Podstawy Prawne Biznesu Firma i Prokura
Firma Firma to nazwa przedsiębiorcy. Firma to nazwa przedsiębiorcy. Firma służy oznaczeniu podmiotów (tak osób fizycznych, jak i prawnych oraz jednostek organizacyjnych) prowadzących działalność gospodarczą. Firma służy oznaczeniu podmiotów (tak osób fizycznych, jak i prawnych oraz jednostek organizacyjnych) prowadzących działalność gospodarczą. Przedsiębiorca działa pod firmą. Przedsiębiorca działa pod firmą. Przez działanie pod firmą należy rozumieć prowadzenie działalności gospodarczej i zawodowej, a więc dokonywanie czynności nie tyle faktycznych, którym ustawodawca nie przypisuje większego znaczenia, ale przede wszystkim czynności prawnych. Przez działanie pod firmą należy rozumieć prowadzenie działalności gospodarczej i zawodowej, a więc dokonywanie czynności nie tyle faktycznych, którym ustawodawca nie przypisuje większego znaczenia, ale przede wszystkim czynności prawnych. Firmę, łączy się nie tylko z przedsiębiorcą, ale i z przedsiębiorstwem przez niego prowadzonym. Firmę, łączy się nie tylko z przedsiębiorcą, ale i z przedsiębiorstwem przez niego prowadzonym.
Firma osoby fizycznej Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Można włączyć do firmy pseudonim lub określenia wskazujące na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz inne dowolnie obrane. Można włączyć do firmy pseudonim lub określenia wskazujące na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz inne dowolnie obrane. Firmą spółki cywilnej, będą imiona i nazwiska wszystkich wspólników, którzy zawarli umowę spółki (zobowiązując się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego), z dodatkiem, że chodzi o spółkę cywilną. Firmą spółki cywilnej, będą imiona i nazwiska wszystkich wspólników, którzy zawarli umowę spółki (zobowiązując się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego), z dodatkiem, że chodzi o spółkę cywilną.
Firma osoby prawnej Firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Firmą osoby prawnej jest jej nazwa. Firma zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej. Firma zawiera określenie formy prawnej osoby prawnej. Osoba prawna może przyjąć dla siebie nazwę (firmę) dowolnie obraną. Osoba prawna może przyjąć dla siebie nazwę (firmę) dowolnie obraną. Firma może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby prawnej oraz inne określenia dowolnie obrane. Firma może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby prawnej oraz inne określenia dowolnie obrane. Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Umieszczenie w firmie nazwiska albo pseudonimu osoby fizycznej wymaga pisemnej zgody tej osoby, a w razie jej śmierci - zgody jej małżonka i dzieci. Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Umieszczenie w firmie nazwiska albo pseudonimu osoby fizycznej wymaga pisemnej zgody tej osoby, a w razie jej śmierci - zgody jej małżonka i dzieci. Przedsiębiorca może posługiwać się skrótem firmy. Przedsiębiorca może posługiwać się skrótem firmy.
Zasady tworzenia firmy Zasada prawdziwości Zasada prawdziwości Zasada jedności Zasada jedności Zasada ciągłości Zasada ciągłości Zasada wyłączności Zasada wyłączności Zasada jawności Zasada jawności
Zasada prawdziwości Zasada prawdziwości firmy wiąże się z koniecznością przedstawiania w firmie danych, które są prawdziwe. Zasada prawdziwości firmy wiąże się z koniecznością przedstawiania w firmie danych, które są prawdziwe. Firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności, co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia. Firma nie może wprowadzać w błąd, w szczególności, co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia.
Zasada jedności Przedsiębiorca może obrać tylko jedną firmę dla oznaczenia swego przedsiębiorstwa. Przedsiębiorca może obrać tylko jedną firmę dla oznaczenia swego przedsiębiorstwa. Firma oddziału osoby prawnej musi zawierać pełną nazwę tej osoby oraz określenie oddział ze wskazaniem miejscowości, w której oddział ma siedzibę. Firma oddziału osoby prawnej musi zawierać pełną nazwę tej osoby oraz określenie oddział ze wskazaniem miejscowości, w której oddział ma siedzibę.
