Degradacja gleb wywołana działalnością antropogeniczną- przekształcenia chemiczne: Obniżenie zawartości przyswajalnych dla roślin składników pokarmowych (wyjałowienie gleby) Naruszenie równowagi między składnikami pokarmowymi Wykonał zespół nr 1 w składzie: Anna Łukasik, Małgorzata Ramus, Marcin Kawka
Naruszenie równowagi między składnikami pokarmowymi Pierwiastki biogenne jony dostępne dla roślin tlen O w związkach z innymi pierwiastkami wodór H H+ , OH- węgiel C HCO3- , CO3- makroelementy jony dostępne dla roślin azot N NH4+ , NO3- potas K K+ fosfor P H2PO4- , HPO42- wapń Ca Ca2+ magnez Mg Mg2+ siarka S SO42- mikroelementy jony dostępne dla roślin żelazo Fe Fe2+ mangan Mn Mn2+ , MnO4- cynk Zn Zn2+ bor B B4O72- , BO33- miedź Cu Cu2+ molibden Mo MoO42- chlor Cl Cl- kobalt Co Co2+ Naruszenie równowagi między składnikami pokarmowymi
Naruszenie równowagi między składnikami pokarmowymi: Ubywające ze zbiorem plonów składniki odżywcze uzupełniane są w postaci nawozów ( gł. mineralnych); Stosowane często zaburzają pierwotny stosunek jonów występujących w glebie (nie uzupełnia się składników wyczerpywanych w mniejszym stopniu przez rośliny tylko te najsilniej); Stosowanie nawożenia NPK - niesłusznie nazywanego w praktyce nawożeniem pełnym; Najczęściej spotyka się niedobór przyswajalnego dla roślin Mg na glebach lekkich; Najostrzejsza forma- pojawienie się na zasiewach zbóż w postaci rozległych, żółtych plam w tych miejscach, gdzie Mg jest mało, gleba zakwaszona, a ilość nawozów mineralnych (zwłaszcza potasowych i amonowych) wysoka.
Zależności pomiędzy jonami wzajemna niechęć lub wrogość spowodowane sprzecznością interesów lub różnicą poglądów; Antagonizm NH4+ hamuje pobieranie Mg2+, Cu2+ K+ hamuje pobieranie Ca2+, Mg2+, Na+ Ca2+ hamuje pobieranie Fe2+ , Mn2+ , Zn2+ Mg2+ hamuje pobieranie Ca2+, Na+, Mn2+ Mn2+ hamuje pobieranie Fe2+, Zn2+ NO3- hamuje pobieranie Cl- Synergizm K+ przyśpiesza pobieranie NO3- współdziałanie kilku czynników, przy czym efekt ich wspólnego działania jest większy niż suma efektów działania pojedynczych czynników;
Skutki zaburzenia równowagi jonowej Zmniejszone plony, Choroby roślin np. chloroza: przy nadmiarze Ca lub K w stosunku do Mg przy nadmiarze Mg lub Ca w stosunku do Mn
Obniżenie zawartości przyswajalnych dla roślin składników pokarmowych (wyjałowienie gleby)
Wyjałowienie Jedna z form degradacji gleb Jest to spadek zasobności gleb na skutek systematycznego pobierania makroelementów przez rośliny oraz wypłukiwanie przyswajalnych form pierwiastków przez wody. Przyczyny: Zużycie składników odżywczych z gleby wraz z każdym zebranym plonem (zwłaszcza makroelementów) Wymywanie jonów do głębszych warstw, potęgowane procesem bielicowania (silniejsze wymywanie składników w glebach gruboziarnistych, przepuszczalnych oraz o silniej urzeźbionej powierzchni) Występuje zwłaszcza na glebach lekkich Czynnikiem sprzyjającym jest także występowanie monokultur (wyjałowienie zachodzi wówczas nawet na glebach żyznych oraz powoduje zmianę ich struktury). Monokultura- system rolniczy lub leśny polegający na wieloletnim uprawianiu na tym samym obszarze roślin jednego gatunku, bądź o podobnych wymaganiach glebowych np. świerku. Negatywne skutki monokultury: jednostronne wyczerpanie składników pokarmowych z gleby, ciągłe pobieranie wody z tych samych warstw, nadmierny rozwój agrofagów.
Zapobieganie wyjałowieniu Umiejętne nawożenie Racjonalny dobór uprawianych roślin
Pytania:
Dziękujemy za uwagę!!!