PIŁKA NOŻNA

Co to jest piłka nożna? Piłka nożna jest to gra zespołowa, jedna z najpopularniejszych na świecie dyscyplin sportu. Od 1900 r. dyscyplina olimpijska. W meczach piłkarskich biorą udział dwie rywalizujące ze sobą drużyny. Celem gry jest umieszczenie piłki w bramce przeciwnika. Zwycięża drużyna, która w regulaminowym czasie gry (dwie połowy po 45 minut każda w rozgrywkach seniorów) zdobędzie więcej bramek. Mecze piłkarskie odbywają się na prostokątnym, pokrytym murawą boisku. Rozmiary boiska to 45 m do 90 m szerokości i długości od 90 m do 120 m, lecz boisko nie może być kwadratowe. Od 14 marca 2008 roku każde nowe boisko powinno mieć 105 metrów długości i 68 metrów szerokości. Decyzję tą przyjął Komitet Wykonawczy FIFA na podstawie przepisów opracowanych przez IFAB - instytucję odpowiedzialną za Przepisy Gry w Piłkę Nożną.

Historia piłki nożnej. W grę przypominającą dzisiejszą piłkę nożną grano już w przedkolumbijskiej Ameryce (rytualne zawody Azteków), czy średniowiecznej Wenecji (calcio). Termin football pojawił się w średniowieczu w Anglii, a używano go do określania różnych gier, jednakże nie tych, które polegały na kopaniu piłki, ale tych, w które grano "na piechotę" (czy też na stopie, po angielsku on foot). Właśnie w Anglii w połowie XIX wieku rozpoczęły się pierwsze rozgrywki oraz po raz pierwszy spisano przepisy gry w piłkę nożną. Pierwsze przepisy, w kształcie zbliżonym raczej do współczesnej gry rugby, powstały w Trinity College. W 1863r powstał The Football Association, Angielski Związek Piłki nożnej który ustalił jednolite przepisy gry. W 1904 roku w Paryżu powstała Międzynarodowa Federacja Związków Piłkarskich. Zadeklarowała ona zaakceptowanie zasad ustalonych przez IFAB, ale już w 1913 roku udało jej się umieścić w niej własnych przedstawicieli. W 1954 Roku była pierwsza transmisja telewizyjna na MŚ w piłce nożnej. Gospodarzem była wtedy Szwajcaria.

Drużyna. Drużyna piłkarska składa się z 11 zawodników (aby zespół został dopuszczony do meczu musi być ich co najmniej 7). Wśród graczy wyróżniamy bramkarza i graczy z pola: obrońców, pomocników i napastników. Podział graczy z pola na pozycje jest czysto umowny, w aktualnie stosowanych strategiach gry często następuje podczas meczu płynna wymiana między nimi. Bramkarz jest jedynym zawodnikiem, który może dotykać i łapać piłkę rękami w czasie gry, jednak zgodnie z Przepisami może to mieć miejsce jedynie we własnym polu karnym. W przypadku rozmyślnego zagrania piłki ręką przez bramkarza poza własnym polem karnym, jego drużyna zostaje ukarana rzutem wolnym bezpośrednim , tak samo jak w przypadku pozostałych zawodników. Wbrew powszechnie panującej opinii, ukaranie bramkarza za rozmyślne zagranie piłki ręką w czasie gry poza własnym polem karnym karą indywidualną w postaci żółtej lub czerwonej kartki, może mieć miejsce jedynie w ściśle określonych w Przepisach Gry sytuacjach. Bramkarzowi nie wolno zagrywać piłki ręką po podaniu jej do niego przez współpartnera nogą (a konkretnie jej częścią poniżej kolana) oraz po podaniu od współpartnera z wrzutu.

Schemat boiska.

Zasady gry. 1. Piłka oraz boisko. Piłka powinna mieć obwód nie mniejszy niż 68 cm i nie większy niż 70 cm, a jej waga powinna wynosić od 410 do 450 gramów. Przy rozpoczęciu zawodów ciśnienie powietrza we wnętrzu piłki musi wynosić od 0,6 do 1,1 atmosfery (600 – 1100 g/cm²) mierzone w odniesieniu do poziomu morza. Mecze rozgrywane są na polu gry wyznaczonym w postaci prostokąta o szerokości od 45 m do 90 m i długości od 90 m do 120 m (dla meczów międzynarodowych wymiary boiska wynoszą 64–75 m x 100–110 m) Dwie krótsze linie nazywają się liniami bramkowymi, natomiast dwie dłuższe - liniami bocznymi. Po przeciwległych stronach pola gry, na środku linii bramkowych, ustawione są bramki o szer. Między słupkami 7,32 m i wysokości dolnej krawędzi poprzeczki od podłoża 2,44 m.

