„What should economists do?” Przygotowano w oparciu o tekst James’a M. Buchanan’a
Kto to jest Buchanan? Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii w 1986 r. Podstawowe fakty z życia i działalności: Urodził się w Murfreesboro, TN w 1919 r. Miejsce pracy naukowej: George Mason University, Fairfax. James M. Buchanan Stworzył nową teorię funkcjonowania władz politycznych, przyjmując za jej podstawę obraz życia gospodarczego zaproponowany przez Adama Smitha i uważany do chwili obecnej za trafny. W swoich badaniach wskazywał na złożoność motywów, jakimi kierują się władze publiczne podejmując decyzje ekonomiczne.
Co to jest ekonomia? Jackob Viner – „Ekonomia jest tym czym zajmują się ekonomiści” Frank Knight – „Ekonomiści to Ci, którzy zajmują się ekonomią” „Szaleństwem byłoby zajmować się metodologią przed 60 – tką” – George Stigler
Co tak naprawdę leży w centrum zainteresowania ekonomistów? Lord Robbins, „The Nature and Significance of Economic Science” – teoria alokacji zasobów Ekonomiści zajmują się wyłącznie problemami wynikającymi z niedoboru i konieczności dokonywania decyzji alokacyjnych Krytyka: Pomijanie ludzkiej działalności – pominięcie tożsamości agenta dokonującego wyboru Kontrpropozycja – Teoria rynku, wymiany i handlu oparta o teorię A. Smith’a
Krytyka teorii alokacji zasobów Pomijanie ludzkiej działalności – pominięcie tożsamości agenta dokonującego wyboru Problem ekonomiczny, a problem technologiczny? Problem ekonomiczny: „Konsument ma do wydania 10$ w supermarkecie – wiele konkurencyjnych rozwiązań Problem technologiczny: inżynier ma 1 mln$ na zbudowanie tamy wg określonej specyfikacji - jedno najlepsze rozwiązanie Jaka różnica??? – stopień rozwiązania funkcji - żadna
Krytyka teorii alokacji zasobów cd. „Słowo problem implikuje rozwiązanie” – T.D. Welton Wszystko staje się problemem obliczeniowym – zastąpić ekonomię matematyką stosowaną
Ekonomia a może symbioza? Słowo Ekonomia – skojarzenie z teorią alokacji Symbioza – nauka o związku między różnymi organizmami, przy czym związek ten jest korzystny dla wszystkich stron.
Ekonomia a może symbioza? Przykład Robinsona Crusoe: Robinson przybywa na wyspę przed Piętaszkiem. Problem: wydostać się z wyspy Jadno lub więcej rozwiązań – problem czysto technologiczny Robinson przybywa na wyspę gdy jest tam już Piętaszek – 2 możliwości Traktuje Piętaszka jako element przyrody – pozostaje problem technologiczny Współpracuje z Piętaszkiem – wymiana, handel – problem ekonomiczny.
Krytyka modelu doskonałej konkurencji Wprowadzenie ograniczeń i instytucji modelowy rynek konkurencji doskonałej sprowadza nas do jednego optimum – rozwiązania –DECYZJE CZYSTO MECHANICZNE Rynek nie jest konkurencyjny dzięki założeniom czy też konstrukcji – jego konkurencyjność wynika z ludzkich zachowań – NIE MA JEDNEGO PUNKTU RÓWNOWAGI, RÓWNOWAGA JEST DYNAMICZNA.
Podsumowanie Teoria alokacji zasobów Matematyka stosowana? Pomijanie czynnika ludzkiego Ekonomiści powinni zajmować się Teorią Rynku podobnie jak Smith Symbioza – najlepszy przykład problemu ekonomicznego Doskonała Konkurencja Nie reguły i instytucja, a zachowania ludzkie tworzą Konkurencję
Kilka cytatów na zakończenie... „Proces ekonomizowania prowadzi nas bezpośrednio do myślenia w kategoriach teorii wyboru” - James Buchanan „Konkurencja doskonała nie ma nic wspólnego z konkurencją” – Frank Knight „Koncentracja na metodologii nie rozwiąże jakiegoś twojego problemu, jednak dzięki niej powinienieneś wiedzieć czym jest ten problem” – Frank Ward „Szaleństwem byłoby zajmowanie się metodologią przed 60-tką” – George Stiegler