*POSTMODERNIZM Jackson Pollock, No 5 (‘48) Pojęcie postmodernizmu już co najmniej 30 lat temu na stałe weszło do słownika; używane jest w odniesieniu do współczesnych przeobrażeń społecznych oraz różnorodnych zjawisk w sztuce (architekturze, malarstwie, muzyce, filmie poezji, literaturze) i filozofii; jednocześnie jest wszechstronnym wyrazem głębokiego kryzysu cywilizacji, nauki i kultury europejskiej, odzwierciedla upadek wiary w dotychczasowy racjonalistyczny obraz świata. w szerokim sensie a zarazem w sensie etymologicznym jest odrzuceniem modernizmu

Postmodernizm w sztuce Punkt wyjścia postmodernizmu: Odrzucenie teoretycznych założeń modernizmu. Postmodernizm w kontekście sztuki wychodzi z założenia, iż modernizm (inaczej sztuka awangardowa) pierwszych dekad XX w. uległa wypaleniu, wyczerpaniu. Główne założenia modernizmu w sztuce: indywidualizm - (wyrażanie swojej indywidualności), awangardyzm (podstawa to nowość i oryginalność), elitaryzm (uznanie istnienia istotnej granicy między wielką, prawdziwą sztuką a sztuką popularną, masową). *

Przykłady modernizmu w sztuce: * w sztukach plastycznych (abstrakcyjne formy, poszukiwanie nowości): kubizm – Pablo Picasso surrealizm Salvador Dali, Max Ernes, Joan Miro, Frida Kahlo w architekturze - tzw. sztuka secesyjna -rozwijała się w latach 1895-1914 (wyzwolenie formy budynku z czystego naśladownictwa dawnych epok i wytworzenia nowego stylu. w literaturze (złożone formy, niejasny styl): Franz Kafka, Marcel Proust, Thomas Eliot;

Dali, Narcyz, 1937

Dali, Oblicze wojny, 1940

Frida Kahlo Co mi dała woda 1938

Sagrada Familia Bazylika w Barcelonie Budowa rozpoczęta w 1882 (w 2007 zakończona)

*Typowe dla sztuki postmodernistycznej hasła to: zasypać przepaść między kulturą elitarną a masową; profesjonalizmem a amatorstwem (antyelitaryzm) sztuką jest wszystko zasypać przepaść między artystą, krytykiem a publicznością (antyindywidualizm) artystą jest każdy aktywna rola odbiorcy nastała epoka wolności i różnorodności (pluralizm) zanegowanie roli nowości i oryginalności (kres awangardy)

Klein, The blue Epoch

Peter Hale (geometryczny abstrakcjonizm)

Nam June Paik, Techno Buddha (instalacja)

Enbankment Instalation Rachel Whitread

Ad. Literatury postmodernistycznej * najbardziej wyraziste cechy to: eklektyzm, wielowarstwowość, niejednoznaczność, uwypuklanie bezsensu wszelkich wyższych racji; mieszanie iluzji i rzeczywistości. czytelnik często zostaje postawiony w obliczu niewyjaśnionej labiryntowej zagadki; James Joyce Milan Kudera Gabriel García Márquez Vladimir Nabokov Umberto Eco Pop-art. to szczególna odmiana postmodernizmu główne hasło – przeobrazić banał w dzieło sztuki i uczynić z niego wyznacznik nowej estetyki; Andy Warhol, David Hockney, Peter Blake

Postmodernizm w filozofii Modernizmem w filozofii nazywa się w tym kontekście całą epokę nowożytną, czyli od Kartezjusza do ok. połowy XIX w. Cechy filozofii nowożytnej: ogromna – wiara w ludzki rozum, - abstrakcyjność, systematyczność, - wysoki ton naukowy - swoisty elitaryzm . Modernizm można również nazwać scjentyzmem. Punkt wyjścia postmodernizmu: Odrzucenie teoretycznych założeń modernizmu. (Modernizm jednak jest definiowany inaczej)

Friedrich Nietzsche (1844-1900) Ideowy prekursor postmodernizmu * należy zlikwidować przeświadczenie o możliwości poznania obiektywnego należy zerwać z kultem racjonalności i postępu jedyną słuszną postawą jest relatywizm i sceptycyzm piętnował chrześcijańskie ideały cnoty pokory i miłosierdzia, którym przeciwstawiał wolę życia oraz wizję nadczłowieka również w stylu filozoficznym proklamował zerwanie z tradycyjnym racjonalistycznym i systematycznym podejściem – zatarł granicę między filozofią a literaturą, wypowiadał się w sposób metaforyczny i poetycki.

Przedstawiciele postmodernizmu w filozofii Jean-Francois Lyotard (1924- 1998) Jacques Derrida (1930 – 2004) Michel Foucault (1926-1984) Georges Bataille (1897-1962) Richard Rorty (1931-2007) Giovanni Vattimo (ur. 1936) Giorgio Agamben (ur. 1942)

*Główne cechy fil. postmodernistycznej DEKONSTRUKCJONIZM – postmodernizm ma charakter negatywny – tzn. poddaje krytyce najróżniejsze zjawiska współczesnego świata ANTYLOGOCENTRYZM – postmodernista powie - istnieją tylko narracje, tj. interpretacje, niemożliwością jest stworzenie jednego systemu opisującego całość rzeczywistości.

PLURALIZM ŚWIATOPOGLĄDOWY, EYTYCZNY I POLITYCZNY – jedyna autentyczna podstawa dla autentycznej tolerancji oraz sprawiedliwości społecznej. SKRAJNY RELATYWIZM –wszelka prawda, wiedza jest względna, czyli nic nie ma wartości absolutnej. Wszystko jest historycznie i kulturowo wykreowane.

Zostanie Co znaczy pojęcie „postmodernizmu”; Główne założenia modernizmu w sztuce; Postmodernizm w sztuce – główne hasła; Modernizm w filozofii – czym się odznacza; Główne cechy fil. postmodernistycznej.