Elżbieta Malinowska-Misiąg Wojciech Misiąg Marcin Tomalak INSTYTUT BADAŃ NAD GOSPODARKĄ RYNKOWĄ na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego PRZESTRZENNE ZRÓŻNICOWANIE DOCHODÓW I WYDATKÓW PUBLICZNYCH W POLSCE W LATACH 2004–2005 Elżbieta Malinowska-Misiąg Wojciech Misiąg Marcin Tomalak

Poprzednie opracowania IBnGR: 2004 – lata 1999 – 2002 (książka) 2005 – rok 2003

Cel badania: Ustalić rozkład dochodów i wydatków publicznych według województw

Zakres podmiotowy badania Budżet państwa Fundusz Pracy Fundusz Alimentacyjny Budżety JST PFRON ARiMR Gospodarka poza- budżetowa BP ZUS Agencja Nieru-chomości Rolnych Gospodarka poza- budżetowa JST Narodowy Fundusz Zdrowia Uczelnie publiczne FUS NFOŚiGW Państwowe instytucje kultury KRUS WFOŚiGW

sprawozdania budżetowe (BP i JST) Źródła danych: sprawozdania budżetowe (BP i JST) sprawozdania instytucji zestawienia opracowane dla IBnGR dane GUS

Podstawowe założenia metodologiczne Dochody i wydatki publiczne prezentowane są w układzie skonsolidowanym Dochody rozdziela się na województwa odpowiednio do siedziby instytucji pobierającej dochody Wydatki rozdziela się na województwa odpowiednio do siedziby instytucji publicznej dokonującej wydatku (wyjątek – dotacje) Z podziału na województwa wyłączono wydatki ogólnopaństwowe, do których zaliczono wydatki na obronę narodowa, bezpieczeństwo publiczne, wymiar sprawiedliwości, placówki zagraniczne oraz obsługę długu Skarbu Państwa

Stopień rozliczenia dochodów i wydatków (2005) DOCHODY Rozliczone – 94,7% Nierozliczone – 5,3% WYDATKI Rozliczone – 77,8% Ogólnopaństwowe – 18,0% Nierozliczone – 4,2%

Dochody i wydatki publiczne 2004 – 2005 Dochody 324,6 mld zł Wydatki 376,3 mld zł Wynik -51,8 mld zł 2005 Dochody 357,9 mld zł Wydatki 397,4 mld zł Wynik -39,4 mld zł

Stopień sfinansowania wydatków transferami z innych segmentów sektora finansów publicznych (2005, %%) Budżet państwa 0,8 Jednostki samorządu terytorialnego 47,7 Fundusz Ubezpieczeń Społecznych 40,5 Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego 83,1 Narodowy Fundusz Zdrowia 6,9 Pozostałe instytucje publiczne 43,3

Rozpiętość wskaźników wojewódzkich (2005, na 1 mieszkańca) PKB 2,314 : 1 Dochody publiczne 7,427 : 1 Wydatki publiczne 1,424 : 1

Rozpiętość wskaźników wojewódzkich (na 1 mieszkańca) 2005 Dochody publiczne 7,427 : 1 VAT 29,072 : 1 CIT 17,732 : 1 PIT 5,774 : 1 Składki na fundusze celowe 5,395 : 1 Podatki lokalne 4,453 : 1 Pozostałe dochody 4,236 : 1

Relacje dochodów publicznych do PKB w wybranych województwach (2005, %%) POLSKA OGÓŁEM – 36,4 Mazowieckie 51,5 Małopolskie 40,7 Pomorskie 40,1 Śląskie 29,5 Świętokrzyskie 22,8 Warmińsko-Mazurskie 21,0

Rozkład dochodów publicznych (2005, na 1 mieszkańca, Polska ogółem = 100)   40 – 60% 60 – 80% 80 – 100% 100 – 120%

Rozkład wydatków publicznych (2005, na 1 mieszkańca, Polska ogółem = 100)   80 – 90% 90 – 100% 100 – 110% 110 – 120%

Udziały województw w wydatkach publicznych

Stopień samofinansowania województw     Poniżej 70% 70 – 90% 90 – 110% 110 – 130% 216,1%

Wydatki strukturalne 2004 – 2005 2004 – 25.896,5 mln zł 2005 – 29.780,6 mln zl

Wnioski W latach 2004 – 2005 nie nastąpiły istotne zmiany w podziale dochodów i wydatków publicznych na województwa Znaczna część środków publicznych jest redystrybuowana za pośrednictwem budżetu państwa Mechanizmy redystrybucji środków publicznych powodują bardzo silne zmniejszenie dysproporcji dochodowych Transfery do najsłabszych województw są nadal zbyt małe na to, by sprzyjać wyrównywaniu różnic w poziomie rozwoju