Zasady gry. 2. Zawodnicy oraz ich ubiór. Pełny skład drużyny liczy 11 zawodników, w tym bramkarz. Drużyna może również wyznaczyć max 7 zawodników rezerwowych. Personalia wszystkich zawodników muszą być wpisane do sprawozdania sędziowskiego, które musi być dostarczone do sędziego przed rozpoczęciem zawodów. W trakcie spotkania drużyna może wymieniać zawodników, których liczba zależy od regulaminu rozgrywek. Zawodnik wymieniony nie może wrócić na boisko. Zawodnicy jednej drużyny (poza bramkarzem) noszą taki sam ubiór, który odróżnia ich od zawodników drużyny przeciwnej. Obowiązkowy ubiór gracza składa się z koszulki (z numerem na plecach w kolorze kontrastującym z kolorem koszulki), spodenek, getrów piłkarskich, butów, ochraniaczy na golenie, które muszą być całkowicie przykryte getrami. Koszulka musi posiadać rękawy i być wpuszczona w spodenki. Niedozwolone jest używanie strojów jednoczęściowych.

Zasady gry. 3. Sposób gry. Piłkę w czasie gry można uderzać głową, nogą, przyjmować na klatkę piersiową itp. Nie wolno jedynie rozmyślnie zagrywać jej rękami. Zakaz ten nie dotyczy bramkarza zagrywającego piłkę znajdującą się w obrębie własnego pola karnego, poza sytuacją rozmyślnego podania piłki nogą (a w zasadzie częścią nogi poniżej kolana) do bramkarza przez współpartnera, lub podania piłki do bramkarza z wrzutu. Rozmyślne dotknięcie piłki ręką jest karane rzutem wolnym bezpośrednim dla drużyny przeciwnej (lub rzutem karnym, jeśli piłkę dotknął zawodnik z pola we własnym polu karnym). W zależności od sytuacji, sędzia może również ukarać zawodnika, który przewinił karą indywidualną w postaci żółtej lub czerwonej kartki.

Zasady gry. 4. Sędziowie. Obowiązkiem sędziego jest prowadzenie meczu. Przeprowadza on losowanie stron przed meczem i daje sygnał do rozpoczęcia i zakończenia spotkania. Decyduje także o wszystkich nieprzepisowych zagraniach na boisku np. grze faul, zagraniu ręką itp. Przy obecnym tempie gry w piłkę nożną praca sędziego jest bardzo trudnym zadaniem. Na nim jednak spoczywa odpowiedzialność za prawidłowy przebieg spotkania. Jedynym zawodnikiem, który może rozmawiać z sędzią w czasie meczu jest kapitan zespołu. Pozostali zawodnicy, za dyskusje z sędzią mogą zostać ukarani żółtą kartką. W czasie spotkania sędziemu pomagają dwaj sędziowie liniowi. Ich zadaniem jest sygnalizowanie sędziemu głównemu sytuacji gdy piłka wypada na aut, przekracza linię bramki, a także sygnalizują pozycję spaloną. Zauważone przez nich wykroczenie sygnalizowane jest przez podniesienie chorągiewki. Sędziowie asystenci mogą również podnieść chorągiewkę w momencie gry faul przez jednego z zawodników (gdy dzieje się to w jego polu widzenia, a nie zauważył tego sędzia główny).

Zasady gry. 5. Kartki. Sędzia w czasie spotkania może pokazać zawodnikowi dwie kartki żółtą i czerwoną. Kartka żółta jest pokazywana zawodnikowi, który celowo dopuścił się przewinienia np. faulował w sposób brutalny zawodnika drużyny przeciwnej, lub celowo zagrał piłkę ręką. Jeżeli zawodnik mimo ostrzeżenia dalej gra nieprzepisowo, sędzia może pokazać mu drugą żółtą kartkę, co równoważy się z kartką czerwoną i musi on opuścić boisko. Sędzia może ukarać zawodnika bezpośrednio czerwoną kartką za wybitnie nie sportowe zachowanie. Sytuacja taka następuje gdy: -piłkarz jednego zespołu uderzył, lub próbuje uderzyć przeciwnika; -zatrzymał zawodnika drużyny przeciwnej wychodzącego na czystą pozycję strzelecką tzw. faul taktyczny; -obraził sędziego (nie cenzuralne słowa pod jego adresem).

