NIEPEWNOŚĆ I NIESTABILNOŚĆ W GOSPODARCE (w ujęciu cybernetyki rozwoju) NIEPEWNOŚĆ I NIESTABILNOŚĆ W GOSPODARCE (w ujęciu cybernetyki rozwoju)

Lesław Michnowski B. ( ) członek Komitetu Prognoz Polska 2000 Plus PAN

Kryzys obecny (zadłużenia, bezrobocia, głodu,... ) jest fazą kryzysu globalnego, który jest kryzysem cywilizacyjnym, w tym aksjologicznym

Konieczność stworzenia możliwości odejścia od socjal-darwinistycznego egoizmu na rzecz ekohumanizmu/win-win

EKOHUMANIZM: partnerskie (win-win) współdziałanie dla dobra wspólnego – wszystkich ludzi (bogatych i biednych, społeczności wysokorozwiniętych i w rozwoju opóźnionych), ich następców oraz środowiska przyrodniczego – POWSZECHNIE WSPOMAGANE nauką i wysoką techniką oraz KULTURĄ INFORMACYJNĄ.

Trwałe przezwyciężenia kryzysu globalnego wymaga ukształtowania (metodą backcasting) zdolności trwałego rozwoju (sustainable development) światowej społeczności (ultrastabilności)

Kryzys globalny skutkiem patologicznego przekroczenia granic wzrostu: (1) naukowo-technicznych, w tym edukacyjnych; (2) organizacyjnych, oraz (3) aksjologicznych.

Trwałe jego przezwyciężenie wymaga: (1) radykalnej przebudowy systemu ekonomicznego, oparcia go na kompleksowym rachunku korzyści i kosztów gospodarowania - uwzględniającym społeczne i przyrodnicze jego składniki, oraz (2) zbudowania informacyjnych podstaw polityki i gospodarki trwałego rozwoju.

A.Toffler, Szok przyszłości, 1971 Zlekceważony!

Stan Zmian i Ryzyka (SZiR) - tak szybko zachodzące zmiany w uwarunkowaniach życia, oraz tak znaczna organizacyjna bezwładność, iż istnieje – konieczność antycypatywności (w tym feedforward), a zarazem występuje znaczne ryzyko błędów prognostyczno-adaptacyjnych (konieczność rezerwotwórczości)

Konieczność uspołecznienia wiedzy warunkującej: - rozpoznawanie nadchodzących zagrożeń oraz - wyprzedzające ich eliminowanie.

GŁÓWNYM CZYNNIKIEM GLOBALNEGO KRYZYSU jest brak możliwości eliminowania negatywnych następstw MORALNEJ DESTRUKCJI/dezaktualizacji - do niedawna poprawnych form życia – postępującej coraz szybciej wraz z rozwojem nauki i techniki

Błędne propozycje przezwyciężania kryzysu: (1) dalsze schładzanie gospodarki poprzez wymuszanie prymitywnego oszczędzania, albo (2) kryzysogenne stymulowanie wzrostu gospodarczego - poprzez generowanie inflacji i patologicznego zadłużania.

Inflacja jako czynnik: - intensyfikowania zbędnej konsumpcji oraz - złodziejskiego pomniejszania zadłużenia (Chiny!)

Propozycja alternatywna: - kształtowanie podatności innowacyjnej oraz - stymulowanie powszechnej ekospołecznie użytecznej innowacyjności, jako sposób generowania antykryzysowej formy wzrostu gospodarczego, wraz z przekształcaniem śmieci w czynniki życia środowiska społeczno-przyrodniczego.

Fey, Willard R. Lam, Ann C. W., 2001, The Bridge To Humanitys Future: A System Dynamics Perspective on the Environmental Crisis and its Resolution, Michnowski, L., HOW TO AVOID THE GLOBAL CATASTROPHE?, SDS, Oxford Por. Michnowski, L., Jak żyć? Ekorozwój albo …, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 1995

Stosunki podziału: według ekospołecznej użyteczności podmiotów życia społeczno-gospodarczego

Ekohumanistyczna przebudowa systemu finansowego: - w miejsce polityki spekulacyjnej – ukształtowanie ekospołecznej polityki monetarnej. Innowacyjne stymulowanie konsumpcji sprawnościowej, przy oszczędnościowym ograniczaniu konsumpcji hedonistycznej i prestiżowej.

W ramach antykryzysowej przebudowy systemu ekonomicznego: system finansowy inaczej deflacyjny, stymulujący: - racjonalnie oszczędne gospodarowanie; - innowacyjny popyt, - rezerwotwórczość; - ekohumanistyczne upodmiotowianie.

Banki – odpowiednio poinformowywane - zaoszczędzonymi (poprzez ograniczanie zbędnej konsumpcji) i im powierzanymi pieniędzmi stymulują kredytami ekospołecznie użyteczną innowacyjność.

Innowacyjny barter międzynarodowy przydatny w okresie przebudowy systemu finansowego

Przeprowadzenie antykryzysowej przebudowy systemu światowego wymaga doprowadzenia do realizacji także wniosków zawartych w Liście do Prezydenta RP - wystosowanym przez Forum Społeczeństwo Informacyjne Trwałego Rozwoju - proponującym przedłożenie ich podczas Szczytu Ziemi Rio+20, 4-6 czerwca 2012 r

Dziękuję za uwagę

Ultrastabilność, autom. zdolność systemu do zmiany własnej struktury zwiększającej różnorodność reakcji systemu na przypadkowe zakłócenia w takim stopniu, że jest możliwe osiągnięcie przez ten system równowagi trwałej. Encyklopedia PWN