Nowoczesne technologie w polskiej edukacji Alicja Pacewicz Dyrektor ds. Programów i Wydawnictw CEO

Czym się zajmiemy? Czy polska edukacja potrzebuje nowoczesnych technologii? Jak możemy mądrze wykorzystać nowe technologie w procesie nauczania/uczenia się? Czy i jak musi się zmienić rola nauczyciela? Jak nowe technologie mogą poprawić sposób zarządzania szkołą, współpracę i komunikację między nauczycielami, uczniami, rodzicami i społecznym otoczeniem szkoły?

Dwie szkoły, dwie wizje Szkoła „ABC” skupia się na uczeniu rzeczy najważniejszych: czytania, pisania, mówienia, liczenia, myślenia, przy użyciu tradycyjnych narzędzi i form pracy. Kluczowy jest czynnik ludzki (relacja nauczyciel-uczeń) i skupienie uwagi oraz wysiłku. TIK tylko dodatkowo je rozpraszają, a młodzi ludzie i tak uczą się korzystania z nich sami. Szkoła „TIK” uczy tego wszystkiego, ale robi to w taki sposób, który odpowiada oczekiwaniom i potrzebom uczniów. Nie odwraca się od nowych technologii, tylko podąża za nimi i używa ich do motywowania uczniów, komunikowania się, uczenia myślenia. Równocześnie przygotowuje do korzystania z nich w realnym życiu, które wymaga wysokich kompetencji w TIK.

Czy TIK mogą poprawić edukację? Jaki jest główny cel edukacji? Rozwijanie myślenia, rozumienia świata i przygotowanie do wykorzystania zdobywanej wiedzy w życiu zawodowym i osobistym. Jak formułuje to podstawa programowa? Przyswojenie przez uczniów określonego zasobu wiadomości na temat faktów, zasad, teorii i praktyk. Zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów. Kształtowanie u uczniów postaw warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie.

Jak TIK wpływają na edukację – w co wierzymy, co już wiemy, a czego nie? Powszechna wiara, że rozwijają kreatywność, uczą rozwiązywać problemy, rozumowania i porozumiewania się - brak dowodów. TIK rzadko uważane za kluczowe dla procesu nauczania Wpływ pozytywny, gdy powiązany ze sposobem pracy nauczyciela, jasno określonymi celami. W niektórych testach poprawiają się wyniki uczniów, ale istnieje rozziew między metodami sprawdzania efektów a kompetencjami nabywanymi dzięki TIK. Użytkownicy twierdzą, że TIK pomaga im się uczyć. Uczniowie i nauczyciele są zgodni, że TIK zwiększa motywację uczących się. Lepsze efekty generują komputery na ławkach, a nie w pracowniach (laptopy, „komputery na kółkach”, itp.).

Jak TIK wpływają na edukację? TIK mogą zwiększać autonomię uczniów (ale nie muszą). Modele skutecznego integrowania TIK w szkole i poza nią dopiero się rodzą. Czasem lepsze wyniki to tylko pozytywny „efekt pilotażu”. TIK są o tyle dobre dla edukacji, jak dobrzy są nauczyciele, którzy je stosują… Niezbędne są nowe metody sprawdzania nowych efektów – obecnie brak jest ogólnie akceptowanych narzędzi monitorowania oraz wskaźników wpływu TIK w edukacji. Co warto dalej badać: Jak TIK wpływają na możliwości znalezienia pracy uczniów? Jak wykorzystać TIK do prezentowania i dyskutowania o pracy uczniów? Jak używać ich na różnych przedmiotach? Jakie są różnice genderowe?

Trzy lub cztery nogi Sprzęt i narzędzia TIK – komputery, laptopy, tablety, telefony, tablice interaktywne i inne urządzenia, których nazw jeszcze nie znamy; aplikacje i programy… Zasoby edukacyjne – materiały pomocnicze, e-podręczniki, scenariusze zajęć, dobre praktyki, a także bazy danych, repozytoria, galerie zdjęć, biblioteki… Kompetencje TIK i postawy użytkowników – nauczycieli, uczniów, dyrektorów, edukatorów, pracowników wyższych uczelni, decydentów oświatowych; sieci społecznościowe Szybkie łącza internetowe – stacjonarne i mobilne

W czym mogą pomóc TIK? motywacja i zaangażowanie uczniów współpraca w uczeniu i uczeniu się publiczne prezentowanie efektów pracy komunikowanie się z nauczycielami i wszystkich między sobą kontakt z rodzicami, informacje na bieżąco otwarcie na świat, w tym społeczność lokalną uczenie się przez całe życie – uczniowie i nauczyciele życie zawodowe wymaga kompetencji TIK monitorowanie pracy uczniów, ewaluacja pracy nauczycieli i szkoły

Pytania do uczestników W jakim kierunku powinna iść polska szkoła: „ABC” czy „TIK”? Czy w naszej szkole dobrze korzystamy z TIK? Czy laptopy od rządu/samorządu dla uczniów to dobry pomysł?

Problemy do rozwiązania