wiadomości i umiejętności. Informacja ta jest rzetelna przy stosowaniu komentarza do oceny cyfrowej oraz przy założeniu, że uczeń zna kryteria ocen na dany poziom. 2.      Kształtowanie zainteresowań – odpowiedni komentarz do oceny, zachęcający ucznia do pracy w tym kierunku, może ukierunkować i rozwinąć zainteresowania związane z przedmiotem. Ocena może zniechęcić ucznia jak i pobudzić do nauki i doskonalenia swoich umiejętności. 3.      Budowanie właściwej motywacji – w szkole bardzo rzadko spotyka się ucznia, który chciałby się regularnie i systematycznie uczyć. Rodzice nie rozwijają motywacji do pracy, a tym bardziej do nauki. W szkole jedynym czynnikiem motywacyjnym może być ocenianie. Wystawienie i skomentowanie oceny przyczynia się do wzbudzenia nadziei, że może być lepiej. Jeśli nauczyciel nie posiada autorytetu, nie cieszy się dobrą opinią wśród uczniów nie może pozytywnie wpływać na motywację uczniów do nauki. 4. Rozwój psychospołeczny – ocena ma wpływ na określenie siebie w stosunku do innych uczniów. Może ona spowodować obniżanie się lub podnoszenie statusu ucznia w klasie w zależności od poczucia sprawiedliwego oceniania. Takie poczucie może mu zapewnić właściwy komentarz nauczyciela, wyjaśniający ocenę oraz wskazujący drogę do jej poprawienia. Wyjaśnienie przez nauczyciela zasadności wystawionej oceny ma wpływ na wszechstronny rozwój ucznia. 5.      Nabywanie wiedzy – stan wiedzy ucznia musi być co pewien czas sprawdzany i oceniany przez nauczyciela, aby uczeń zdawał sobie sprawę z posiadanych wiadomości i umiejętności. Dlatego nie wystarczy jedynie wystawienie oceny w skali 1÷6, ale konieczny jest komentarz wyjaśniający, w czym uczeń ma poziom wystarczający, jakie ma braki oraz co powinien uzupełnić. Te wszystkie warunki i cele oceniania są spełnione, jeśli nauczyciel właściwie rozumie proces oceniania, rzetelnie zbiera informacje o drodze edukacyjnej ucznia, jasno mu przekazuje informacje zwrotne. Traktowanie oceny jako mechanizm przymusu z reguły kończy się zniechęceniem do nauki, negatywnym ocenianiem pracy nauczyciela oraz porażką dydaktyczną nauczyciela.

Jakie cele stawia przed sobą nowoczesne ocenianie?

Cele nowoczesnego oceniania: Diagnozowanie osiągnięć dydaktycznych Obserwowanie rozwoju ucznia Dostarczanie informacji zwrotnej Wspieranie rozwoju Rozbudzanie motywacji uczenia się. Diagnozowanie osiągnięć dydaktycznych ucznia Obserwowanie rozwoju ucznia Dostarczanie informacji zwrotnej głównym podmiotom Wspieranie rozwoju Rozbudzanie motywacji uczenia się.

Cele nowoczesnego oceniania: Uczenie systematyczności, organizacja uczenia się Kształtowanie obrazu samego siebie Uświadamianie oceny jako elementu rzeczywistości Uczenie umiejętności oceny, korzystania z niej Uczenie systematyczności, organizowanie uczenia się. Kształtowanie obrazu samego siebie. Uświadamianie oceny jako elementu rzeczywistości. Uczenie umiejętności oceny, korzystania z niej.

Cele nowoczesnego oceniania: Wdrażanie do samooceny Sprawdzanie wiadomości i umiejętności Przygotowanie do „zdrowej rywalizacji" Wdrażanie do przestrzegania norm, zasad funkcjonujących w różnych organizacjach Wdrażanie do samooceny Sprawdzanie wiadomości i umiejętności Przygotowanie do „zdrowej rywalizacji" Wdrażanie do przestrzegania norm, zasad funkcjonujących w różnych organizacjach

Cele nowoczesnego oceniania: Rozpoznawanie uzdolnień, zainteresowań, predyspozycji. Gromadzenie informacji Psychiczne wzmacnianie ucznia (wskazywanie „mocnych" stron). Niwelowanie stresu, lęku, agresywnych zachowań. Rozpoznawanie uzdolnień, zainteresowań, predyspozycji. Gromadzenie informacji Psychiczne wzmacnianie ucznia (wskazywanie „mocnych" stron). Niwelowanie stresu, lęku, agresywnych zachowań.

JAK FORMUŁOWAĆ OCENĘ?

