Jak założyć organizację pozarządową? PORADNIK DLA STOWARZYSZEŃ
STOWARZYSZENIE Stowarzyszenie to grupa ludzi skupionych wokół wspólnego celu, wspólnej idei. Kto może utworzyć stowarzyszenie: Obywatele polscy, mający pełną zdolność do czynności prawnych (ukończyli 18 lat i nie są ubezwłasnowolnieni) i nie są pozbawieni praw publicznych. Cechy stowarzyszenia: dobrowolność – swobodę tworzenia stowarzyszeń, dobrowolność przystępowania i występowania członków, samorządność – niezależność wobec podmiotów zewnętrznych i swoboda ustalania norm oraz reguł wewnętrznych, trwałość – istnieje niezależnie od konkretnego składu osobowego swoich członków (pod warunkiem, że będzie ich co najmniej 15 w stowarzyszeniu zarejestrowanym lub 3, jeśli jest to stowarzyszenie zwykłe), niezarobkowy cel – celem stowarzyszenia nie jest przysparzanie członkom korzyści majątkowych (nie można podzielić majątku stowarzyszenia pomiędzy członków), w przeciwieństwie do spółek.
RODZAJE STOWARZYSZEŃ Stowarzyszenia zwykłe. Stowarzyszenia zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Związki stowarzyszeń tzn. federacje. Kluby sportowe, tzw. stowarzyszenia kultury fizycznej, które działają na podstawie odrębnej ustawy.
KROKI DO REJESTRACJI Napisanie statutu stowarzyszenia. Zwołanie zebrania założycielskiego w celu uchwalenia statutu stowarzyszenia i wybrania komitetu założycielskiego. Złożenie wniosku o rejestrację w KRS.
KLUCZOWE ELEMENTY STATUTU Nazwa stowarzyszenia (odróżniająca dane stowarzyszenie od innych organizacji, instytucji itp.), teren działania i siedziba, cele i sposoby ich realizacji, sposób nabycia/przyczyny utraty członkostwa, prawa i obowiązki członków, władze stowarzyszenia, sposób ich wyboru, kompetencje (w tym zasady działania: walnego zebrania członków, zarządu, komisji rewizyjnej), sposób reprezentowania, zaciągania zobowiązań majątkowych, warunki ważności uchwał, sposób uzyskiwania środków finansowych i płacenia składek członkowskich, zasady wprowadzania zmian w statucie, sposób rozwiązania się stowarzyszenia.
ZEBRANIE ZAŁOŻYCIELSKIE Ustalenie terminu i miejsca zebrania (musi w nim wziąć udział minimum 15 osób, które staną się członkami założycielami stowarzyszenia) Wybranie przewodniczącego zebrania, sekretarza i protokolanta. Przygotowanie listy członków założycieli w dwóch egzemplarzach (uczestnicy spotkania podpisują oba egzemplarze, które składamy w KRS) z danymi: imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, adres zameldowania, numer dowodu osobistego, PESEL, własnoręczny podpis. Dobrze jeśli lista zawiera też oświadczenie członków założycieli o: posiadaniu obywatelstwa polskiego, pełnej zdolności do czynności prawnych i pełni praw obywatelskich.
PIERWSZE UCHWAŁY Przygotowujemy teksty uchwał, które muszą być podjęte w trakcie zebrania: uchwała o powołaniu stowarzyszenia (uchwała nr 1), w dwóch egzemplarzach, podpisana przez przewodniczącego i sekretarza zebrania, uchwała o przyjęciu statutu (uchwała nr 2), w dwóch egzemplarzach, podpisana przez przewodniczącego i sekretarza zebrania, uchwała o wyborze komitetu założycielskiego (uchwała nr 3), w dwóch egzemplarzach, podpisana przez przewodniczącego i sekretarza zebrania.
KOMITET ZAŁOŻYCIELSKI Komitet założycielski odpowiada za formalności związane z rejestracją (właściwe wypełnienie formularzy) oraz skompletowanie wymaganych dokumentów i załączników. Komitet założycielski musi dopilnować, aby został spisany protokół zebrania założycielskiego podpisany przez przewodniczącego i sekretarza zebrania.
