Jerzy.Nawrocki@put.poznan.pl www.cs.put.poznan.pl/jnawrocki/io Inżynieria oprogramowania II Wykład 5 Standardy serii ISO 9000 Jerzy.Nawrocki@put.poznan.pl www.cs.put.poznan.pl/jnawrocki/io

15.04 Standardy serii ISO 9000 Plan wykładów 11.03 Zasady skutecznego działania 18.03 Kontrola jakości oprogramowania 1.04 Szacowanie rozmiaru i pracochłonności 15.04 Standardy serii ISO 9000 22.04 Modele CMMI 29.04 Inżynieria wymagań 6.05 Zarządzanie projektami i PRINCE2 13.05 Personal Software Process 20.05 Team Software Process 3.06 Rational Unified Process 10.06 Zwinne metodyki programowania 17.06 Projekty dyplomowe i XPrince J.Nawrocki, ISO 9000

ISO 9001 Kryte- ria Dobrzy Źli Audytor J.Nawrocki, ISO 9000

ISO 9001 Kryte- ria Dobrzy Źli Audytor J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Plan wykładu Historia normy ISO 9001:2000 Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Słabe punkty ISO 9001 Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe J.Nawrocki, ISO 9000

Historia normy ISO 9001:2000 Plan wykładu Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Słabe punkty ISO 9001 Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe J.Nawrocki, ISO 9000

1920’s: Standard amunicyjny, UK Historia normy ISO 9001:2000 1920’s: Standard amunicyjny, UK 1950’s: Admirał Rickover i 18 źródeł problemów z jakością J.Nawrocki, ISO 9000

Admirał Hymen G. Rickover „Wielu ludzi twierdziło, że dzisiejsze ISO 9000 wywodzi się z [brytyjskiego] standardu amunicyjnego z lat 20-tych. My jednak skłonni jesteśmy wierzyć, że faktyczny początek ISO 9000 miał prawdopodobnie miejsce w trakcie amerykańskiego programu [budowy] łodzi podwodnej Polaris w drugiej połowie lat 50-tych, gdy admirał Hymen G. Rickover [..] był sfrustrowany opóźnieniami spowodowanymi defektami, błędami i ogólnym brakiem jakości.” (-) Ray Tricker, Bruce Sherring-Lucas ISO 9001:2000 in Brief J.Nawrocki, ISO 9000

Admirał Hymen G. Rickover Urodzony 27 stycznia 1900 roku w Polsce Ukończył Akademię Marynarki w 1922 roku USS LaVallette i USS Nevada Studia podyplomowe z Elektrotechniki 1930: szkolenie na łodziach podwodnych II Wojna: Dyrektor Sekcji Elektrycznej Biura Okrętów 1947: szkolenie nuklearne 1949: Dyrektor Oddziału Reaktorów Nuklearnych Marynarki Wojennej 1955: Pierwsza nuklearna łódź podwodna USS Nautilus Zmarł 8 lipca 1986 roku J.Nawrocki, ISO 9000

Admirał Hymen G. Rickover 18 źródeł problemów z jakością: Stosowanie złych materiałów Złe wymiary elementów Kłopoty z integracją elementów pochodzących od różnych dostawców Brak umiejętności wytwarzania Brak kontroli jakości wyrobów końcowych Nieznany status produktów Brak działań naprawczych . . J.Nawrocki, ISO 9000

1920’s: Standard amunicyjny, UK Historia normy ISO 9001:2000 1920’s: Standard amunicyjny, UK 1950’s: Admirał Rickover i 18 źródeł problemów z jakością 1979: BS 5750 dot. systemów jakości; 20 czynników jakości 1987: Normy ISO 9000 dot. ‘Systemów zarządzania jakością’ 1994: ISO 9000:1994 2000: ISO 9001:2000 – istotna zmiana 2001: PN-EN ISO 9001 2004: ISO 90003 J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością Plan wykładu Historia normy ISO 9001:2000 Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Słabe punkty ISO 9001 Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością ISO 9000:2000 Systemy zarządzania jakością – Podstawy i terminologia J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 1. Orientacja na klienta Kto jest klientem (np. uczelni, firmy inf.)? Klient pozorny: Użytkownik  Klient (kto płaci?) Klient monopolisty  prawdziwy klient. J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 2. Przywództwo Przywództwo: Formalne (np. Prezes) Nieformalne (dzięki autorytetowi) Formalni przywódcy są często jak ptaki. J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 3. Zaangażowanie ludzi W GOW (gospodarce opartej na wiedzy) najważniejszym zasobem są ludzie (wysoko wykształceni specjaliści). Zaangażowanie: Ekstensywne (np. nadgodziny) Intensywne (np. twórcze podejście). J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 4. Podejście procesowe Proces Wej. Wyjście Proces: Zbiór działań wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących, które przekształcają wejścia w wyjścia. Zasoby  J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 4. Podejście procesowe Proces Wej. Wyjście Wyrób: Wynik procesu Procedura: Ustalony sposób przeprowadzenia procesu Przedsięwzięcie: Jednostkowy proces z określonymi wymaganiami i ograniczeniami dot. czasu, kosztów i innych zasobów. Zasoby  J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 5. Podejście systemowe do zarządzania Zarządzanie wzajemnie powiązanymi procesami Warunek skuteczności: zidentyfikowanie procesów i ich zrozumienie. Rekrutacja na studia Kształcenie Promocja karier J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 5. Podejście systemowe do zarządzania Zarządzanie wzajemnie powiązanymi procesami Warunek skuteczności: zidentyfikowanie procesów i ich zrozumienie. Wymagania Projekt Implementacja J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 6. Ciągłe doskonalenie Planuj: Zdefiniuj i przeanalizuj problem, znajdź rozwiązanie, przygotuj plan Wykonaj: Wdróż rozwiązanie Sprawdź: Monitoruj wyniki Działaj: Podejmij działania korygujące, standaryzuj proces, podejmij refleksję. Plan Do Check Act J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 7. Podejmowanie decyzji na podstawie faktów Statystyczna kontrola procesów Jakie fakty mają być podstawą do podejmowania decyzji? GQM: Goal (cel) Question (pytanie) Metrics (miara). J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością 8. Wzajemnie korzystne powiązania z dostawcami Win/win or no deal Za jakość płacimy teraz; Za bylejakość płacimy potem i więcej. J.Nawrocki, ISO 9000

