opinia

Na podstawie zebranych dowodów badania biegły rewident sporządza na piśmie, w języku polskim opinię i uzupełniający ją raport. Opinia wyrażana jest o sprawozdaniu finansowym już uwzględniającym zmiany wprowadzone przez jednostkę na wniosek biegłego rewidenta lub w porozumieniu z nim oraz odzwierciedlające skutki tych istotnych zdarzeń, jakie nastąpiły po dniu bilansowym, o których informacje dotarły do jednostki i które zostały przekazane przez kierownika jednostki biegłemu rewidentowi do dnia zakończenia badania.

Informacje o skutkach istotnych zdarzeń, przekazane biegłemu rewidentowi przez kierownika jednostki po wyrażeniu opinii, lecz przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego (art. 54 ust. 1 ustawy o rachunkowości), wymagają dodatkowego zbadania i - w razie potrzeby - wyrażenia opinii na nowo, z jednoczesnym unieważnieniem opinii poprzedniej oraz uzupełnienia raportu o aneks.

Opinia i raport powinny w sposób bezstronny, kompletny, rzetelny i jasny przedstawiać wyniki badania sprawozdania finansowego. Wymóg bezstronności oznacza obiektywne naświetlenie w opinii i raporcie stanu faktycznego, przy uwzględnieniu wszystkich dostępnych biegłemu rewidentowi informacji. Ewentualna rozbieżność zdań kierownika jednostki i biegłego rewidenta powinna być zaznaczona, a stanowiska kierownika i biegłego rewidenta przedstawione w raporcie, zaś w razie potrzeby, ze względu na wagę zagadnienia, także w opinii. Wymóg kompletności jest spełniony, gdy opinia i raport zawierają stwierdzenia przewidziane ustawą o rachunkowości oraz normami wykonywania zawodu biegłego rewidenta. Dodatkowe ustalenia wynikające z umowy o badanie, np. dotyczące prawidłowości rozliczeń podatkowych, zamieszcza się w odrębnym dokumencie przekazywanym zamawiającemu. Wymóg rzetelności jest spełniony, gdy treść opinii i raportu odzwierciedla – w przekonaniu biegłego rewidenta – stan rzeczywisty. Wymóg jasności jest uwzględniony, jeżeli sposób przedstawienia zagadnień jest zrozumiały i jednoznaczny. Stwierdzenia zawarte w opinii i w raporcie powinny być zrozumiałe bez sięgania do dodatkowych materiałów.

. Celem badania sprawozdania finansowego jest, wyrażenie przez biegłego rewidenta pisemnej opinii (uzupełnionej o raport) o tym, czy sprawozdanie finansowe: 1) przekazuje prawidłowo, rzetelnie i jasno obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego badanej jednostki, a także czy 2) zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, 3) zostało sporządzone zgodnie z określonymi ustawą zasadami rachunkowości, 4) jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem lub umową,

W opinii należy również : 5) poinformować o niedopełnieniu, do dnia wyrażenia opinii, obowiązków złożenia we właściwym rejestrze sądowym i/lub do ogłoszenia sprawozdania finansowego za rok poprzedzający rok obrotowy, 6) wskazać na stwierdzone podczas badania poważne zagrożenia dla kontynuacji działalności przez jednostkę.

Elementy opinii I. Tytuł i nazwa adresata opinii II. Określenie jednostki, której sprawozdanie finansowe stanowi przedmiot opinii oraz identyfikacja tego sprawozdania III. Określenie norm i zasad, według których przeprowadzono badanie stanowiące podstawę wyrażenia opinii IV. Opinię właściwą, zawierającą kryteria oceny i ocenę zbadanego sprawozdania finansowego; opinia właściwa może obejmować zgłaszane w pierwszej kolejności zastrzeżenia wraz z ich uzasadnieniem

V. Ewentualne uzupełniające objaśnienia VI. Identyfikację biegłego rewidenta (imię, nazwisko i numer ewidencyjny): który przeprowadzał lub kierował badaniem oraz reprezentującego jako właściciel, wspólnik lub członek zarządu podmiot uprawniony; ich podpisy oraz nazwę i adres podmiotu uprawnionego, który zawarł umowę o badanie. VII. Siedziba podmiotu uprawnionego i data opinii