REJESTRACJA W KRS Wniosek należy złożyć w Krajowym Rejestrze Sądowym, właściwym dla siedziby stowarzyszenia. Wniosek rejestracyjny w Krajowym Rejestrze Sądowym i wszystkie formularze podpisuje komitet założycielski. Wniosek rejestracyjny, czyli formularze i dokumenty (załączniki) składamy w dwóch oryginalnych egzemplarzach. Wniosek rejestracyjny wraz z wymaganymi dokumentami należy złożyć we właściwym sądzie, w ciągu 7 dni od dnia zamknięcia zebrania założycielskiego. Sąd ma 3 miesiące, od dnia złożenia wniosku, na rozstrzygnięcie wniosku jeśli nie ma żadnych uchybień formalnych. Sąd rejestrowy wysyła do starosty odpis wniosku o rejestrację, który ma na ustosunkowanie się do niego 14 dni, licząc od dnia doręczenia wniosku. Sąd rejestrowy zawiadamia założycieli i organ nadzorujący (przesyła mu też statut) o wpisaniu stowarzyszenia do KRS.
FORMULARZE KRS Formularz KRS-W20 (podstawowy), dołączamy do niego: KRS-WK – Organy podmiotu/wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki – tu podajemy informacje o zarządzie i komisji rewizyjnej (w dwóch, oddzielnych załącznikach – i dla zarządu i dla komisji) KRS-WF – Założyciele (informacje o osobach wchodzących w skład komitetu założycielskiego) – składamy gdy na zebraniu założycielskim nie wybrało władz. KRS-WM – Przedmiot działalności - składamy gdy zgłaszamy jednocześnie wpis działalności gospodarczej do rejestru przedsiębiorców.
OBOWIĄZKOWE ZAŁĄCZNIKI Dokumenty (oryginały lub kopie notarialnie poświadczone): statut stowarzyszenia – dwa egzemplarze, podpisane przez komitet założycielski (lub przez zarząd, jeśli zostanie wybrany), podjęte na zebraniu założycielskim uchwały – w dwóch egzemplarzach, podpisane przez przewodniczącego i sekretarza zebrania, protokół z zebrania założycielskiego – dwa egzemplarze, podpisane przez przewodniczącego i sekretarza zebrania, lista członków założycieli – dwa egzemplarze, podpisane przez przewodniczącego i sekretarza zebrania,
OD ODMOWY PRZYSŁUGUJE ODWOŁANIE ODMOWA REJESTRACJI Odmowa rejestracji stowarzyszenia może być spowodowana: Niezgodnością statutu z Konstytucją lub innymi przepisami prawa, Nie spełnianiem przez stowarzyszenie warunków określonych ustawą. OD ODMOWY PRZYSŁUGUJE ODWOŁANIE
ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI REGON Miejsce: urząd statystyczny (lub jego oddział) właściwy, ze względu na siedzibę stowarzyszenia; wniosek można złożyć osobiście lub przesłać pocztą. Uzyskany numer REGON trzeba zgłosić do KRS na urzędowym formularzu KRS-Z20, do którego dołączamy obowiązkowo formularz KRS-ZY. NIP Miejsce: Urząd skarbowy właściwy dla siedziby stowarzyszenia KONTO BANKOWE Miejsce: wybrany bank, który określa wymagane dokumenty.
Formalności związane z rozpoczęciem działalności NIP Miejsce: urząd skarbowy (właściwy, ze względu na siedzibę stowarzyszenia). Dokumenty: organizacja wypełnia druk NIP-2; wymagana jest decyzja o nadaniu numeru REGON. Prowadzący działalność gospodarczą dołączają do zgłoszenia uwierzytelnione lub urzędowo poświadczone kopie dokumentów potwierdzających zgłaszane informacje, w szczególności: wypis z KRS, zaświadczenie o numerze REGON, umowa na posiadanie/wynajem lokalu, w którym znajduje się siedziba, informacja o koncie bankowym. Na numer NIP czeka się około 2-3 tygodni. Stowarzyszenia i fundacje prowadzące działalność gospodarczą mają obowiązek zgłoszenia numeru NIP do KRS (formularz KRS-Z20 wraz z załącznikiem KRS -ZY oraz zaświadczeniem o nadaniu numeru NIP).
Dziękuję za uwagę Urząd Miejski w Opolu Lubelskim Ul. Lubelska 4, 24-300 Opole Lubelskie www.opolelubelskie.pl