Kredyty Harmonogramy spłaty, koszty, rodzaje kredytów, zabezpieczenia, RRSO – czyli wszystko, co trzeba wiedzieć, decydując się na kredyt

Harmonogramy spłat

Przykład Zaciągasz kredyt w kwocie 50 000 zł na 2 lata. Stopa procentowa wynosi 10%, odsetki są płatne miesięcznie z dołu. Sporządź harmonogram spłaty kredytu (Excel): w ratach stałych, w ratach malejących.

Harmonogramy spłat Malejące raty (łączne) Stałe raty (łączne) Jak je policzyć? Jak dokonać wyboru? Jakie kryteria uwzględnić?

Harmonogramy spłat Wariant A - malejące raty (łączne) W tym przypadku stała jest rata kapitału Budując harmonogram spłaty, zaczynamy od wyznaczenia stałej raty kapitału, korzystając z ilorazu: Kwota kredytu : liczba rat Następnie wyznaczamy odsetki: odsetki = kredyt do spłaty x r x t Kwota kredytu do spłaty obniża się okres po okresie o spłacaną ratę kapitałową Na końcu wyznaczamy ratę łączną jako sumę raty kapitałowej i odsetek

Harmonogramy spłat Wariant B - stałe raty (łączne) W tym przypadku rata kapitału jest zmienna (rośnie z okresu na okres) Budując harmonogram spłaty, zaczynamy od wyznaczenia stałej raty łącznej, korzystając z formuły na wartość dzisiejszą renty okresowej z dołu, albo z gotowej funkcji Excela – PMT. Następnie wyznaczamy odsetki (tak, jak w wariancie A). Na koniec wyznaczamy ratę kapitału jako różnicę między ratą łączną a wartością odsetek.

Harmonogramy spłat Dla naszego przykładu dla obydwu wariantów policzmy osobno sumę odsetek i rat kapitału spłacanych odpowiednio w pierwszym i drugim roku spłaty. W przypadku harmonogramu opartego o stałe raty kapitału, większość odsetek jest spłacana w pierwszym roku (co jest naturalne – mamy wtedy większą podstawę naliczania odsetek). Suma rat kapitałowych w obydwu latach jest identyczna.

Harmonogramy spłat W przypadku harmonogramu opartego o stałe raty łączne, większość odsetek jest spłacana w pierwszym roku (co jest naturalne – mamy wtedy większą podstawę naliczania odsetek), ale suma odsetek w pierwszym roku jest teraz większa w porównaniu z pierwszym wariantem. Suma rat kapitałowych jest większa w drugim roku spłaty.

Harmonogramy spłat Jak widać wszystkie płatności – zarówno odsetek, jak i rat kapitałowych – w obydwu wariantach są różnie rozłożone w czasie. Czy ma dla nas znaczenie (z punktu widzenia finansowego), jaki wariant spłaty wybieramy, skoro w obydwu przypadkach obowiązuje nas ta sama stopa procentowa i ten sam okres kapitalizacji? Aby odpowiedzieć na to pytanie, policzmy dla obydwu wariantów spłaty RRSO.

RRSO – koszmarny wzór

RRSO a stopa nominalna RRSO – uwzględnia wszystkie koszty kredytu (nie tylko odsetkowe) RRSO – uwzględnia rozkład w czasie poszczególnych kosztów

RRSO Wskaźnik RRSO jest wyliczany w stosunku do kwoty otrzymywanej, a nie nominalnej. Nie jest prostą sumą odsetek, prowizji i innych kosztów poniesionych w związku z ubieganiem się o kredyt.

RRSO Rzeczywista roczna stopy oprocentowania (RRSO) uwzględnia opłaty, prowizje i koszty związane z udzieleniem kredytu, takie jak opłatę za rozpatrzenie wniosku kredytowego czy opłatę przygotowawczą za przygotowanie i zawarcie umowy kredytowej, opłaty związane z zabezpieczeniem kredytu (w tym koszty ustanowienia hipoteki, zastawu rejestrowego, ubezpieczenia kredytu, ubezpieczenia składników majątkowych związane z udzieleniem kredytu, opłaty za udzielenie pełnomocnictwa do rachunku bankowego, prowadzenia rachunku, z którego realizowane są spłaty, kosztów przelewów i wpłat na ten rachunek).