Ocenę należy formułować w sposób: obiektywny jawny konstruktywny mobilizujący do dalszej pracy

KOMUNIKOWANIE OCENY

Komunikowanie oceny powinno być: Uzasadnieniem Wyjaśnieniem Wskazówką UZASADNIENIE WYJAŚNIENIE WSKAZÓWKA Sposób zakomunikowania Nauczyciel nie zawsze jest w stanie ustalić ocenę adekwatną do wiedzy i umiejętności ucznia. Zawsze jednak może tę ocenę tak zakomunikować uczniowi, że albo wspiera jego rozwój, albo go hamuje. Albo motywuje do pracy, albo zniechęca. Pomaga lub przeszkadza osiągać lepsze wyniki. Należałoby zatem wskazać, w jaki sposób tę ocenę komunikować, podawać, aby zasługiwała na miano wspierającej. Ocena musi zostać uzasadniona, wyposażona w komentarz - mówią o tym przepisy szkolne. Bardzo ważne jest, jaki będzie komentarz towarzyszący ocenie. Nauczyciel w przypadku każdej oceny powinien nie tylko wyjaśnić, dlaczego uczeń uzyskał taki a nie inny stopień (nie to jest najważniejsze), ale powinien wskazać uczniowi sposób uzyskania lepszej oceny lub doskonalszego wykonania zadania. I to dotyczy nie tylko ocen najniższych, ale także najwyższych. Ocena wspierająca zawiera więc wskazówki dalszej pracy ucznia i w ten sposób pomaga mu w uzyskiwaniu osiągnięć. Częste sformułowania typu: "nie zrozumiałeś tematu" są niecelowe. Podają przyczynę zamiast instrukcji. Trzeba uczniowi wyjaśnić, co ma zrobić, żeby temat zrozumieć. Niczemu nie służy uwaga: "Piszesz fatalnym stylem". Potrzebne są wskazówki, jak ten styl doskonalić. Należy także unikać komentarzy wyrażających li tylko odrazę nauczyciela, a pustych treściowo, jak na przykład: "Temat został płytko ujęty" albo: "Treść mierna", albo nawet: "Praca zawiera stek bzdur" (w ostatnim przypadku dodatkowo obrażamy ucznia, więc możemy mówić o odwrotności oceny wspierającej, można to nazwać oceną dołującą). [...] . Podczas oceniania dochodzi czasem do konfliktów. Jak uniknąć tego problemu?

JAK UNIKAĆ KONFLIKTÓW PODCZAS OCENIANIA?

Jan Szpet proponuje stosowanie zasad: zasada klarowności i konsekwentnego stosowania kryteriów przy szczególnych ocenach zasada równości uczniów wobec ustalonych kryteriów Jan Szpet proponuje stosowanie dwóch zasad:      ·     klarowności i konsekwentnego stosowania kryteriów przy szczególnych ocenach – nauczyciel (katecheza) winien unikać ciągłego zmieniania kryteriów w zależności od własnego nastroju, zawyżania kryteriów uniemożliwiając spełnienie ich przez uczniów, zaniżanie kryteriów,  ·  równość uczniów wobec ustalonych kryteriów. Zasada ta wymaga nie manipulowania własnymi kryteriami ocen w zależności od sympatii, bądź antypatii – nauczyciel staje się wówczas w oczach uczniów niesprawiedliwy i zniechęca. Ocena szczególnie lekcyjna (cząstkowa )ma przede wszystkim służyć uczniowi zatem ocenianie powinno być nakierowane na ucznia

OCENIANIE NAKIEROWANE NA UCZNIA

Cechy oceniania nakierowanego na ucznia: Zasadniczym celem każdego systemu oceniania uczniów powinno być promowanie rozumnej nauki. Ocena powinna skłaniać uczniów do autentycznego wysiłku, umacniać motywację i zaangażowanie w zajęciach.  Zasadniczym celem każdego systemu oceniania uczniów powinno być promowanie rozumnej nauki Ocena powinna skłaniać uczniów do autentycznego wysiłku, umacniać motywację i zaangażowanie w zajęciach.      

Cechy oceniania nakierowanego na ucznia: Ocena powinna uwierzytelnić i odzwierciedlać uzdolnienia oraz osiągnięcia uczniów w miarę realizacji programu szkolnego. Oceny powinny być formułowane w klasie w sposób ciągły, tak, aby dostarczyć świadectwa indywidualnego rozwoju uczniów na przestrzeni czasu. ·        Ocena powinna uwierzytelnić i odzwierciedlać uzdolnienia oraz osiągnięcia uczniów w miarę realizacji programu szkolnego. ·      Oceny powinny być formułowane w klasie w sposób ciągły, tak, aby dostarczyć świadectwa indywidualnego rozwoju uczniów na przestrzeni czasu.

Cechy oceniania nakierowanego na ucznia: Ocenianie powinno opierać się na logicznych, czytelnych zadaniach, zgodnych z przyjętym programem i zasobem wiedzy dostarczanym przez nauczyciela w toku zajęć. Ocenianie powinno być uczciwe i sprawiedliwe dla wszystkich, bez względu na wcześniejsze osiągnięcia, wygląd, pochodzenie, poglądy, zachowanie itp. Ocenianie powinno opierać się na logicznych, czytelnych zadaniach, zgodnych z przyjętym programem i zasobem wiedzy dostarczanym przez nauczyciela w toku zajęć. Ocenianie powinno być uczciwe i sprawiedliwe dla wszystkich, bez względu na wcześniejsze osiągnięcia, wygląd, pochodzenie, poglądy, zachowanie itp.

