Największą zasługą Lockea jest sformułowanie podstawy filozoficznej i ideowej pod całą epokę oświecenia; nada jej charakter skrajnego empiryzmu w połączeniu z umiarkowanym racjonalizmem
1) jest twórcą i jednym z głównych przedstawicieli angielskiego empiryzmu, czyli koncepcji, która za swoją podstawę wszelkiego poznania uznaje się doświadczenie; 2) pierwsze pełne opracowanie systemu państwa demokratycznego; 3) pierwsze pełne opracowanie koncepcji tolerancji religijnej; Rozważania dotyczące rozumu (1690) (krytyka kartezjanizmu) Dwa traktatach o rządzie (1690) Listy o tolerancji (1689)
Punkt wyjścia: całkowicie odrzucił Kartezjańską koncepcję idei wrodzonych (wiedzy wrodzonej), którą mielibyśmy posiadać z chwilą urodzenia. Dusza jest tabula rasa
Punkt dojścia: - skrajny empiryzm teoriopoznawczy – zgodnie z którym wszelkie poznanie zakotwiczone jest w empirycznej rzeczywistości, tzn. w doświadczeniu zmysłowym. - wszelka rzetelna wiedza jako że odnosi się wyłącznie do doświadczenia, zatem musi dotyczyć wyłącznie tego, co konkretne. Ergo Rzetelny dyskurs naukowy porzuca wszelkie zagadnienia metafizyczne, czyli zagadnienie Boga, duszy, substancji itd..
Locke ma wyznawać Religię naturalną (deizm) – gdzie zastępuje się : pojęcie Boga - pojęciem natury; wieczne prawa boskie – wiecznymi prawami natury. odrzuca kwestie objawienie (jako że nie można go zweryfikować doświadczalnie) Prawo naturalne – powie Locke – jest czymś wpisanym w rozumną i wolną naturą człowieka
Podstawą jego filozofii politycznej jest uznanie istnienia trzech praw naturalnych: - Prawo do życia - -Prawo do wolności - -Prawo do własności prywatnej Jego liberalizm obejmuje 3 płaszczyzny: o ekonomiczną – wolny rynek o polityczną – demokracja i trójpodział władzy o filozoficzno-światopoglądową – wolność myśli i wyznania