Technicznie: RRSO = IRR IRR = internal rate of return Służy do oceny opłacalności projektów inwestycyjnych To taka stopa dyskonta, która dyskontując przyszłe przepływy inwestycyjne związane z projektem, zrównuje ich sumę z kwotą poniesionego dziś nakładu.

Wewnętrzna stopa zwrotu – IRR Chwilowa dygresja, ale ważna przy temacie biznesplanu

IRR – przykład Inwestuję dziś 100 tys. zł Pod koniec pierwszego roku spodziewam się cash flow na poziomie 20 tys. zł, a w czterech kolejnych latach CF większego o 5% w stosunku do wyniku z roku poprzedniego. Wymagana przez inwestorów stopa zwrotu wynosi 10% Jaka jest IRR? Jaka jest NPV projektu?

IRR IRR to stopa dyskonta, która zrównuje sumę przyszłych przepływów pieniężnych z wartością dzisiejszą poniesionego nakładu. Szukając IRR, szukamy takiej stopy dyskonta, która zrówna dzisiejszą wartość nakładu inwestycyjnego z sumą związanych z nim przyszłych płatności (cash flows). Do tego celu wykorzystujemy arkusz kalkulacyjny Excel.

IRR Są trzy sposoby wyliczenia IRR: Skorzystanie z gotowej funkcji arkusza kalkulacyjnego Skorzystanie z narzędzia solver arkusza kalkulacyjnego Metoda prób i błędów

IRR

Wartość teraźniejsza netto NPV = net present value NPV to różnica pomiędzy sumą zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych a poniesionym dzisiaj nakładem inwestycyjnym. Stopą dyskonta jest wymagana przez inwestorów stopa zwrotu z kapitału (koszt kapitału).

NPV KK = koszt kapitału / koszt alternatywny

Zależności pomiędzy IRR i NPV Gdy IRR > KK, NPV > 0, projekt zostaje zaakceptowany Gdy IRR = KK, NPV = 0, projekt zostaje zaakceptowany Gdy IRR < KK, NPV < 0, projekt zostaje odrzucony

RRSO – nasz przykład RRSO jest identyczna dla obydwu wariantów spłaty kredytu. Czy RRSO zmieni się, gdy zdecydujesz się na wcześniejszą spłatę kredytu? Co się stanie z RRSO w obydwu wariantach, gdy zdecydujesz się na spłatę kredytu po: roku 18 miesiącach? Załóżmy, że nie obowiązuje prowizja za wcześniejszą spłatę. Czy coś się zmieni, gdy założymy prowizję na poziomie 2% nadpłacanej kwoty kredytu?

RRSO Jak się okazuje nadpłata kredytu lub jego wcześniejsza spłata nie ma wpływu na wysokość RRSO (jeśli nie obowiązuje prowizja z tego tytułu). Sprawdź jednak, jak zmieni się RRSO naszego kredytu, gdy przejdziemy z kapitalizacji miesięcznej na kwartalną przy innych czynnikach na tym samym poziomie.

RRSO Sprawdź, jaką wartość przyjmie RRSO, gdy ten sam kredyt będzie wypłacony w dwóch równych transzach – pierwsza dzisiaj, druga po roku.

Wybór formy spłat Przy spłacie w ratach malejących obciążenia w pierwszych okresach są bardzo wysokie – mogą sobie na nie pozwolić tylko osoby z odpowiednio dużymi dochodami.

Wybór formy spłat Zdolność kredytowa jest liczona zawsze dla najwyższej raty. Dla rat łącznych malejących początkowe obciążenia są bardzo wysokie, obniżając twoją zdolność kredytową, a tym samym kwotę kredytu, o którą możesz się ubiegać.

