Analiza bilansu przedsiębiorstwa
Bilans raportuje na dany dzień : podstawowe klasy aktywów (zasobów posiadanych lub kontrolowanych przez firmę) oraz ich wartość, zobowiązania (zewnętrzne źródła finansowania aktywów), kapitał własny (wkłady wniesione przez akcjonariuszy i inne wypracowane przez spółkę kapitały).
Fundamentalna zasada rachunkowości: Aktywa = Zobowiązania + Kapitał Własny
AKTYWA
Aktywa Aktywa przedsiębiorstwa zazwyczaj podzielone są na 4 podstawowe kategorie: Wartości Niematerialne i Prawne Rzeczowe Aktywa Trwałe Inwestycje Aktywa Obrotowe
Aktywa Wartości Niematerialne i Prawne + Rzeczowe Aktywa Trwałe = Aktywa Trwałe Aktywa trwałe są to takie aktywa, które spółka zamierza wykorzystywać przez okres dłuższy niż jeden rok lub jeden cykl operacyjny
Normalny cykl operacyjny Normalny cykl operacyjny przedsiębiorstwa jest przeciętnym okresem czasu potrzebnym do tego, by od gotówki przejść do gotówki. .
Wartości niematerialne i prawne Wartości niematerialne są aktywami długoterminowymi, które nie posiadają fizycznej formy. Mimo to mają wartość opartą na prawnych lub innych korzyściach dostarczanych ich właścicielowi. Przykładami wartości niematerialnych są patenty, prawa autorskie, znaki firmowe oraz wartość firmy.
Rzeczowe aktywa trwałe Składają się na nie aktywa używane w kontynuowanej działalności operacyjnej przez więcej niż jeden rok i jeden cykl operacyjny. Reprezentują je budynki i urządzenia wykorzystywane do produkcji, sprzedaży i serwisowania wyrobów przedsiębiorstwa.
Rzeczowe aktywa trwałe Do rzeczowych aktywów trwałych należą również surowce naturalne kontrolowane przez spółkę jak lasy, ropa naftowa, gaz ziemny lub węgiel w kopalni. Aktywa trwałe nie będące wykorzystywane w normalnej działalności operacyjnej zaliczane są do inwestycji.
Amortyzacja Koszty spowodowane zużywaniem się rzeczowych aktywów trwałych w toku eksploatacji nazywa się amortyzacją. Rzeczowe aktywa trwałe w bilansie prezentowane są w wartości netto, będącą różnicą pomiędzy ceną zakupu i skumulowaną amortyzacją nazywaną umorzeniem.
Inwestycje Mogą być zarówno długoterminowe, jak i krótkoterminowe. Są to aktywa, które nie są wykorzystywane w normalnej działalności operacyjnej przedsiębiorstwa, jednak dostarczają mu korzyści finansowe.
Inwestycje długoterminowe To takie inwestycje, których zarząd nie zamierza spieniężyć w ciągu najbliższego roku.
Inwestycje krótkoterminowe To takie inwestycje, które zarząd zamierza w ciągu najbliższego roku zamienić na gotówkę. Powodem tego zamiaru może być tylko fakt, że inwestycje krótkoterminowe mogą mieć krótki okres zapadalności, ale nie tylko.
Ważny szczegół Istnieją inwestycje krótkoterminowe, których okres zapadalności jest dłuższy niż rok, jednakże zarząd może deklarować zamiar ich sprzedaży w krótszym okresie. Oznacza to, że składniki inwestycji krótkoterminowych nie zawsze są kwalifikowane na podstawie obiektywnego kryterium, jakim jest okres zapadalności. Pozycja ta jest zatem podatna na manipulacje, które miałaby na celu poprawienie wizerunku płynności spółki. Im większe inwestycje krótkoterminowe, tym wyższy wskaźnik płynności bieżącej przedsiębiorstwa.
Inwestycje Do kategorii inwestycji zalicza się papiery wartościowe takie jak akcje, obligacje, bony skarbowe, jak również lokaty bankowe i nieruchomości utrzymywane przez spółkę w celu wynajmu powierzchni, czyli nie wykorzystywane w działalności operacyjnej. Osobną kategorią inwestycji są udziały w innych podmiotach gospodarczych posiadane w celu sprawowania nad nimi kontroli.
Aktywa obrotowe Do aktywów obrotowych zalicza się gotówkę i inne aktywa, co do których można się spodziewać, że zostaną zamienione na gotówkę, sprzedane lub zużyte w ciągu jednego roku lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego, o ile jest on dłuższy niż jeden rok.
Kategorie aktywów obrotowych: Zapasy Należności Gotówka Rozliczenia międzyokresowe Inwestycje krótkoterminowe
Zapasy Składają się na nie materiały zużywane w toku produkcji, towary przeznaczone do handlu w przedsiębiorstwach, które tym się zajmują, jak i wyroby gotowe, wyprodukowane i czekające na sprzedaż. Zapasy wyceniane są albo w cenach zakupu, jeżeli odnoszą się do towarów i materiałów albo w kosztach wytworzenia w odniesieniu do wyrobów gotowych.
Należności Powstają w wyniku sprzedaży towarów lub produktów, za które odbiorca jeszcze nie zapłacił. Problemem są należności przeterminowane, czyli takie, które już dawno powinny zostać uregulowane przez odbiorcę, a nie są. Przedsiębiorstwo zobowiązane jest tworzyć rezerwę na należności, co do których nie należy się spodziewać, że zostaną kiedykolwiek uregulowane.
Rozliczenia miedzyokresowe Powstają najczęściej w wyniku poniesienia jakichś kosztów operacyjnych, które jeszcze nie zostały uznane za koszt w rachunku zysków i strat. Przykładem może być opłacenie dwuletniej składki ubezpieczeniowej, która została wykorzystana tylko w połowie, bo dzień na który sporządzany jest bilans wypada dokładnie po roku trwania ochrony ubezpieczeniowej. Co za tym idzie, pierwsza połowa składki zostaje uznana za koszt i trafia do rachunku zysków i strat, a druga trafia do rozliczeń międzyokresowych.
PASYWA
Zobowiązania: Długoterminowe Krótkoterminowe
Zobowiązania długoterminowe Dług, który spółka będzie musiała uregulować w okresie dłuższym niż jeden rok i dłuższym niż jeden normalny cykl operacyjny, np. długoterminowe kredyty i pożyczki, wyemitowane przez spółkę długoterminowe obligacje, rezerwy i długoterminowe zobowiązania leasingowe. Osobną kategorią zobowiązań długoterminowych jest rezerwa na odroczony podatek dochodowy. Jej powstanie spowodowane jest różnicą w wycenie aktywów i innych zobowiązań stosowanej na potrzeby sprawozdawczości finansowej i podatkowej.
Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązani wymagalne w okresie krótszym niż rok lub krótszym niż długość normalnego cyklu operacyjnego, jeżeli przekracza ona granicę jednego roku. Głównie są wyemitowane przez spółkę bony komercyjne, zaciągnięte krótkoterminowe kredyty i pożyczki, zobowiązania wobec dostawców towarów i materiałów używanych do produkcji i zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego. Zobowiązania krótkoterminowe przeważnie spłacane są aktywami obrotowymi lub w wyniku rolowania na kolejny okres.
Kapitał własny kapitał wniesiony bezpośrednio przez akcjonariuszy, zyski wypracowane przez spółkę i w niej zatrzymane.