Epoka: Barok Barok Barok- umieszczenie w czasie Charakterystyczne cechy Cechy stylu barokowego Jedno z dzieł barokowych Filozofia barokowa Tematy polskiego baroku Charakterystyczne dla polskiego zjawiska to… Poeci barokowi Jaki był polski barok?

BAROK Po latach względnego spokoju, dostatku, podróży i odkryć nastały w Europie czasy głodu, wojen i śmierci. Przyczyniły się do tego wyniszczające wojny- wiek XVII był stuleciem licznych konfliktów. Nadeszło dodatkowe zimno- w Europie owych czasów miała miejsce tzw. Mała epoka lodowcowa. Trudno się dziwić, że szukano trwałej wartości w Bogu i religii.

Barok- umieszczenie w czasie Europa Początek- II połowa XVI w. (marnizm we Włoszech); Koniec- lata trzydzieste XVIII w. (rokoko- faza schyłkowa epoki). Polska Wczesny barok- przełom wieków XVI i XVII ; Dojrzały- od lat trzydziestych po siedemdziesiąte XVII w. Schyłek- do lat trzydziestych XVIII w. (czasy saskie).

Charakterystyczne cechy: Religijność i mistycyzm w treści dzieł Poczucie niepokoju, przemijalności, kruchości istnienia Dążenie do udziwnionej, zaskakującej formy wyrazu Atmosfera niepokoju Dysharmonia, ekspresja w wyrażaniu myśli Bogactwo formy dzieł literatury i sztuki

Cechy stylu barokowego Przepych, bogactwo, nadmiar Przerost formy nad treścią Ekspresja uczuć, niepokój Dysharmonia, asymetria

Jedno z dzieł barokowych Kościół San Carlo alle Quattro Fontane Oryginalny kształt konstrukcji Zdobiony mnóstwem rzeźb Wieże są umieszczone niesymetrycznie Gładka, falista fasada Architektura podporządkowana rzeźbie (pokryty posągami, ornamentami) Bogate zdobnictwo

Filozofia barokowa Wielka siódemka: Wiek XVII to czas wielkiej filozofii. Pascal formułuje słynną metaforę człowieka- kruchej trzciny, Locke- czystej tablicy. Kartezjusz mówi: „ cogito ergo sum” – rodzi się racjonalizm. Wielka siódemka: Giordano Bruno- przed marmurowym obliczem Świętej Inkwizycji miał powiedzieć: „ Oświadczam, że istnieją niezliczone poszczególne światy, podobne do naszej Ziemi, którą uważam za taką samą gwiazdę jak księżyc i inne planety”. Galileo Galilei (Galileusz)- jak głosi anegdota- schodząc z katedry, z której swoje tezy odwoływał, miał powiedzieć cicho: „ a jednak się kręci”. Kartezjusz Baruch Spinoza Blaise Pascal John Locke- czy istnieje jakakolwiek „wiedza wrodzona” Gottfried Leibniz

Tematy polskiego baroku Filozofia istnienia: człowiek i jego kondycja we wszechświecie, przemijalność istnienia, destrukcyjna siła czasu, śmierć i życie po śmierci (poeci metafizyczni: Daniel Naborowski, Sebastian Grabowiecki). Miłość: ulotna, zmysłowa; dworski flirt, a także miłość jako ogniste, spalające, trwałe uczucie, które można przeciwstawiać nawet śmierci. Również miłość religijna- do Boga ( Jan Andrzej Morsztyn, poeci metafizyczni). Patriotyzm, troska o ojczyznę, wołanie o reformy, Jest tu zarazem krytyka istniejącej rzeczywistości. Nietolerancja wyznaniowa- protest przeciw niej. Wojny, okrucieństwa oraz dylematy natury moralnej. Życie na wsi, ideał życia ziemiańskiego. Śmierć- to istota poezji księdza Józefa Baski- Uwagi o śmierci niechybnej.

Charakterystyczne dla polskiego baroku zjawiska to: SARMATYZM- jako kultura i światopogląd szlachty polskiej: przekonanie o starożytnym pochodzeniu i o wyjątkowości narodu. Postawa ta wpływała na strój, obyczaj, poglądy i politykę szlachty. PORTRET TRUMIENNY- wizerunek zmarłego umieszczony na krótszym boku trumny. Najstarszy zabytek tego typu to trumienny portret króla Stefana Batorego. PORTRET SARMACKI- postać szlachcica, który z reguły stoi przy stoliku. Obok: berło, księga, krucyfiks lub inny symbol urzędu Sarmaty.

Poeci barokowi Mikołaj Sęp-Szarzyński Żył krótko i jeszcze w czasach renesansu, bo w latach 1550- 1581. Uznajemy go jednak za prekursora baroku. Pozostawił po sobie zbiorek Rytmy albo wiersze polskie, które wydał pośmiertnie jego brat. Zwany „zachodzącym słońcem renesansu”, „prekursorem baroku” – pozostawił spuściznę niewielką, ale rzeczywiście interesującą. Jan Andrzej Morsztyn, poeta dworski, mistrz konceptu w poezji, polski marinista. Zwany poetą serca- bo miłość była głównym tematem jego wierszy. Opisywał dworski flirt, miłość zmysłową, grę miłosną, a lubował się w dobieraniu jak najwymyślniejszych sposobów przedstawienia tematu

Wacław Potocki, poeta publicysta Wacław Potocki, poeta publicysta. Stworzył typ poezji publicystycznej, będącej swoistą walką o poprawę rzeczywistości. Poeta idealizował ziemiański wzorzec życia, ale widział także problemy stanu chłopskiego- co odróżnia go od większości Sarmatów. Daniel Naborowski, lekarz i dyplomata. Jego poezja należy do nurtu poezji dworskiej, ale jest autorem wierszy najtrafniej wyrażających barokową ideologię. W jego twórczości powraca obsesyjna metafora przemijania. Na różne sposoby ukazuje poeta znikomość życia, poszukuje wartości trwałych, harmonii między życiem, a przeznaczeniem.

Jaki był polski barok? Barok w historii Polski był bardzo ważny. To w tym czasie ugruntowało się poczucie wielkości narodu, duma polskości, co może oznaczać miłość ojczyzny, ale i megalomanię. To w baroku ugruntował się katolicyzm, odtąd często z polskością identyfikowany. W Baroku powstawał polski krajobraz dworków szlacheckich, a siedziby magnatów są dziś zabytkiem architektury. Był więc barok bogaty, pełen sprzeczności, niespokojny- ale na pewno nie nudny.

KONIEC Wykonała: Jurgawka Joanna kl. I TE