Główne elementy normy Plan wykładu Historia normy ISO 9001:2000 Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Słabe punkty ISO 9001 Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe J.Nawrocki, ISO 9000

Certyfikacja dot. tylko ISO 9001:2000 Główne elementy normy ISO 9000:2000 Systemy zarządzania jakością – Podstawy i terminologia ISO 9001:2000 Systemy zarządzania jakością – Wymagania ISO 9004:2000 Systemy zarządzania jakością – Wytyczne doskonalenia funkcjonowania Certyfikacja dot. tylko ISO 9001:2000 J.Nawrocki, ISO 9000

Polityka jakości i cele jakości Dokumentacja w ISO 9001 Polityka jakości i cele jakości Celem naszej firmy jest wspomaganie naszych klientów we wprowadzania nowoczesnych rozwiązań informatycznych najwyższej jakości. Korzystając z najnowszych metod i narzędzi staramy się, aby nasze systemy informatyczne były wolne od defektów i zgodne z oczekiwaniami naszych klientów. J.Nawrocki, ISO 9000

Polityka jakości i cele jakości Księga jakości Dokumentacja w ISO 9001 Polityka jakości i cele jakości Księga jakości Zakres systemu zarządzania jakością (SZJ). Udokumentowane procedury SZJ lub odwołania do nich. Opis interakcji między procesami SZJ. J.Nawrocki, ISO 9000

Polityka jakości i cele jakości Księga jakości Dokumentacja w ISO 9001 Polityka jakości i cele jakości Księga jakości Udokumentowane procedury wymagane przez standard Kontrola dokumentów (przeglądy, zatwierdzania i zarządzanie zmianą). Kontrola zapisów. . . . J.Nawrocki, ISO 9000

Polityka jakości i cele jakości Księga jakości Dokumentacja w ISO 9001 Polityka jakości i cele jakości Księga jakości Udokumentowane procedury wymagane przez standard Plany jakości, udokumentowane procedury, instrukcje pracy Zapisy Dostarczanie dowodów zgodności z wymaganiami i efektywnego działania SZJ. J.Nawrocki, ISO 9000

Główne części normy ISO 9001:2000 4 System zarządzania jakością (dokumentacja) 5 Odpowiedzialność kierownictwa 6 Zarządzanie zasobami 7 Realizacja wyrobu 8 Pomiary, analiza i doskonalenie ISO 9001:2000 J.Nawrocki, ISO 9000

7.1 Planowanie realizacji wyrobu 7.2 Procesy związane z klientem 7. Realizacja wyrobu 7.1 Planowanie realizacji wyrobu 7.2 Procesy związane z klientem 7.3 Projektowanie i rozwój 7.4 Zakupy 7.5 Produkcja i dostarczanie usługi 7.6 Nadzorowanie wyposażenia do monitorowania i pomiarów ISO 9001:2000 J.Nawrocki, ISO 9000

Słabe punkty ISO 9001 Plan wykładu Historia normy ISO 9001:2000 Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Słabe punkty ISO 9001 Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe J.Nawrocki, ISO 9000

ISO Problemy z ISO 9001 ISO Zabieg marketingowy Brak elastyczności działania ISO Udokumentowane = lepsze Zbyt dużo dokumentacji Zbyt ogólne J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Plan wykładu Historia normy ISO 9001:2000 Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Słabe punkty ISO 9001 Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe J.Nawrocki, ISO 9000

Pytania? ? J.Nawrocki, ISO 9000

3. Czy dowiedziałeś się czegoś ważnego? 4. Co i jak poprawić? Ocena wykładu 1. Wrażenie ogólne (1 - 6) 2. Za szybko czy za wolno? 3. Czy dowiedziałeś się czegoś ważnego? 4. Co i jak poprawić? J.Nawrocki, ISO 9000

Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Plan wykładu Historia normy ISO 9001:2000 Zasady zarządzania jakością Główne elementy normy Słabe punkty ISO 9001 Kontrola jakości Szacowanie rozmiaru i Standardy serii ISO 9000 Modele CMM/CMMI Inżynieria wymagań Zarządzanie projektami Personal Software Process Team Software Process Zwinne metodyki Rational Unified Process Projekty dyplomowe J.Nawrocki, ISO 9000