Zasada ciągłości Przedsiębiorca może korzystać z firmy w dotychczasowym lub uzupełnionym brzmieniu. Przedsiębiorca może korzystać z firmy w dotychczasowym lub uzupełnionym brzmieniu. Zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze. Zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze. W razie przekształcenia osoby prawnej można zachować jej dotychczasową firmę z wyjątkiem określenia wskazującego formę prawną osoby prawnej, jeżeli uległa ona zmianie. To samo dotyczy przekształcenia spółki osobowej. W razie przekształcenia osoby prawnej można zachować jej dotychczasową firmę z wyjątkiem określenia wskazującego formę prawną osoby prawnej, jeżeli uległa ona zmianie. To samo dotyczy przekształcenia spółki osobowej. Nabywca przedsiębiorstwa, może je nadal prowadzić pod dotychczasową nazwą. Powinien jednak umieścić dodatek wskazujący firmę lub nazwisko nabywcy, chyba że strony postanowiły inaczej. Nabywca przedsiębiorstwa, może je nadal prowadzić pod dotychczasową nazwą. Powinien jednak umieścić dodatek wskazujący firmę lub nazwisko nabywcy, chyba że strony postanowiły inaczej.
Zasada wyłączności Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku (np. rynek paliwowy). Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku (np. rynek paliwowy). Zasada ta dotyczy zarówno firm już zarejestrowanych, jak i nowo tworzonych. Zasada ta dotyczy zarówno firm już zarejestrowanych, jak i nowo tworzonych. Zasada ta ma na celu ochronę przedsiębiorców przed nieuczciwą konkurencją i przed świadomym bądź nawet nieświadomym wprowadzaniem w błąd innych przedsiębiorców, a także ich klientów. Zasada ta ma na celu ochronę przedsiębiorców przed nieuczciwą konkurencją i przed świadomym bądź nawet nieświadomym wprowadzaniem w błąd innych przedsiębiorców, a także ich klientów. Przy ocenie czy występuje dostateczne odróżnianie się (dostateczna różnica) firm (ich nazw), należy stosować kryteria obiektywne. Należy brać pod uwagę wiedzę i ogólną orientację przeciętnego człowieka, żyjącego w określonym środowisku. Przy ocenie czy występuje dostateczne odróżnianie się (dostateczna różnica) firm (ich nazw), należy stosować kryteria obiektywne. Należy brać pod uwagę wiedzę i ogólną orientację przeciętnego człowieka, żyjącego w określonym środowisku.
Zasada jawności Zasada ta wiąże się z ogólną dostępnością do rejestru przedsiębiorców. Zasada ta wiąże się z ogólną dostępnością do rejestru przedsiębiorców. Każdy może sprawdzić czy w rejestrze znajduje się firma o nazwie identycznej lub zbliżonej do tej którą chcemy założyć. Każdy może sprawdzić czy w rejestrze znajduje się firma o nazwie identycznej lub zbliżonej do tej którą chcemy założyć.
Zbywanie firmy Firma nie może być zbyta. Firma nie może być zbyta. Prawo do firmy jest prawem związanym (firma stanowi nazwę przedsiębiorcy) z przedsiębiorcą, a nie z przedsiębiorstwem. Prawo do firmy jest prawem związanym (firma stanowi nazwę przedsiębiorcy) z przedsiębiorcą, a nie z przedsiębiorstwem. Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd. Przedsiębiorca może upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd.
Ochrona firmy Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. Przedsiębiorca, którego prawo do firmy zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia.
