Czy wapń może wspomagać terapię odchudzającą ? Artur Grzywacz, Jadwiga Konieczna Koło Naukowe Technologów Żywności-Sekcja Dietetyków Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskeigo

Rola wapnia w odchudzaniu Na podstawie: Calcium and Dairy Acceleration of Weight and Fat Loss during Energy Restriction in Obese Adults. Michael B. Zemel, Warren Thompson,Anita Milstead,Kristin Morris, and Peter Campbell. OBESITY RESEARCH Vol. 12 No. 4 April 2004 Cel badań: Określenie rezultatów związanych ze zwiększonym spożyciem Ca i produktów mlecznych podczas diety redukcyjnej Charakterystyka badanej populacji Płeć 27 kobiet; 5 mężczyzn Wiek 49±6 BMI (kg/m2) 34,9±4,3 LDL cholesterol (mg/dL) 140±32 HDL cholesterol (mg/dL) 46±11 Triglicerydy (mg/dL) 142±63

Schemat Badań Dane na podstawie: Calcium and Dairy Acceleration of Weight and Fat Loss during Energy Restriction in Obese Adults. Michael B. Zemel, Warren Thompson,Anita Milstead,Kristin Morris, and Peter Campbell. OBESITY RESEARCH Vol. 12 No. 4 April 2004

Wnioski Dane na podstawie: Calcium and Dairy Acceleration of Weight and Fat Loss during Energy Restriction in Obese Adults. Michael B. Zemel, Warren Thompson,Anita Milstead,Kristin Morris, and Peter Campbell. OBESITY RESEARCH Vol. 12 No. 4 April 2004 U wszystkich osób podczas stosowania diety redukującej zaobserwowano spadek masy ciała (m.c.) i zawartości tkanki tłuszczowej (FM); Spadek m.c. i zawartości FM był znacznie większy wśród osób z grupy spożywającej produkty mleczne, nieco mniejszy wśród osób z grupy stosującej suplementację Ca; Wyniki uzyskane wykazały, że większe spożycie Ca przyspiesza utratę m.c i FM przy ograniczeniu energii w diecie; Spadek m.c. i zawartości tkanki tłuszczowej był znacznie większy wśród osób z grupy spożywającej produkty mleczne, nieco mniejszy wśród osób z grupy stosującej suplementację Ca; Wykazano znacznie większy efekt „antyotyłościowy” gdy źródłem Ca były produkty mleczne, a nie wapń nieorganiczny (suplementacja).

W związku z powyższym postanowiliśmy określić: Cel pracy W związku z powyższym postanowiliśmy określić: Czy podejmowane przez studentów w celach odchudzających, diety alternatywne odchudzające (Atkinsa, wegetariańska i niskoenergetyczna ) są wystarczającym źródłem wapnia mającego m.in.. wspomagać odchudzanie w jadłospisie?

Charakterystyka populacji i schemat badań Parametry Grupa stosująca terapię odchudzającą Grupa kontrolna (GK) n 10 (K:8,M:2 ) Wiek 20-25 BMI (kg/m2) 23,6±1,6 20,1±1,3 Rodzaj diety Atkinsa (AT), Wegetariańska (WE), Niskoenergetyczna (NE) Brak modyfikacji sposobu żywienia

Metody badań Ocena sposobu żywienia (podaż energii i Ca), metodą przygotowanego w tym celu kwestionariusza częstości spożycia (FFQ) Ocena współczynników zmienności, gęstości odżywczej racji pokarmowych INQ przy wykorzystaniu programu Statistica 6.0 PL INQ = wartości nieprawidłowe: INQ<0,85 oraz INQ>1,15 wartości prawidłowe: 0,85<INQ<1,15 Współczynnik zmienności S – odchylenie standardowe x - średnia arytmetyczna

Charakterystyka stosowanych diet Dieta Atkinsa – AT- dieta wysokotłuszczowa, bogatoenergetyczna. Źródło Ca: sery żółte i topione, mleko 3,5% tł. oraz śmietanka 30%; Wegetariańska – ograniczenie podaży produktów zwierzęcych. Źródło Ca: nasiona roślin strączkowych, pieczywo; Niskoenergetyczna - NE – dieta ograniczająca spożycie tłuszczu. Źródło Ca: ser twarogowy chudy, mleko 2% tł. oraz jogurt naturalny; Dieta grupy kontrolnej – GK - brak modyfikacji sposobu żywienia, restrykcji żywieniowych. Źródło Ca: sery żółte, mleko 2% tł. i jogurt naturalny.

WYNIKI BADAŃ- ocena podaży wapnia i energii w redukcyjnych dietach alternatywnych Poziom zalecany spożycia Ca : 1200 mg Średnia podaż Ca w diecie [mg] Współczynnik zmienności Podaż energii w diecie [kcal] INQ [Wskaźnik gęstości żywieniowej] AT 2245±200 67 2300 1,78±0,16 WE 370±264 1300 0,43±0,07 NE 1066±585 1500 1,3±0,7 GK 1595±825 37 1900 1,53±0,8

Zbilansowanie diety (INQ) w odniesieniu do makroskładników w DRP badanych

WYNIKI BADAŃ – Zależność pomiędzy spożyciem Ca a wskaźnikiem masy ciała osób stosujących alternatywne diety odchudzające r=-0,55; p<0,05; y = -0,0032x + 27,09

WYNIKI BADAŃ- Ilość Ca/100 kcal w badanych dietach alternatywnych

Wnioski Diety alternatywne stosowane przez studentów w celu obniżenia masy ciała szczególnie dieta wegetariańska, nie były zbilansowane pod względem podaży Ca i charakteryzowały się jednocześnie duża zmiennością w jego podaży Diety studentów charakteryzujących się wskaźnikiem masy ciała > 25kg/m2 były całkowicie niezbilansowane w Ca. Największym źródłem wapnia okazała się dieta Atkinsa, Alternatywne diety stosowane przez studentów w celach redukcji masy ciała pomimo, ze mogą być wysokim źródłem Ca nie spełniają podstawowych zasad jakie winna spełniać dieta redukcyjna (są wysokoenergetyczne-dieta Atkinsa). Wapń stanowiący jeden z czynników mogących wspomagać odchudzanie winien pochodzić w produktów mlecznych niskokalorycznych (odtłuszczone sery i mleko) Metody redukcji masy ciała podejmowane przez studentów nie spełniają podstawowych kryteriów diet redukcyjnych.