Opinia bez zastrzeżeń Naszym zdaniem, zbadane sprawozdanie finansowe, obejmujące dane liczbowe i objaśnienia słowne: przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie informacje istotne dla oceny sytuacji majątkowej i finansowej badanej jednostki na dzień ..................... roku, jak też jej wyniku finansowego za rok obrotowy od ............................ roku do ............................. roku, sporządzone zostało, we wszystkich istotnych aspektach, zgodnie z określonymi w powołanej wyżej ustawie zasadami (polityką) rachunkowości oraz na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, jest zgodne z wpływającymi na treść sprawozdania finansowego przepisami prawa i postanowieniami umowy/statutu jednostki. V. Sprawozdanie z działalności jednostki jest kompletne w rozumieniu art. 49 ust. 2 ustawy o rachunkowości, a zawarte w nim informacje, pochodzące ze zbadanego sprawozdania finansowego, są z nim zgodne.

OBJAŚNIENIA Biegły rewident uznaje za stosowne zwrócenie uwagi na pewne fakty związane ze zbadanym sprawozdaniem finansowym. Ustawowym obowiązkiem biegłego rewidenta jest wykonanie badań wykraczających poza badanie sprawozdania finansowego i poinformowanie o ich wynikach; Odstępstwo od uregulowań przewidzianych w przepisach o rachunkowości nie zniekształca obrazu jednostki przekazywanego przez sprawozdanie finansowe

ZNACZNA NIEPEWNOŚĆ Niepewność ma miejsce wówczas, gdy rozwiązanie danego zagadnienia zależy od przyszłych działań lub zdarzeń, pozostających poza bezpośrednią gestią jednostki, lecz mogących wpływać na jej sytuację finansową, a tym samym i sprawozdanie finansowe. Nie uważa się za „niepewność” zdarzeń, których skutki można racjonalnie oszacować, w związku z czym szacunki takie stanowią nieodłączny element zapisów w księgach.

Jeżeli jednostka przedstawiła biegłemu rewidentowi wystarczające dowody „niepewności”, a równocześnie uwzględniła ją w dodatkowych informacjach i objaśnieniach i ewentualnie w sprawozdaniu z działalności, to biegły rewident rozważa, czy potrzebne jest zamieszczanie w opinii stosownego objaśnienia. Jeśli jednostka niewystarczająco przedstawiła w dodatkowych informacjach i objaśnieniach niepewność, to biegły rewident wyraża opinię z zastrzeżeniem. Jeżeli niepewność jest tak znacząca, że jej ewentualne skutki mogą w sposób zasadniczy wpłynąć na sytuację jednostki, wtedy biegły rewidenta odstępuje od wyrażenia opinii.

Zmiana zasad (polityki) rachunkowości Opinię uzupełnia objaśnienie zwracające uwagę na zakłócenie ciągłości, gdy zmiana spowodowała istotną nieporównywalność danych.

Opinia bez zastrzeżeń z uzupełniającym objaśnieniem Nie zgłaszając zastrzeżeń do prawidłowości i rzetelności zbadanego sprawozdania finansowego zwracamy uwagę, że jednostka jest pozwana przez sąd za przypuszczalne naruszenie praw patentowych. Powód domaga się opłat patentowych oraz pokrycia strat w łącznej kwocie ........ Jednostka podjęła stosowne przeciwdziałania. Obecnie trwa postępowanie procesowe, a ostatecznego rozstrzygnięcia i skutków sporu nie da się ocenić. W związku z tym nie utworzono rezerwy na pokrycie ewentualnych zobowiązań, które mogą powstać w razie niekorzystnego dla jednostki wyroku sądowego.

Opinia z zastrzeżeniem, negatywna lub odmowa wyrażenia opinii

Rodzaj okoliczności Rodzaj opinii bez zastrzeżeń z zastrzeżeniami negatywna odmowa wyrażenia Ograniczenie zakresu badania (pkt 16,17) Nie było ograniczenia lub nie jest ono istotne Ograniczenie istotne - Ograniczenie jest bardzo istotne wobec czego niepewność nie pozwala wyrazić opinii o sprawozdaniu finansowym Odstępstwo od obowiązujących zasad rachunkowości lub innych przepisów prawa, nieprawdziwe dane Nie było odstępstwa lub nie jest ono istotne Odstępstwo jest istotne, ale nie zniekształca sprawozdania finansowego jako całości Odstępstwo jest bardzo istotne i zniekształca sprawozdanie finansowe