Przedstawicielstwo Przedstawicielstwo jest to działanie w cudzym imieniu ze skutkiem prawnym bezpośrednio dla reprezentowanego (art. 95 k.c.). Przedstawicielstwo jest to działanie w cudzym imieniu ze skutkiem prawnym bezpośrednio dla reprezentowanego (art. 95 k.c.). Przedstawiciel, który zawiera kontrakt w granicach swego umocowania, zobowiązuje i nabywa bezpośrednio prawa dla reprezentowanego. Przedstawiciel, który zawiera kontrakt w granicach swego umocowania, zobowiązuje i nabywa bezpośrednio prawa dla reprezentowanego. Źródłem umocowania, tj. mocy działania w cudzym imieniu, mogą być przepisy ustawy (przedstawicielstwo ustawowe) lub oświadczenie reprezentowanego, zwane pełnomocnictwem. Źródłem umocowania, tj. mocy działania w cudzym imieniu, mogą być przepisy ustawy (przedstawicielstwo ustawowe) lub oświadczenie reprezentowanego, zwane pełnomocnictwem. Granice umocowania przedstawicieli ustawowych określają właściwe przepisy, natomiast pełnomocników - treść pełnomocnictwa. Granice umocowania przedstawicieli ustawowych określają właściwe przepisy, natomiast pełnomocników - treść pełnomocnictwa.
Pełnomocnictwo Wyróżnia się trzy rodzaje pełnomocnictwa: Wyróżnia się trzy rodzaje pełnomocnictwa: - ogólne, - rodzajowe (do określonego rodzaju czynności) - szczególne (do poszczególnych czynności prawnych). Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Pełnomocnictwo rodzajowe obejmuje umocowanie do określonego rodzaju czynności. Pełnomocnictwo rodzajowe obejmuje umocowanie do określonego rodzaju czynności. Pełnomocnictwo szczególne zawiera umocowanie do dokonania określonej czynności prawnej, np. do zawarcia umowy sprzedaży oznaczonej nieruchomo ści (gruntu, budynku, lokalu). Pełnomocnictwo szczególne zawiera umocowanie do dokonania określonej czynności prawnej, np. do zawarcia umowy sprzedaży oznaczonej nieruchomo ści (gruntu, budynku, lokalu).
Pełnomocnictwo substytucyjne Pełnomocnik może mieć prawo do ustanowienia dla mocodawcy innych pełnomocników (tzw. substytutów). Pełnomocnik może mieć prawo do ustanowienia dla mocodawcy innych pełnomocników (tzw. substytutów). Pełnomocnictwo udzielone przez pełnomocnika innej osobie określa się jako pełnomocnictwo substytucyjne. Pełnomocnictwo udzielone przez pełnomocnika innej osobie określa się jako pełnomocnictwo substytucyjne. Ustanowienie pełnomocnictwa substytucyjnego powoduje powstanie stosunku pełnomocnictwa między substytutem a mocodawcą. Substytut jest zatem umocowany do działania w imieniu i z bezpośrednim skutkiem dla mocodawcy. Ustanowienie pełnomocnictwa substytucyjnego powoduje powstanie stosunku pełnomocnictwa między substytutem a mocodawcą. Substytut jest zatem umocowany do działania w imieniu i z bezpośrednim skutkiem dla mocodawcy.
Czynności z samym sobą Pełnomocnik nie może w zasadzie zawrzeć kontraktu z samym sobą", tzn. nie może być jego drugą stroną. Pełnomocnik nie może w zasadzie zawrzeć kontraktu z samym sobą", tzn. nie może być jego drugą stroną. Od tej zasady przepis powyższy przewiduje dwa wyjątki: Od tej zasady przepis powyższy przewiduje dwa wyjątki: - gdy z treści pełnomocnictwa wynika dopuszczalność zawarcia kontraktu z samym sobą"; dopuszczalność zawarcia kontraktu z samym sobą"; - gdy ze względu na treść kontraktu wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. W przypadku zawarcia przez pełnomocnika kontraktu z samym sobą", uznaje się, że ważność kontraktu zależy od potwierdzenia przez osobę, w której imieniu został on zawarty. W przypadku zawarcia przez pełnomocnika kontraktu z samym sobą", uznaje się, że ważność kontraktu zależy od potwierdzenia przez osobę, w której imieniu został on zawarty.