Stałe fragmenty gry. 1. Wrzut (aut). Gdy piłka przekroczy całym obwodem linię boczną, sędzia wskazuje wrzut (aut). Wznowienie gry następuje przez wrzut piłki rękoma, zza i znad głowy z miejsca, w który piłka opuściła pole gry, przez zawodnika drużyny przeciwnej. Gdy piłka opuści boisko poprzez linię bramkową (ale poza bramką), grę rozpoczyna się rzutem z rogu lub rzutem od bramki, w zależności od tego, który zawodnik ostatni dotknął piłki. Rzut z rogu wykonywany jest przez drużynę atakującą, jeżeli ostatnim zawodnikiem który dotknął piłki jest zawodnik broniący, w przeciwnej sytuacji wykonywany jest rzut od bramki. Rzut rożny wykonywany jest z pola rożnego i obowiązują przy jego wykonaniu takie same zasady jak przy wykonywaniu rzutu wolnego bezpośredniego. Rzut od bramki wykonywany jest z dowolnego miejsca pola bramkowego wykonawcy, przy czym piłka po zagraniu musi nie dotknięta przez nikogo opuścić pole karne w obrębie boiska.

Stałe fragmenty gry. 2. Rzut karny oraz rzut rożny. Po faulu w obrębie pola karnego sędzia dyktuje rzut karny. Rzut karny wykonywany jest z punktu karnego, który znajduje się w odległości 11m od linii bramkowej oraz w równej odległości od słupków bramkowych. W czasie wykonywania rzutu karnego w polu karnym do momentu wprowadzenia piłki do gry może znajdować się tylko zawodnik wykonujący rzut karny oraz bramkarz, któremu nie wolno opuszczać linii bramkowej (ani skakać na niej obiema nogami). Strzelec rzutu karnego może dobijać, ale tylko jeżeli piłka zostanie rozegrana z innym zawodnikiem (najczęściej bramkarzem drużyny przeciwnej, lub obrońcą. Jeżeli piłka po strzale zostanie odbita od słupka i nie dotknie jej żaden inny zawodnik, strzelec nie może ponownie zagrać piłki (a jeżeli dotknie - zostanie podyktowany rzut wolny pośredni dla drużyny przeciwnej). Wykonanie rzutu karnego powinno być płynne, niedozwolone jest markowanie strzału. W przypadku nieprawidłowości, sędzia powtarza wykonanie rzutu karnego.

Stałe fragmenty gry. 3.Spalony. 4.Wyróżniamy dwa rzuty wolne: O pozycji spalonej decydują najczęściej sędziowie boczni, choć decydujący głos ma arbiter główny spotkania. Pozycję spaloną odgwizduję się, gdy zawodnik z drużyny atakującej wysunie się za linię obrony przeciwnika i otrzyma podanie od kolegi z drużyny. Akcja nie może być kontynuowana i od rzutu wolnego wznawiają rywale. 4.Wyróżniamy dwa rzuty wolne: Rzut wolny bezpośredni, gdy wykonawca może od razu strzelać na bramkę przeciwnika. Rzut wolny pośredni, czyli taki, w którym piłka przed wpadnięciem do bramki musi mieć kontakt z innym zawodnikiem niż tylko z wykonawcą rzutu.

Stałe fragmenty gry. Rzut wolny pośredni. Występuje gdy, bramkarz trzyma piłkę w rękach ponad 6s., bramkarz dotknie piłki rękami (we własnym polu karnym) po raz drugi po tym, jak wypuścił ją z rąk, a nie została dotknięta przez innego zawodnika, bramkarz rozmyślnie dotknie piłki ręką we własnym polu karnym po rozmyślnym podaniu jej nogą (poniżej kolana) od współpartnera, bramkarz rozmyślnie dotknie piłki rękoma we własnym polu karnym po otrzymaniu jej bezpośrednio z wrzutu od współpartnera, zawodnik gra w sposób niebezpieczny (np. atakuje piłkę nogą wyprostowaną do przodu, atakuje piłkę nogą podniesioną powyżej biodra przeciwnika będącego w jego zasięgu, atakuje piłkę głową poniżej biodra przeciwnika będącego w jego zasięgu), zawodnik przeszkadza w poruszaniu się przeciwnikowi (np. balansując ciałem zagradza drogę przeciwnikowi bez zamiaru zagrania piłki), zawodnik przeszkadza bramkarzowi drużyny przeciwnej w zwolnieniu piłki z rąk, zawodnik popełnia inne przewinienie, nie wymienione w Przepisach PZPN.

Stałe fragmenty gry. Rzut wolny bezpośredni. Może być przyznany przeciwko drużynie, której zawodnik dopuszcza się w czasie gry i na polu gry jednego z następujących przewinień: kopie lub usiłuje kopnąć przeciwnika, podstawia bądź próbuje podstawić nogę przeciwnikowi, skacze na przeciwnika, nieprawidłowo atakuje przeciwnika ciałem, uderza lub usiłuje uderzyć przeciwnika, popycha przeciwnika, atakuje przeciwnika nogami, trzyma przeciwnika, pluje na przeciwnika lub rozmyślnie dotyka piłkę ręką. Jeżeli któreś z tych przewinień zostaje dokonane w obrębie pola karnego drużyny zawodnika przewiniającego - sędzia przyznaje drużynie przeciwnej rzut karny .