Zasady działania i perspektywy rozwoju GPW i rynku kapitałowego Działania edukacyjne FERK Katowice, 20 marca 2007

Rynek kapitałowy Ogół transakcji kupna - sprzedaży, których przedmiotem są instrumenty finansowe o okresie wykupu powyżej jednego roku. Środki uzyskane z emisji tych instrumentów mogą być przeznaczone na działalność rozwojową emitenta. Miejsce mobilizacji wolnych funduszy w okresie średnio- i długoterminowym na cele modernizacyjno - inwestycyjne. Przedmiot obrotu - papiery wartościowe tj. określone dokumenty stwierdzające istnienie pewnego prawa własności (akcje) lub potwierdzające powstanie wierzytelności (obligacje).

Giełda Papierów Wartościowych – jeden z fundamentów polskiego rynku kapitałowego tradycje rynku kapitałowego w Polsce - pierwsza giełda w Warszawie 1817 r. 1989 - transformacja polityczna i gospodarcza kwiecień 1991 - powstanie GPW (rynek kapitałowy wznawia działalność po ponad 50 latach) GPW - giełda od początku przyjmuje nowoczesne rozwiązania: zdematerializowany obrót papierami wartościowymi elektroniczny system obrotu

Giełda Papierów Wartościowych porównywalna z Wiedniem jako największa giełda w regionie centralnej i wschodniej Europy członek Światowej Federacji Giełd od 1994 r. status desygnowanego rynku zagranicznego nadany przez Komisję Giełd i Papierów Wartościowych USA - od 1997 r. członkostwo w Europejskiej Federacji Giełd Papierów Wartościowych od 2004 r. (członek stowarzyszony od 1999 r.)

1990 -1991 okres pionierski w rozwoju giełdy warszawskiej Podstawowe założenia strategiczne: koncentracja obrotu elektroniczny handel i rozliczanie transakcji zdematerializowane papiery wartościowe w centralnym depozycie wysoki poziom regulacji i bezpieczeństwa obrotu Pierwotne założenia nie uległy zmianie i są dziś równie aktualne.

GPW – Lider w regionie Europy Środkowo – Wschodniej Miejsce GPW w regionie CEE: Nr. 1 pod względem liczby notowanych spółek, Nr. 1 pod względem liczby nowych spółek, Nr. 1 pod względem obrotów na rynku instrumentów pochodnych, Nr. 2 pod względem kapitalizacji spółek krajowych, Nr. 2 pod względem obrotów akcjami GPW z sukcesem konkurująca z europejskimi wiodącymi giełdami: Nr. 5 w całej Europie pod względem liczby nowych spółek, Nr. 5 w całej Europie pod względem wolumenu obrotu kontraktami terminowymi.

Instrumenty notowane na GPW akcje prawa do akcji prawa poboru obligacje skarbowe i korporacyjne certyfikaty inwestycyjne funduszy zamkniętych kontrakty terminowe na: indeksy, kursy walut, akcje, obligacje opcje na indeks i opcje na akcje jednostki indeksowe warranty na: akcje, indeksy

Akcja papier wartościowy, dokument stwierdzający udział w spółce akcyjnej, która jest własnością akcjonariuszy Akcjonariusz – nabywca pap. wart. danej spółki, staje się jest współudziałowcem

Prawa akcjonariusza wynikające z zakupu akcji prawo własności prawo głosu na walnym zgromadzeniu prawo do dywidendy prawo poboru, czyli prawo do zakupu akcji nowej emisji prawo do udziału w masie likwidacyjnej prawo do kontroli zarządzania spółką

Obligacja Instrument dłużny, Zobowiązanie emitenta do wykupienia obligacji od kupującego wraz z odsetkami w ustalonym terminie Obligacje z terminem wykupu: 2-letnie, 5- letnie, 10-letnie, itd. Rodzaje obligacji notowanych na GPW: skarbowe, korporacyjne, komunalne, Oprocentowanie obligacji może być stałe lub zmienne

Kontrakt terminowy Jest umową obligująca obie strony do realizacji w przyszłości dziś zawartej transakcji po dziś ustalonej cenie, Instrument symetryczny, Zysk kupującego = strata sprzedającego, Symetria praw i obowiązków