RRSO Co – zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim – uwzględnia, a czego nie uwzględnia RRSO?

RRSO Całkowity koszt kredytu oznacza wszystkie koszty wraz z odsetkami i innymi opłatami i prowizjami, które konsument jest zobowiązany zapłacić za kredyt, z wyjątkiem kosztów: 1) które ponosi konsument w związku z niewykonaniem swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt konsumencki, 2) które w związku z nabyciem rzeczy lub usługi ponosi konsument, niezależnie od tego, czy nabycie następuje z wykorzystaniem kredytu, 3) prowadzenia rachunku, z którego realizowane są spłaty, oraz kosztów przelewów i wpłat na ten rachunek, chyba że konsument nie ma prawa wyboru podmiotu prowadzącego rachunek, a koszty te przekraczają koszty dla rachunków oszczędnościowych stosowane przez podmiot prowadzący rachunek, 4) ustanowienia, zmiany oraz związanych z wygaśnięciem zabezpieczeń i ubezpieczenia, z wyjątkiem kosztów ubezpieczenia spłaty kredytu - wraz z oprocentowaniem i pozostałymi kosztami - na wypadek śmierci, inwalidztwa, choroby lub bezrobocia konsumenta, 5) wynikających ze zmiany kursów walut.

Oprocentowanie kredytu Oprocentowanie = stawka bazowa + marża banku Stawki bazowe: WIBOR LIBOR EURIBOR

Oprocentowanie kredytu Podpisując umowę należy zwrócić uwagę na tzw. parametr zmienności stawki bazowej (np. WIBOR).

Zabezpieczenia kredytu Docelowe: hipoteka Tymczasowe (do czasu ustanowienia hipoteki): ubezpieczenie kredytu Poręczenie według prawa cywilnego Weksel Blokada środków na rachunku Poręczenie osoby trzeciej, posiadającej zdolność kredytową

Zabezpieczenia tymczasowe Koszt niedokonanych zabezpieczeń – np. gdy nieruchomość nie ma księgi wieczystej. Koszt ten to zwykle wyższe oprocentowanie, najczęściej o 1% (do czasu dokonania zabezpieczenia). Ile to trwa? Założenie KW, zależy od lokalizacji sądu, zwykle 3-6 miesięcy. Po otrzymaniu odpisu z KW, czekamy kolejne 14 dni na uprawomocnienie. Z odpisem udajemy się do banku, który przygotowuje dokumenty umożliwiające dokonanie wpisu hipotecznego (znowu czekamy). Z dokumentami z banku udajemy się do sądu z wnioskiem o dokonanie wpisu hipotecznego. Jeśli warunkiem obniżenia oprocentowania jest  dostarczenie do banku prawomocnego odpisu z KW o dokonanej hipotece (to znaczy, że bankowi nie wystarcza poświadczenie  złożenia wniosku do sądu), znowu czekamy.

Koszty związane z kredytem Prowizje bankowe Ustanowienie hipoteki (wpisem do KW prowadzonej przez sąd), 200 zł Koszty notarialne Założenie księgi wieczystej dla nieruchomości jej nie posiadającej: 200 zł wniosek + 60 zł samo założenie Ubezpieczenie od zdarzeń losowych z cesją praw z polisy na bank (w całym okresie kredytowania) Ubezpieczenie na życie z cesją na bank

Inne potencjalne koszty Ubezpieczenie od niezdolności do pracy i utraty pracy Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego

Prowizje bankowe Prowizja za rozpatrzenie wniosku kredytowego. Prowizja za udzielenie kredytu. Prowizja za wcześniejszą spłatę kredytu. Prowizja za ewentualne przewalutowanie kredytu. Prowizja za zmiany do umowy – w trakcie trwania kredytu może okazać się konieczna zmiana zabezpieczeń, zmiana harmonogramu kredytowego, zmiana sposobu spłaty.

