Obecny kryzys: istota, przezwyciężanie Ujęcie cybernetyczne

Lesław Michnowski B. ( ) członek Komitetu Prognoz Polska 2000 Plus przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk

UNEP Report -12 maja 2011 (1) By 2050, humanity could consume an estimated 140 billion tons of minerals, ores, fossil fuels and biomass per year – three times its current appetite – (…) is "far beyond what is likely sustainable if realized at all given FINITE WORLD RESOURCES (…).

UNEP Report (2) Scenario 3: tough contraction of consumption in developed countries, converging with others. Industrialized nations reduce per capita consumption by two thirds and other nations remain at current rates, resulting in a global per capita consumption rate (…) the same as in year 2000.

Obecny kryzys (schładzanie gospodarki - eliminowanie przemysłu, nauki, narastające zadłużenie, bezrobocie i rozwarstwienie, a być może i bankructwa państw) to jawna faza kryzysu globalnego ujawnionego ok roku Raportem Granice Wzrostu

Meadows, D.H., …Granice wzrostu (1972) MD – prognoza ostrzegawcza

Po 1970 roku Stan Zmian i Ryzyka (SZiR) - szybko zachodzące zmiany w uwarunkowaniach życia, znaczna organizacyjna bezwładność – konieczność feedforward/antycypatywności oraz - ryzyko błędów prognostyczno- adaptacyjnych

Główny czynnik globalnego kryzysu to szybko postępująca moralna destrukcja (dotychczasowych, już nieadekwatnych form życia), a nie przeludnienie Ziemi (czyli nadmiar potencjału intelektualnego)

Kryzys globalny to skutek niedostosowania światowej społeczności do życia w Stanie Zmian i Ryzyka, w tym braku umiejętności : (1) WYPRZEDZAJĄCEGO eliminowania negatywnych następstw moralnej destrukcji, oraz (2) sterowania zmianami, w tym rozwojem, środowiska przyrodniczego

ROZWÓJ TRWAŁY (w tym r. przekr. gr. wzr.) ŚS albo kryzys i globalna katastrofa [θ = θ(i)] I – poziom informacji systemu życia (sż) (wg N. Wienera); s – poziom entropii sż (j.w.); n – ilość elementów sż; q – jakość elementów sż; Θ – trwałość sż Monitoring Dynamiczny (MD) – przetwarzanie danych statystycznych w prognozy ostrzegawcze i informację o jakości i dynamice oraz przyszłym przebiegu procesu życia sż, pod warunkiem braku interwencji w ten przebieg.

Dla przywrócenia zdolności rozwoju konieczność: - uznania możliwości rozwojowego przekraczania granic wzrostu światowej społeczności (ŚS) oraz - opanowania umiejętności wyprzedzającego (bezwładność) ich rozpoznawania

Granice wzrostu: (a) ORGANIZACYJNE, nie wymagające - dla rozwojowego ich przekroczenia - przemiany aksjologicznej; (b) AKSJOLOGICZNE – takie granice, dla rozwojowego przekroczenia których, niezbędna jest odpowiednia przemiana aksjologiczna oraz warunkująca ją przebudowa homeostatu światowej społeczności.

Współzależność grup elementów i relacji konstytuujących dowolny system życia, w tym światową społeczność Poprawnie – zgodnie z wewnętrznymi i zewnętrznymi uwarunkowaniami życia - ukształtowany homeostat i orgware stymulują rozwój systemu życia

Normalne i patologiczne stany jakości życia systemu życia, w tym światowej społeczności, powstające kolejno w jego trwałym rozwoju albo kryzysie, zapoczątkowanym patologicznym przekroczeniem bezwładnościowej granicy wzrostu

Trzy - w trakcie trwałego rozwoju - aksjologiczne granice wzrostu: (1) po stanie stagnacji egalitarnej – spontanicznościowa; (2) po stanie wzrostu elitarnego – bezwładnościowa; (3) – po stanie wzrostu nie- elitarnego – środowiskowa

Przebieg globalnego kryzysu który powstał po patologicznym przekroczeniu bezwładnościowej granicy wzrostu światowej społeczności

Współczesny kryzys jest kryzysem aksjologicznym w wyniku patologicznego przekroczenia dwu granic wzrostu (1) elitarnego - bezwładnościowej; (2) nie-elitarnego – środowiskowej.

Względny (E=mc2) deficyt zasobów życia: naturalnych i przyrodniczych, to skutek deficytu: (a) wiedzy, (b) techniki, (c) aktywnego potencjału intelektualnego, (d) umiejętności stymulowania ekospołecznie użytecznej aktywności poznawczo-innowacyjnej; (e) woli politycznej rozwojowego przezwyciężania globalnego kryzysu

Dla przywrócenia zdolności rozwoju w miejsce wzrostu regresywnego konieczność przeprowadzenia - wraz z przemianą aksjologiczną od socjal-darwinistycznego egoizmu do ekohumanizmu - dwu transformacji (1) humanistycznej; (2) ekohumanistycznej

Ekohumanizm, to partnerskie współdziałanie dla dobra wspólnego – wszystkich ludzi (bogatych i biednych, społeczności wysokorozwiniętych i w rozwoju opóźnionych), ich następców oraz środowiska przyrodniczego – powszechnie wspomagane nauką i wysoką techniką oraz KULTURĄ INFORMACYJNĄ.