Cechy oceniania nakierowanego na ucznia: Ocenianie powinno analizować motywacje, postawy i efektywne reakcje uczniów w stosunku do programu nauczania, jak również ich zdolności poznawcze, strategie uczenia się i wiedzę. Ocena powinna uwzględniać prezentacje, portfolia i rozmaite dokonania uczniów w celu wszechstronnego zaprezentowania zachowań i osiągnięć. Ocenianie powinno analizować motywacje, postawy i efektywne reakcje uczniów w stosunku do programu nauczania, jak również ich zdolności poznawcze, strategie uczenia się i wiedzę Ocena powinna uwzględniać prezentacje, portfolia i rozmaite dokonania uczniów w celu wszechstronnego zaprezentowania zachowań i osiągnięć.

Cechy oceniania nakierowanego na ucznia: Pomiędzy ocenianą aktywnością ucznia i wynikiem oceniania powinien istnieć jasny, zrozumiały i bezpośredni związek. Pomiędzy ocenianą aktywnością ucznia i wynikiem oceniania powinien istnieć jasny, zrozumiały i bezpośredni związek.  Na koniec chciałem przytoczyć kilka zasad kodeksu etycznego oceniania szkolnego sformułowanego przez wybitnego polskiego specjalistę z zakresu oceniania prof. Bolesława Niemierkę.

KODEKS ETYCZNEGO OCENIANIA SZKOLNEGO

Kodeks etycznego oceniania: Powiadom uczniów o celu, dacie, zakresie programowym i formie planowanej ewaluacji osiągnięć oraz normach wymagań, jakie powinni spełnić. Nie wybiegaj w sprawdzaniu poza wiadomości i umiejętności, które uczniowie mieli okazję opanować w szkole lub poza szkołą. Upewnij się, że forma zadań jest im znana i została odpowiednio przećwiczona. Powiadom uczniów o celu, dacie, zakresie programowym i formie planowanej ewaluacji osiągnięć oraz normach wymagań, jakie powinni spełnić. Nie wybiegaj w sprawdzaniu poza wiadomości i umiejętności, które uczniowie mieli okazję opanować w szkole lub poza szkołą. Upewnij się, że forma zadań jest im znana i została odpowiednio przećwiczona.

Kodeks etycznego oceniania: Unikaj nie sprawdzonych narzędzi pomiaru oraz narzędzi, co do których masz istotne wątpliwości, a narzędzia i procedury standaryzowane stosuj dokładnie według instrukcji. Przeciwdziałaj stresowi egzaminacyjnemu uczniów, szanuj ich godność i prawa. Unikaj nie sprawdzonych narzędzi pomiaru oraz narzędzi, co do których masz istotne wątpliwości, a narzędzia i procedury standaryzowane stosuj dokładnie według instrukcji. Przeciwdziałaj stresowi egzaminacyjnemu uczniów, szanuj ich godność i prawa.

Kodeks etycznego oceniania: Otocz opieką uczniów mających szczególne trudności z udziałem w sprawdzaniu i ocenianiu osiągnięć, nie obniżając wszakże obiektywizmu ewaluacji. Nie wykluczaj z egzaminu żadnego ucznia bez ważnego i jawnego powodu. Zapobiegaj nieuczciwości uczniów w toku sprawdzania i oceniania osiągnięć. Otocz opieką uczniów mających szczególne trudności z udziałem w sprawdzaniu i ocenianiu osiągnięć, nie obniżając wszakże obiektywizmu ewaluacji. Nie wykluczaj z egzaminu żadnego ucznia bez ważnego i jawnego powodu. Zapobiegaj nieuczciwości uczniów w toku sprawdzania i oceniania osiągnięć.

Kodeks etycznego oceniania: Ujawnij uczniom reguły punktowania, obliczania i interpretacji wyników sprawdzania ich osiągnięć, a także ewentualne odstępstwa od tych reguł i przyczyny odstępstw.   Wyniki oceniania przedstawiaj zawsze z komentarzem na temat sposobu ich uzyskania i z ostrzeżeniem o ich przybliżonej wiarygodności. Uczciwie przyznaj się do własnych pomyłek i rozczarowań. Ujawnij uczniom reguły punktowania, obliczania i interpretacji wyników sprawdzania ich osiągnięć, a także ewentualne odstępstwa od tych reguł i przyczyny odstępstw.   Wyniki oceniania przedstawiaj zawsze z komentarzem na temat sposobu ich uzyskania i z ostrzeżeniem o ich przybliżonej wiarygodności. Uczciwie przyznaj się do własnych pomyłek i rozczarowań.

Kodeks etycznego oceniania: Unikaj czynienia porównań na niekorzyść słabszych uczniów.Przedstawiaj głównie ich osiągnięcia, a nie brak osiągnięć. Ogranicz komentarze przed frontem klasy na temat niepowodzeń poszczególnych uczniów, zachowaj dyskrecję. Unikaj czynienia porównań na niekorzyść słabszych uczniów.Przedstawiaj głównie ich osiągnięcia, a nie brak osiągnięć. Ogranicz komentarze przed frontem klasy na temat niepowodzeń poszczególnych uczniów, zachowaj dyskrecję.

Dziękuję za uwagę!