Kredyt walutowy

Rodzaje kredytów walutowych Typowy (rzeczywisty) kredyt walutowy Kredyt walutowy denominowany

Typowy kredyt walutowy

Typowy kredyt walutowy Jest udzielany w walucie krajowej, ale w dniu podpisania umowy jego wartość jest przeliczana na walutę obcą według bieżącego kursu. Harmonogram rat podany jest w walucie obcej. Spłata dokonywana jest w walucie krajowej po przeliczeniu według kursu waluty przypadającym na dzień spłaty.

Typowy kredyt walutowy - spłata Najkorzystniejszy wariant: na podstawie tzw. fixingu (kursu średniego). Nie ma tzw. spread’u walutowego. Jednak rzadko spotkany. Najczęstszy wariant: Udzielenie: suma podzielona przez kurs kupna danego banku Spłata: rata pomnożona przez kurs sprzedaży danego banku

Spread walutowy Różnica pomiędzy kursem sprzedaży waluty a kursem kupna waluty (tak, jak w kantorze wymiany walut).

Spread walutowy Załóżmy, że potrzebujesz 300 000 zł na zakup mieszkania. Zdecydowałeś się na kredyt we franku szwajcarskim (CHF). Bank przyznał ci taki kredyt. Ile wynosić będzie twoje zadłużenie w CHF? Załóżmy, że w dniu uruchomienia kredytu kurs CHF jest następujący: kupno: 2,4328 sprzedaż: 2,5678

Spread walutowy Spread = 2,5678 - 2,4328 = 0,135 Sprzedaż / Kupno = 5,5% Kredyt zostaje przeliczony po kursie kupna Kredyt w CHF = 300 000 PLN / 2,4328 = 123 315 CHF Gdybyśmy w tym momencie zdecydowali się oddać cały kredyt do banku, ponieślibyśmy natychmiastową stratę. Kurs się co prawda nie zmienił, ale każda spłata przeliczana jest po kursie sprzedaży: Kredyt do spłaty w PLN = 123 315 CHF x 2,5678 = 316 647 PLN Strata = 16 647 PLN (to właśnie ów spread)

Spread walutowy To dlatego, jeśli przewidujemy wcześniejsze spłaty kredytu (nadpłaty), powinniśmy dokładnie przemyśleć, czy opłaca nam się wzięcie kredytu w obcej walucie, nawet jeśli dzisiaj jego oprocentowanie jest istotnie niższe w porównaniu z oprocentowaniem kredytu złotówkowego.

Spread walutowy Spread walutowy wynosi dzisiaj na polskim rynku ok. 4-5%

Spread walutowy – przykład z niedawnej historii Ryzyko walutowe – przykład osób, które zaciągnęły kredyt w CHF w sierpniu 2007 i sierpniu 2008 r. Sierpień 2007: kurs CHF 2,3 PLN – po roku kurs obniżył się jakieś 13% (sierpień 2008: kurs CHF 2,0 PLN). Ale już w październiku kurs CHF gwałtownie rośnie (w stosunku do sierpnia 2008 o 25%). Stratna jest zarówno osoba, która wzięła kredyt w sierpniu 2007, jak i ta, która zadłużyła się w banku w sierpniu 2008 (ta druga przeżywa prawdziwy horror).

Kurs CHF

Spread walutowy Spread walutowy jest ustalany indywidualnie przez każdy bank. Do grudnia 2008 r. kredytobiorca w danym banku, musiał „kupować” walutę na spłatę swojego kredytu w banku, w którym się zadłużył (czyli stosować się do spreadu w tym banku).

Spread walutowy 17 grudnia 2008 KNF przyjęła Rekomendację S (II) “dotyczącą dobrych praktyk w zakresie ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie”. Krótko, co to oznacza: zgodnie z zapisem 5.2.4 klient nie musi godzić się na przelicznik waluty banku, w którym posiada kredyt – i na spłatę kredytu w złotówkach w wysokości zgodnej z tym przelicznikiem. Może zakupić waluty gdziekolwiek, w innym banku, albo w kantorze i tymi walutami spłacić bieżące zobowiązanie kredytowe.