Opcja Umowa, która daje nabywcy prawo ale nie obowiązek wykonania w przyszłości dziś zawartej transakcji po dziś ustalonej cenie, Instrument niesymetryczny Nabywca: Wystawca: zysk nieograniczony - zysk ograniczony do wysokości premii strata – ograniczona do - strata – nieograniczona, wysokości premii, prawo, ale nie obowiązek - obowiązek wykonania umowy wykonania

Indeks giełdowy Wskaźnik określający wzrost lub spadek wartości pewnej grupy spółek podobnych do siebie pod względem technologii, wielkości lub innych cech

Indeksy giełdowe Indeksy giełdowe są miarą koniunktury spółek wchodzących w skład indeksu. Informują o tendencjach panujących na rynku. WIG20 – indeks 20 największych i najbardziej płynnych spółek MIDWIG – indeks średnich spółek - zmiana na mWIG 40!, WIG – indeks największych i średnich spółek – 99% kapitalizacji giełdy TechWIG – indeks spółek z Segmentu Innowacyjnych Technologii WIG-PL – indeks największych i średnich polskich spółek WIRR – indeks małych spółek – 1% kapitalizacji – zmiana na sWIG80! Subindeksy sektorowe: WIG – BANKI, WIG – BUDOWNICTWO, WIG – INFORMATYKA, WIG – MEDIA, WIG – SPOŻYWCZY, WIG – TELEKOMUNIKACJA

RODZINA INDEKSÓW GPW

Podstawowa charakterystyka rynku skomputeryzowany obrót i rozliczenia rynek kierowany zleceniami notowania ciągłe z fixingiem na otwarcie i zamknięcie system jednolitego kursu z dwoma fixingami dla mniej płynnych papierów wartościowych anonimowość transakcji wiele rodzajów zleceń pozwalających na realizację różnych strategii centralny depozyt – Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych publiczne oferty przez prospekty biura maklerskie – profesjonalni, licencjonowani pośrednicy

Harmonogram sesji giełdowej – rynek kasowy Notowania jednolite z dwoma fixingami Notowania ciągłe

GPW na tle giełd europejskich – kapitalizacja spółek krajowych i obroty akcjami

WZROST LICZBY NOTOWANYCH SPÓŁEK W 2006 (Porównanie Grudnia 2006 z Grudniem 2005) -2.4% -2.0% -1.6% -1.2% -0.8% -0.4% 0.0% 0.4% 0.8% 1.2% 1.6% 2.0% 2.4% Uwaga: W nawiasach miejsce w rankingu Światowej Federacji Giełd; źródło: ŚFG

STABILNA STRUKTURA INWESTORÓW RYNEK AKCJI (2002-2006)

AKTYWA DOSTĘPNE NA RYNKU PONAD 200 MLD EURO fundusze – aktywa netto - Otwarte Fundusze Emerytalne – 30,5 mld Euro - Fundusze Inwestycyjne – 25,8 mld Euro banki - 29 mld Euro - w papierach wartościowych firmy ubezpieczeniowe - depozyty – 23,5 mld Euro* spółki – depozyty w bankach – 32,7 mld Euro prywatne oszczędności w bankach – 60,9 mld Euro Dane na 31 grudnia 2006; *30 września 2006

GPW – ATRAKCYJNY RYNEK DLA INWESTORÓW

2006 - najlepszy rok w historii GPW Rynek kasowy: Rekordowa wartość obrotów 83,68 mln. Euro – wzrost o 83 %, Rekordy giełdowych indeksów: indeks WIG po raz 44 raz w ciągu roku pobijał swój rekord, WIG20 – 23, MIDWIG -72 a WIRR – aż 84 razy, Rekordowa kapitalizacja – 169 mln. Euro – wzrost o 50%, Rekordowa kapitalizacja spółek krajowych – 114,3 mld Euro – wzrost o 42 %, Rekordowe dywidendy – 84 spółki giełdowe wypłaciły swoim akcjonariuszom 3 mld Euro w postaci dywidendy, Rynek terminowy: Rekordowy wolumen obrotu kontraktami terminowymi: 6, 6 mln. kontraktów

GPW dzisiaj – podstawowa charakterystyka 26 członków giełdy + 10 zdalnych członków, 290 notowanych spółek (w tym 13 zagranicznych), Wartość rynkowa notowanych spółek – 122 miliardy EURO, Ponad 70 emisji obligacji (głównie obligacje Skarbu Państwa), Rynek instrumentów pochodnych (kontrakty na indeksy, waluty, akcje, opcje indeksowe i akcyjne, kontrakty na obligacje), Rynek akcji – wartość obrotów w 2006 r. – 91 miliardów EURO, Rynek instrumentów pochodnych – wartość obrotów w 2006 r. – 97 miliardów EURO.