Transformacja humanistyczna: (1) przejście od wzrostu elity kosztem nie-elity i środowiska (przyrodniczego) do wzrostu elity i nie-elity kosztem środowiska; (2) ukształtowanie feedforward/zdolności antycypatywności; (3) zintensyfikowanie poznawczo-innowacyjnej aktywności twórczej; (4) upodmiotowienie nie-elity; (5) dokonanie, umożliwiającego strategiczną dalekowzroczność, podziału pracy w układzie: elita - nie-elita.

Transformacja ekohumanistyczna: (1) przejście od wzrostu ŚS kosztem środowiska (przyrodniczego) do rozwoju ŚS razem ze środowiskiem; (2) opanowanie umiejętności przewyższania pozytywnymi – nieuchronnych negatywnych skutków wszelkich działań; (3) zintegrowanie działalności społeczno- gospodarczej z rozwojową aktywnością Natury.

Metoda backcasting – strategicznego programowania wizyjnego - jako niezbędny sposób przywracania zdolności rozwoju światowej społeczności

Podstawowe działania antykryzysowe (1): (1) weryfikacja powyższej diagnozy obecnego kryzysu; (2) zintegrowanie światowych elit wraz z ich przemianą aksjologiczną od socjal- darwinistycznego egoizmu do ekohumanizmu; (3) intensyfikowanie ekospołecznie użytecznej aktywności społeczno-gospodarczej; (4) powołanie ONZ-owskiej Rady Trwałego Rozwoju oraz Światowego Centrum Strategii Trwałego Rozwoju, wspomaganego przez Centrum Globalnego Monitoringu Dynamicznego (w tym prognozowania ostrzegawczego).

Podstawowe d ziałania antykryzysowe (2): (5) zbudowanie globalnego GRID/net systemu informacyjnego dla potrzeb polityki i gospodarki trwałego rozwoju, w tym MD oraz poznawania prawdopodobnych kompleksowych skutków ludzkich działań i innych zmian w uwarunkowaniach życia; (6) – USPOŁECZNIENIE informacji statystycznej i naukowo-technicznej, czyli wiedzy warunkującej funkcjonowanie ww systemu informacyjnego oraz wyprzedzające lub skuteczne eliminowanie zagrożeń;

Podstawowe działania antykryzysowe (3): (7) system ekonomiczny oparty na kompleksowym rachunku korzyści i kosztów gospodarowania, stymulujący ekospołecznie użyteczną aktywność poznawczo-innowacyjną. (8) system finansowy deflacyjny, stymulujący: - oszczędne gospodarowanie, - innowacyjny popyt, oraz - rezerwotwórczość; (9) system edukacyjny kształtujący powszechną mądrość, w tym kulturę informacyjną; (10) elastyczna automatyzacja wytwarzania; (11) lokalne elastyczne wytwarzanie informacyjnie zasilane przez globalne centra naukowo-techniczne.

Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (1): (1) synteza kapitalizmu i socjalizmu (2) międzynarodowa koordynacja i specjalizacja dotycząca ekospołecznie użytecznego (win-win -green) rozwoju nauki i techniki; (3) innowacyjny barter międzynarodowy o odpowiednio dużej - dla kształtowania podatności innowacyjnej - skali podobnego naukowo i technologicznie wytwarzania;

Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (2): (4) odrzucenie systemu spekulacyjnego bogacenia się; (5) zniesienie rajów podatkowych i tajemnicy bankowej (G20 Londyn); (6) wypracowanie poprawnego wskaźnika rozwoju społeczno-gospodarczego – w układzie globalnym i lokalnym; (7) równowagowe wzmocnienie potencjału obronno-rozwojowego BRICS.

Przedstawienie światowej opinii publicznej powyższych wniosków m.in. podczas Szczytu Ziemi Rio czerwca 2012 r.

Powyższa wypowiedź zawiera rozwinięcie tez przedstawionych - wraz ze Sprostowaniem: do p. 7, Rozdz. I – w RAPORCIE Powyższa wypowiedź zawiera rozwinięcie tez przedstawionych - wraz ze Sprostowaniem: do p. 7, Rozdz. I – w RAPORCIE PRZYCZYNY I KONSEKWENCJE GLOBALNEGO KRYZYSU FINANSOWO-GOSPODARCZEGO I JEGO PRZEJAWY W POLSCE:

Dziękuję za uwagę