Rekomendacja S Zapisy rekomendacji S weszły w życie w lipcu 2009 Bardzo ważne!!! KNF zaleca, aby zmiana sposobu spłaty kredytu dotyczyła wszystkich rat od daty zmiany umowy. A więc zmiana sposobu spłaty może być dokonana jedynie raz w takcie trwania umowy.

Rekomendacja S Taka operacja też jednak kosztuje – musimy zapłacić za aneks do umowy (kilkaset złotych) – bo następuje zmiana systemu spłaty Jeśli wiele osób zacznie decydować się na podobne rozwiązanie, zwiększony popyt na daną walutę, może zmienić jej cenę w kantorze (przestaje to być opłacalne).

Spread walutowy – inne fakty Spread nie jest regulowany umową kredytową – zmienia się decyzją banku. Spread walutowy poszczególnych banków (podobnie jak i inne dane finansowe) można porównać w porównywarce finansowej – comperia.pl)

Kredyt walutowy denominowany

Kredyt walutowy denominowany Kredyt walutowy spłacany w złotówkach. W umowie mamy zapisaną konkretną kwotę w walucie krajowej (PLN). Kwota ta jest dzielona na transze i przeliczana na walutę obcą. Inaczej: kredyt jest przyznawany w walucie obcej, ale kredytobiorca otrzymuje kwotę w PLN (wg obowiązującego kursu); tak samo przy spłacie – bank wylicza ratę, przeliczając kwotę wyrażoną w walucie obcej na PLN (po danym kursie).

Mechanizm samobilansujący Kredyt offsetowy

Mechanizm bilansujący Samofinansujące się kredyty Kredyty offsetowe Mechanizm bilansujący polega na tym, że ustalasz z bankiem pewien limit, do jakiego pieniądze, które wpływają na Twoje konto osobiste pozostają na tym koncie, jako dostępne dla Ciebie. Cała nadwyżka natychmiastowo spłaca kredyt. Każda dodatkowa złotówka, ponad ten limit, spłaca Twoje zadłużenie kredytowe wobec banku i bank nie nalicza Ci już odsetek od wartości, jaką spłaciłeś.

Mechanizm bilansujący Te środki nie spłacają kredytu na stałe. W łatwy sposób zyskujesz do nich dostęp, kiedy tylko chcesz. Jeśli ich potrzebujesz, dajesz dyspozycję, aby wróciły na Twoje konto. A jeśli wydasz cokolwiek z kwoty pozostawionej na koncie w ramach ustalonego z bankiem limitu, Twój limit zostanie odnowiony

Mechanizm bilansujący Ważne – od części środków na koncie osobistym przeznaczonych na nadpłatę kredytu (nawet chwilową) nie jest płacony podatek Belki! Te same korzyści możesz spróbować znaleźć gdzie indziej. Ale musi to być oferta, która zaoferuje Ci rachunek oprocentowany o 19% więcej od oprocentowania Twojego kredytu (ponieważ od zmniejszonej kwoty kredytu nie płacisz podatku, a od zysków z lokaty musisz zapłacić podatek), czyli jeśli kredyt oprocentowany jest w wysokości np. 9%, lokata musiałaby być oprocentowana w wysokości 11,11% (co jest o 19% wyższe).