GPW- OSIĄGNIĘCIA dobra oferta dla krajowych i zagranicznych klientów sprawnie działający i z łatwym dostępem system transakcyjny i rozliczeniowy duże, aktywne i zróżnicowane środowisko inwestorów dynamiczny rynek i rozwój produktów pełna oferta produktowa - aktywny rynek kasowy i terminowy wysokie standardy: regulacje, transparentność i Corporate Governance wiodąca pozycja w Europie Centralnej zaufanie inwestorów do GPW transgraniczna działalność i internacjonalizacja – GPW atrakcyjna dla zagranicznych emitentów, inwestorów i pośredników

Główny cel Giełdy na najbliższe lata Stworzenie w Warszawie regionalnego, środkowoeuropejskiego centrum obrotu instrumentami finansowymi.

Zadania strategiczne GPW Wzmocnienie i umiędzynarodowienie rynku giełdowego. Wspieranie wzrostu gospodarczego. Wzrost konkurencyjności rynku i zacieśnianie współpracy z uczestnikami rynku. Kompetencja regionalna.

Wzmocnienie i umiędzynarodowienie rynku giełdowego Poszerzenie oferty produktowej GPW. Skupienie obrotu akcjami na GPW. Wprowadzenie usprawnień w funkcjonowaniu rynku. Pozyskiwanie spółek z regionu (m.in. Litwa Ukraina, Słowacja, Czechy, Węgry, Bułgaria, Rumunia). Pozyskiwanie zagranicznych inwestorów i firm inwestycyjnych.

Wspieranie wzrostu gospodarczego Utworzenie Nowego Rynku - platformy dla przedsiębiorstw o wysokim potencjale wzrostu i podwyższonym ryzyku inwestycyjnym. Aktywizacja pozyskiwania emitentów krajowych.

ROSNĄCE ZNACZENIE GPW W POLSKIEJ GOSPODARCE Kapitalizacja spółek krajowych/PKB (%)

Giełda w internecie Aplikacje interaktywne – bieżąca aktualizacja dostępnych na stronie prezentacji edukacyjnych: Wirtualna Akademia Giełdowa. W 2004 roku WAG (dawniej Szkoła Giełdowa w Internecie) została wzbogacona o dwa dodatkowe wykłady – Analiza techniczna oraz wykład dotyczący opcji. Rozpoczęte zostały również prace mające na celu zwiększenie efektywności szkolenia poprzez podniesienie jego interaktywności oraz stworzenie bardziej przyjaznego i nowoczesnego interfejsu. Inwestuj przez Internet - prezentacja edukacyjna Twój portfel – kalkulator edukacyjny

www.ferk.pl Powołana przez GPW w 2002 roku Misją Fundacji jest inicjowanie i wspieranie działań edukacyjnych, promujących Giełdę jako naturalny element nowoczesnej gospodarki Głównym mecenasem Fundacji jest Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

W inicjatywach FERK uczestniczą: Kancelaria Prezydenta RP Ministerstwo Edukacji Narodowej Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie Komisja Nadzoru Finansowego Polska Fundacja im. Roberta Schumana Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Stowarzyszenie Nauczycieli Przedsiębiorczości i Edukacji Ekonomicznej Fundacja Młodzieżowej Przedsiębiorczości PKN UNICEF

Szkolna Internetowa Gra Giełdowa edukacja młodzieży w zakresie mechanizmów rynkowych edukacja poprzez inwestowanie wirtualnych pieniędzy na giełdzie lub zakładanie lokat bankowych praca zespołowa (3-6 osobowe zespoły uczniów szkół ponadgimnazjalnych) wykorzystanie Internetu w celu zdobywania wiedzy SIGG toczy się na stronie sigg.gpw.com.pl od października do lutego Nowość – dogrywka na kontraktach!!!! dostęp po zalogowaniu część inwestycyjna - kupowanie/sprzedawanie akcji, zakładanie lokat, dostęp do notowąń on-line wirtualna kwota do inwestowania - 100 tys. zł !!!!! cześć edukacyjna – ponad 20 modułów z testami, materiały edukacyjne w formie e-learningu + materiały nt. „krótkiej sprzedaży” grupa dyskusyjna – pytania i odpowiedzi, atrakcyjne nagrody dla zwycięskich zespołów!