Zastrzeżenie podaje się zawsze przed opinią właściwą (pkt IVa) Wyrażenie opinii z zastrzeżeniami nie wyklucza uzupełnienia takiej opinii o objaśnienia

Opinia z zastrzeżeniem Badanie sprawozdania finansowego zaplanowaliśmy i przeprowadziliśmy w taki sposób, aby uzyskać racjonalną pewność, pozwalającą na wyrażenie opinii o sprawozdaniu. W szczególności badanie obejmowało sprawdzenie poprawności zastosowanych przez jednostkę zasad (polityki) rachunkowości i znaczących szacunków, sprawdzenie – w przeważającej mierze w sposób wyrywkowy – dowodów i zapisów księgowych, z których wynikają liczby i informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym, jak i całościową ocenę sprawozdania finansowego. Uważamy, że przy uwzględnieniu niepewności, o której mowa niżej, badanie dostarczyło wystarczającej podstawy do wyrażenia miarodajnej opinii.  

IV. Nie obserwowaliśmy spisu z natury produktów gotowych w dniu 31 października............... roku, których wartość wynosi............., tj. ok. 24% sumy bilansowej, ponieważ umowa o badanie sprawozdania finansowego jednostki została zawarta po tym terminie. Stosowany przez jednostkę sposób ewidencji zapasów nie umożliwia nam potwierdzenia stanu ilościowego produktów gotowych na dzień bilansowy za pomocą innych procedur aniżeli spis z natury. Naszym zdaniem, z wyjątkiem zastrzeżenia co do skutków ewentualnych korekt, które mogłyby okazać się konieczne, gdybyśmy mogli zweryfikować stan ilościowy produktów gotowych, zbadane sprawozdanie finansowe, obejmujące dane liczbowe i objaśnienia słowne: przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie informacje istotne dla oceny sytuacji majątkowej i finansowej badanej spółki na dzień ..................... roku, jak też jej wyniku finansowego za rok od ............................ roku do ............................. roku, sporządzone zostało, we wszystkich istotnych aspektach, zgodnie z określonymi w powołanej wyżej ustawie zasadami (polityką) rachunkowości oraz na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, jest zgodne z wpływającymi na treść sprawozdania finansowego przepisami prawa i postanowieniami umowy/statutu jednostki.

Opinia negatywna Jednostka, wbrew obowiązującym zasadom rachunkowości nie dokonała odpisów aktualizujących należności od dłużników postawionych w stan likwidacji i upadłości oraz od dłużników zalegających wobec trudności finansowych od dłuższego czasu z zapłatą. Należności te stanowią 40% aktywów jednostki. Dokonanie odpisów aktualizujących spowodowałoby wykazanie straty w wysokości .................... Naszym zdaniem, ze względu na wagę i skutki opisanych faktów, załączone sprawozdanie finansowe nie przedstawia prawidłowo i rzetelnie wszystkich informacji istotnych dla oceny sytuacji majątkowej i finansowej jednostki na dzień ......................... roku, jak też jego wyniku finansowego za rok obrotowy od ........................ roku do ........................... roku i nie odpowiada wymogom ustawy o rachunkowości - dlatego nie możemy wyrazić o nim opinii pozytywnej. V. W przedstawionej sytuacji za bezprzedmiotowe uznaliśmy rozpatrywanie sprawozdania z działalności jednostki.

Odmowa wyrażenia opinii Wykazane w bilansie należności, głównie pochodzące z lat ubiegłych, na kwotę............nie zostały uzgodnione z kontrahentami ani też zapłacone do dnia zakończenia badania. Zarząd jednostki nie wyraził zgody na uzgodnienie z kontrahentami tych należności uzasadniając to potrzebą utrzymywania przyjaznych kontaktów z odbiorcami. Należności te stanowią 38 % sumy bilansowej, a ewentualne odpisy aktualizujące należności - 140 % wykazanego zysku netto. Uwzględniając wagę problemów omówionych wyżej i ich wpływ na wynik działalności gospodarczej za rok obrotowy ..........................oraz sytuację majątkową i finansową badanej jednostki na dzień.............................nie możemy wyrazić opinii o załączonym sprawozdaniu finansowym.