Pośrednicy finansowi

Pośrednicy finansowi Expander Open Finance Xelion Oppenheim

Pośrednicy finansowi Co czwarty kredyt w Polsce jest zawierany poprzez pośredników finansowych 29 stycznia 2010 Komisja Nadzoru Finansowego wydała komunikat dotyczący pośredników kredytowych

Pośrednicy finansowi KNF zwraca uwagę na następujące fakty: pośrednicy kredytowi nie ponoszą bezpośredniej odpowiedzialności za swoje porady – nawet, jeśli są nierzetelne – bo umowa kredytowa zawierana jest bezpośrednio między kredytobiorcą a bankiem, pośrednicy kredytowi oferują produkty tych instytucji, z którymi mają umowy o współpracy (ich oferta nie obejmuje więc zwykle całego dostępnego wachlarza kredytów, a tylko wybrane), pośrednik otrzymuje swoje wynagrodzenie z prowizji, którą kredytobiorca płaci przy zaciągnięciu kredytu i pośrednik nie ma obowiązku informowania klienta o wysokości tej prowizji, ani o ewentualnych powiązaniach właścicielskich z bankiem wynagrodzenie to zwykle jest prowizyjne, a więc uzależnione od wysokości kredytu, pośrednicy kredytowi nie muszą mieć wykształcenia kierunkowego w zakresie finansów, ani specjalistycznej wiedzy, a system wynagrodzeń stosowany w rozliczeniach z instytucjami kredytowymi nie zawsze uwzględnia działanie w interesie klienta.

Rekomendacja T Łączna suma miesięcznych rat kredytów i pożyczek nie może przekroczyć połowy dochodów. Dlaczego? Polsce wartość udzielonych przez banki pożyczek ratalnych, gotówkowych, kredytów samochodowych i linii na kartach kredytowych sięgnęła 10,5 proc. PKB, wobec 7,5 proc w krajach "starej Unii". Złe kredyty są obecnie jednym z największych problemów sektora finansowego. Eksperci szacują, że co najmniej 170 tys. Polaków spłaca dziesięć lub więcej kredytów, a łączna wartość ich zadłużenia sięga 20 mld zł. Wiele z tych osób wpadło już w spiralę długu - miesięczne zobowiązania przekraczają ich dochody, więc raty spłacali, zaciągając kolejne pożyczki.

Ustawa o kredycie konsumenckim Ustawa z dnia 20 lipca 2001 (Dz. U. nr 100)

Pierwsza wersja

Ustawa o kredycie konsumenckim Dotyczy: kredytów i pożyczek w rozumieniu prawa bankowego, pożyczek udzielanych w ramach systemów argentyńskich, których odbiorcą jest konsument (osoba fizyczna).

Ustawa o kredycie konsumenckim Dotyczy kredytów: w kwocie od 500 zł do 80 tys. zł, o terminie spłaty dłuższym niż 3 miesiące. Z przepisów ustawy są wyłączone szeroko rozumiane kredyty mieszkaniowe oraz leasing operacyjny.

Ustawa o kredycie konsumenckim – wymagane elementy umowy W umowie kredytu konsumenckiego muszą znaleźć się następujące dane: wysokość kredytu, zasady i termin jego spłaty, całkowity koszt kredytu, rzeczywista roczna stopa oprocentowania.

Ustawa o kredycie konsumenckim – całkowity koszt kredytu Całkowity koszt kredytu – łączna kwota, jaką musimy zapłacić za udzielenie kredytu. Nie wlicza się tu: kosztów ustanowienia zabezpieczeń, kosztów ubezpieczenia kredytu, kosztów wynikających ze zmiany kursów walut.

Ustawa o kredycie konsumenckim – odstąpienie od umowy Ustawa daje kredytobiorcy prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 3 dni od jej zawarcia bez podawania przyczyny (za te dni kredytobiorca nie spłaca kredytu ani nie płaci odsetek). W razie odstąpienia kredytobiorcy od umowy, kredytodawca zwraca kredytobiorcy wszystkie koszty z wyjątkiem tzw. opłaty przygotowawczej oraz opłat związanych z ustanowieniem zabezpieczenia.

Ustawa o kredycie konsumenckim – wcześniejsza spłata kredytu Ustawa pozwala na pobieranie przez banki prowizji za wcześniejszą spłatę tylko w wypadku: kredytów walutowych, Kredytów wyższych niż 5 tys. zł i oprocentowanych według stałej stopy. Zabrania również pobierania odsetek za okres po spłacie kredytu. Wcześniejsza spłata możliwa jest tylko w terminach określonych w umowie.