SIGG ekran modułu edukacyjnego

Rozwój SIGG SIGG w liczbach SIGG1 SIGG2 SIGG3 SIGG4 Liczba zleceń 16 706 75 074 206 723 337 169 Wyniki zwycięskiego zespołu Parkiet 38,53% Hacyki 52,80% Legion_LM 10,34% EwA_S0nEt_HyC 68,56% Zmiana indeksu WIG20 13% 5,2% 1,36% 13,45% Średni dzienny obrót 0,74 mln 6,4 mln. 6,67 mln 12,59 mln Liczba uczestników 760 4 000 5 180 9 389 Liczba zespołów 122 850 1 380 2 273

Wyniki SIGG5 - gra podstawowa Klasyfikacja ogólna, Zwycięzcy Pozycja Nazwa zespołu Szkoła Zysk % I miejsce CAT Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Tadeusza Kościuszki w Turku 24,53 II miejsce ZSEG Zespół Szkół Ekonomiczno – Gastronomicznych w Tarnowie 24,44 III miejsce Klub_891 I Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki w Busku-Zdroju 23,09 IV miejsce KoRn_iki I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Lublinie 22,02 V miejsce Bull_team VIII Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie 21,42

SIGG5 - Statystyka Liczba szkół: 834 Liczba zespołów: 2 216 Liczba uczestników (uczniowie i nauczyciele) ponad 10 000 W tym: Litwa 26 zespołów z 13 szkół Ukraina 1 szkoła, 1 zespół

Edukacja młodzieży i studentów Gazetka 5 - kolejna edycja konkursu literackiego dla młodzieży i studentów na najciekawszy artykuł o giełdzie i rynku kapitałowym Testy interaktywne z przedsiębiorczości na stronie www.ferk.pl, Wirtualna wycieczka po GPW – dostępna na stronie www.ferk.pl Konkurs na pracę magisterską pt.: „15 lat rozwoju rynków kapitałowych Europy Srodkowo – Wschodniej, Giełda warszawska na tle regionu”– trwa do grudnia 2007 r. Olimpiada Przedsiębiorczości – Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych - SGH Olimpiada Wiedzy Ekonomicznej - Polskie Towarzystwo Ekonomicznej, Konkurs Młodzieżowe Miniprzedsiębiorstwo

Spotkania z młodzieżą szkolną i studentami w siedzibie GPW Zwiedzanie galerii dla publiczności (ogólnie dostępna): plansze historyczne i informacyjne, gabloty, materiały edukacyjne dla zwiedzających Informaty: filmy, sprawdzian wiedzy, możliwość wysyłania e.maili, Zorganizowane prezentacje dla młodzieży: prezentacja nt. działalności giełdy i pokaz filmu edukacyjnego, wyłonionego w konkursie na film o Giełdzie – zapisy na prezentację przez stronę www.ferk.pl, Źródło wiedzy o rynku kapitałowym – biblioteka, odpowiedzi na nadsyłane pytania, interaktywne testy, koła studenckie i kluby szkolne

Edukacja - nauczyciele Rada Konsultacyjna FERK – honorowe gremium utworzone przez nauczycieli najaktywniej współpracujących z FERK i GPW, Konkurs dla nauczycieli na scenariusz lekcji o giełdzie i rynku kapitałowym, Konkurs dla nauczycieli „Giełda w matematyce”, Coroczne seminaria dla nauczycieli szkół ponadpodstawowych, Cykliczne konferencje dla nauczycieli przedsiębiorczości „Jak bezpiecznie inwestować na rynku kapitałowym” organizowane wspólnie z CODN i SNPiEE, Warsztaty dla nauczycieli pt.: „Inwestuj efektywnie” realizowane w różnych miastach w Polsce, w tym roku: Katowice, Wrocław, Rzeszów, Gdańsk, Szczecin i Poznań, Seminarium dla dyrektorów szkół – NOWOŚĆ!!!! – jesień br w Warszawie na GPW Broszura dla początkujących inwestorów - ”Poradnik Inwestora”, W poradniku przedstawione są podstawowe pojęcia dotyczące giełdy, kupowania oraz sprzedawania akcji i obligacji, korzystania z możliwości, jakie dają fundusze inwestycyjne i inne instrumenty finansowe, czyli możliwości lokowania środków finansowych, Cykl publikacji „Anatomia sukcesu” wydawany wspólnie z KNF, Skrypt dla nauczycieli przedsiębiorczości przygotowywany wspólnie z KNF, wydanie na wiosnę br.