Wygaśnięcie pełnomocnictwa Pełnomocnictwo może być odwołane w każdym czasie, chyba że mocodawca zrzekł się prawa odwołania pełnomocnictwa. Pełnomocnictwo może być odwołane w każdym czasie, chyba że mocodawca zrzekł się prawa odwołania pełnomocnictwa. Umocowanie wygasa: Umocowanie wygasa: - ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika - z przyczyn określonych w treści pełnomocnictwa (np. z upływem czasu lub z chwilą zawarcia kontraktu, na które zostało udzielone); - z powodu utraty przez pełnomocnika zdolności do czynności prawnych, co uniemożliwia mu dokonywanie tych czynności; - z powodu zrzeczenia się przez pełnomocnika pełnomocnictwa Po wygaśnięciu umocowania pełnomocnik obowiązany jest zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa. Po wygaśnięciu umocowania pełnomocnik obowiązany jest zwrócić mocodawcy dokument pełnomocnictwa.
Prokura Prokura jest szczególnym rodzajem wyspecjalizowanego pełnomocnictwa przeznaczonego dla ściśle określonego rodzaju stosunków prawnych. Prokura jest szczególnym rodzajem wyspecjalizowanego pełnomocnictwa przeznaczonego dla ściśle określonego rodzaju stosunków prawnych. Prokurę może ustanowić tylko przedsiębiorca podlegający obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorstw. Prokurę może ustanowić tylko przedsiębiorca podlegający obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorstw. Prokura obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa Prokura obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa Zakres prokury jest ustawowo określony w sposób bezwzględnie obowiązujący, nie może więc być ograniczony w stosunku do osób trzecich. Zakres prokury jest ustawowo określony w sposób bezwzględnie obowiązujący, nie może więc być ograniczony w stosunku do osób trzecich.
Zakres prokury Umocowanie do czynności sądowych obejmuje reprezentację mocodawcy w sprawach sądowych w sądach powszechnych i administracyjnych oraz w Sądzie Najwyższym i w sądach polubownych, a także przed organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Umocowanie do czynności sądowych obejmuje reprezentację mocodawcy w sprawach sądowych w sądach powszechnych i administracyjnych oraz w Sądzie Najwyższym i w sądach polubownych, a także przed organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Z kompetencji prokurenta wyłączone są czynności dotyczące zbycia przedsiębiorstwa, oddanie go do czasowego korzystania, oraz zbywanie i obciążanie nieruchomości. Z kompetencji prokurenta wyłączone są czynności dotyczące zbycia przedsiębiorstwa, oddanie go do czasowego korzystania, oraz zbywanie i obciążanie nieruchomości. Pojęcia prowadzenie przedsiębiorstwa pokrywa się z pojęciem działalności gospodarczej. Pojęcia prowadzenie przedsiębiorstwa pokrywa się z pojęciem działalności gospodarczej. Prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa). Prokurę można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa).
Udzielenie prokury Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie (oświadczenie woli w drodze elektronicznej). Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie (oświadczenie woli w drodze elektronicznej). Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców. Prokurentem można ustanowić tylko osobę fizyczną mającą pełną zdolność do czynności prawnych Prokurentem można ustanowić tylko osobę fizyczną mającą pełną zdolność do czynności prawnych Prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie. Prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie. Zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj, a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania. Zgłoszenie o udzieleniu prokury powinno określać jej rodzaj, a w przypadku prokury łącznej także sposób jej wykonywania.
Wygaśnięcie prokury Prokura może być w każdym czasie odwołana. Prokura może być w każdym czasie odwołana. Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy. Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy. Prokura wygasa ze śmiercią prokurenta. Prokura wygasa ze śmiercią prokurenta. Śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury. Śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.