Ustawa o kredycie konsumenckim Jeśli umowa kredytowa jest niezgodna z ustawą, kredytobiorca nie musi płacić ani odsetek, ani prowizji, ani opłaty przygotowawczej – a w sytuacji, gdy koszty te zostały już poniesione, może domagać się ich zwrotu.

Ustawa o kredycie konsumenckim – systemy argentyńskie: dotychczasowe ustalenia Postanowienia ustawy dotyczące systemów argentyńskich: obowiązek podania uczestnikowi maksymalnego okresu oczekiwania na kredyt, obowiązek podania warunków wycofania się z systemu (niemożliwa jest sytuacja, że uczestnik traci wniesione do tej pory pieniądze – są one wypłacane wraz z odsetkami, takimi jak na rachunku a’vista).

Ustawa o kredycie konsumenckim – systemy argentyńskie: dotychczasowe ustalenia Postanowienia ustawy dotyczące systemów argentyńskich: c) obowiązek podawania rzeczywistego kosztu kredytu uwzględniającego również utracone odsetki (koszt alternatywny kredytobiorcy).

Słabości pierwsze wersji ustawy Zmieniono proponowany zapis „kredytodawca zobowiązany jest wręczyć kredytobiorcy umowę przy jej zawarciu” na „ma to uczynić niezwłocznie”. Okres, w którym kredytobiorca może odstąpić od umowy skrócono z 10 do 3 dni. Upadała propozycja całkowitego zakazu udzielania kredytów w ramach systemów argentyńskich (w większości krajów UE taki system nie występuje).

Słabości pierwsze wersji ustawy Obejmie umowy kredytowe zawarte dopiero po wejściu jej w życie. Dotyczy kredytów do kwoty 80 tys. zł (w ramach systemów argentyńskich zaciągane są kredyty zwykle na zakup mieszkania czy budowę domu, a zatem na znacznie większe kwoty). Wyłączenie z przepisów ustawy kredytów mieszkaniowych (krytykowane także w UE).

Wersja 2 Czerwiec 2004

Zmiany w ustawie w 2004 r. Obowiązują od czerwca 2004 r. System konsorcyjny (argentyński) uznano za tzw. czyn nieuczciwej konkurencji i zakazano jego stosowania. Za świadome wprowadzanie w błąd, oszustwo lub wyłudzenie, sprzedawcy grozi od 3 miesięcy do 5 lat więzienia. Organizatorom lub menedżerom grupy grozi od 6 miesięcy do 8 lat więzienia.

Zmiany w ustawie w 2004 r. Reakcja firm działających jako systemy argentyńskie: „Wyrzucenie” z umów z kredytobiorcą informacji o tworzeniu samofinansujących się grup Zmiana nazwy firmy – np. „Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Regionalnego” na „Unia Rozwoju i Wspierania Finansowego”

Zmiany w ustawie w 2004 r. Ustawa daje kredytobiorcy prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni od jej zawarcia bez podawania przyczyny

Wersja 3 Styczeń 2010

Zmiany w 2010 r. 5.01.2010 rząd przyjął założenia projektu zmian w ustawie o kredycie konsumenckim zaproponowanego przez UOKiK. Zmiany: 14 dnia na odstąpienie od umowy Przy odstąpieniu klient musi zwrócić bankowi zarówno kapitał, jak i odsetki (obecnie zwraca tylko kapitał) Konieczność zapłacenia prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu Większa kwota kredytu – do 75 tys. euro

Ustawa antylichwiarska Oprocentowanie kredytów nie może przekroczyć poziomu 4 x stopa lombardowa NBP Łączna kwota opłat i prowizji nie może przekroczyć 5% sumy pożyczanych środków (nie bierze się pod uwagę kosztów ustanowienia zabezpieczeń)