Współpraca z mediami TVP1 - cykl 9 odcinków wakacyjnego programu „Skąd się biorą pieniądze?” TVP 2 – cykl 10 odcinków „Twój portfel”, TV Biznes – cykl 12 odcinków programu dla potencjalnych spółek giełdowych „Giełda – źródło kapitału”, Magazyn akademicki EUROSTUDENT – cykl artykułów „Inwestuj z głową” + konkursy dla studentów, Bieżąca współpraca z Gazetą Szkolną, Głosem Nauczycielskim, COGITO, Perspektywy, Magazynem SEMESTR, Gazetą Studencką, portale internetowe: profesor.pl, interklasa.pl, edulandia.pl, inwestuj.net, itp.

Współpraca zewnętrzna Ośrodki Doskonalenia Nauczycieli w Polsce – wspieranie inicjatyw edukacyjnych, współorganizacja warsztatów, seminariów, konferencji i konkursów dla nauczycieli i młodzieży, Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych SGH – Olimpiada Przedsiębiorczości, Szkoła Główna Handlowa – opracowanie testów z przedsiębiorczości, współpraca z kołami naukowymi działającymi przy SGH, Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych – cykl spotkań w Polsce Akademia Tworzenia Kapitału, Forum kół naukowych wyższych uczelni – dzień otwarty na GPW, Komisja Nadzoru Finansowego – współorganizacja szeregu seminariów i konferencji dla przedstawicieli spółek, nauczycieli, współpraca wydawnicza Polskie Towarzystwo Ekonomiczne – Olimpiada Wiedzy Ekonomicznej, Ministerstwo Edukacji Narodowej – przy realizacji konkursów – patronat, udział w pracach jury i wręczeniu nagród, Fundacja im. R. Schumana - współorganizacja konferencji, seminariów, konkursów, stoisko informacyjne FERK podczas Parady Schumana, Kalendarz Europejski,

Współpraca z uczelniami wyższymi - kołami naukowymi Szkoła Główna Handlowa – Koło Naukowe „Klub Inwestora” - Dni Giełdy, Mosty Ekonomiczne, Konferencja Uczelni Ekonomicznych, Akademia Giełdowa – cykl wykładów nt. rynku kapitałowego, Studenckie Forum Inwestycyjne, Uniwersytet Szczeciński – konkurs „Młody Inwestor”, konferencja „Rynek kapitałowy – skuteczne inwestowanie”, Uniwersytet Warszawski – Koło Naukowe Finansów - „Dni Inwestycji”, konkurs „Student z pomysłem”, Uniwersytet Gdański – Koło Naukowe „Inwestor’ - konferencje „Inwestor event”, „Jak grać, aby wygrać?” WSFiZ – Regionalny Konkurs Wiedzy Ekonomicznej, Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu – Koło Naukowe „Hossa ProCapital” - cykl seminariów „Akademia Hossy”, Akademia Ekonomiczna w Katowicach – Koło Naukowe PANEUROPA – Kwiecień Miesiącem Inwestycji, Politechnika Koszalińska – Studenckie Koło Menedżerów - cykl spotkań dla studentów nt. giełdy i rynku kapitałowego Inne inicjatywy dla studentów, w tym w przygotowaniu warsztaty dla studentów z zakresu instrumentów pochodnych, analizy technicznej i fundamentalnej – początek jesień br.

Zapraszamy do współpracy i udziału w inicjatywach edukacyjnych GPW i FERK Strony internetowe: www.ferk.pl, www.gpw.pl, https://sigg.gpw.com.pl,