3. Analiza warunków 4. Projektowanie 1. Ustalenie celu, obszaru Ogólny algorytm projektowania struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa (SYSTEMU PRODUKCYJNEGO) 1. Ustalenie celu, obszaru i horyzontu projektowego 2. Koncepcja metodyczna. 3. Analiza warunków produkcyjnych i organizacyjnych 4. Projektowanie struktury produkcyjnej 5. Projektowanie układu sterowania (systemu zarządzania)
Uogólniony model systemu produkcyjnego Wyjście Produkt - wyroby przemysłowe - usługi Wejście materiały surowce informacje personel energia kapitał Procesy produkcji Procesy technologiczne Procesy pomocnicze Procesy usługowe Procesy informacyjne ZARZĄDZANIE PLANOWANIEORGANIZOWANIESTEROWANIEKONTROLA
????Analiza podejść metodycznych do projektowania procesów i systemów produkcyjnych (dekompozycja) 1. Wg struktury procesów : projektowanie procesów podstawowych projektowanie procesów pomocniczych projektowanie procesów zarządzania 2. Wg parametrów procesu produkcyjnego – struktury JP: proj. struktury produkcyjnej proj. przestrzennej alokacji stanowisk i JP (rozmieszczanie) proj. przebiegu procesu produkcji w czasie (harmonogramowanie) 3. Wg podziału określonego stopnia JP: proj. JP niższych stopni (gniazd, linii, oddziałów, wydziałów) proj. JP wyższych (zakładów, przedsiębiorstw) 4. Wg faz rozwoju systemów produkcyjnych : proj. rozruchu produkcji proj. produkcji dla normalnego (docelowego) stanu proj. wycofania produkcji
Struktura produkcyjna = struktura systemu produkcyjnego Sposób podziału procesu produkcyjnego pomiędzy jednostki produkcyjne razem ze związkami wewnętrznymi i zewnętrznymi wynikającymi ze współpracy stanowisk roboczych i jednostek produkcyjnych wyższego stopnia (gniazd, linii, oddziałów) w ramach procesu produkcyjnego wydziału czy zakładu. Układ jednostek produkcyjnych i formy ich wewnętrznych powiązań kooperacyjnych w procesie produkcji. Sieć powiązań elementów (stanowisk roboczych) systemu produkcyjnego w odniesieniu do danej chwili w ujęciu statycznym i dynamicznym
Struktura produkcyjna = struktura systemu produkcyjnego APICS – American Production and Inventory Control Society Amerykańskie Stowarzyszenie Sterowania Produkcją i Zapasami Sposób zagospodarowania powierzchni produkcyjnej przedsiębiorstwa powstający w drodze pogrupowania maszyn i urządzeń w jednostki produkcyjne i ich wzajemnego rozmieszczenia
Elementy składowe struktury Elementami składowymi struktury produkcyjnej są jednostki produkcyjne (komórki produkcyjne) różnych stopni złożoności 0 – stanowisko robocze JP0 I - gniazdo, linia JPI II – oddział JPII III – wydział JPIII JP JO JA JPA JP = KP
Kształtowanie (projektowanie) struktury produkcyjnej : kombinatoryczne łączenie stanowisk roboczych i JP wyższych stopni, lub kombinatoryczne łączenie (w grupy) detali przewidzianych do wykonania w jednej JP Istotą projektowania struktur produkcyjnych jest: łączenie stanowisk roboczych w grupy lub celowe dzielenie grup na mniejsze Łączenie (lub celowe dzielenie) stanowisk roboczych i JP wyższych stopni, albo łączenie (lub celowe dzielenie) detali przewidzianych do wykonania w jednej JP
„ Prawo podziału i tworzenia JO ” O wydzieleniu zadań dla jednostki organizacyjnej (utworzeniu lub podzieleniu JO) decydują dwa, równolegle działające czynniki: Wyraźnie wydzielająca się specjalność robót Rozmiar robót w danej specjalności
Specjalizacja JP A. Specjalizacja przedmiotowa Wyraża dążenie do zamknięcia w JP określonej całości procesu produkcyjnego wyrobu. Kryterium łączenia stanowisk w jednostkach specjalizowanych przedmiotowo jest współpraca przy wykonywaniu określonego wyrobu (wyrobów). B. Specjalizacja technologiczna Kryterium łączenia stanowisk w jednostkach specjalizowanych technologicznie stanowi podobieństwo technologii wykonywanej na danych stanowiskach.
I. Podobieństwo technologiczno-organizacyjne jako kryterium i miara organizowania JP
TKCM – Technologiczny Klasyfikator Części Maszyn 1 - grupa klas (złączne, wały, tarcze, tuleje, dźwignie, korpusy) 2 - miejsce w grupie 3 - podklasa 4 - wielkość części 5 - odmiana kształtu 6 - rodzaj materiału 7 - postać materiału wyjściowego 8 - dokładność i chropowatość obrabianej powierzchni 9 - skala produkcji 3 5 . 3 2 . 7 2 1 . 71 – koła zębate...... 36 – tarcze mimośrodowe 52 – dźwignie proste 15 – nakrętki 56 - korbowody 46 – tuleje mimośrodowe 25 – wały uzębione
„Współczynnik podobieństwa technologiczno – organizacyjnego ” Symbol cz. rr nazwa TU RV WS Gw FW XS FY WR m mr A Tuleja 10 1 7 11 2,3,45,8 6,9 6 B Oś 1,5,6,7 2 8,9 3 4 C Uchwyt 9 3,4,5 6,8 D Oprawa 5 8 E Piasta 2,3 46 33
WSPÓŁCZYNNIK PODOBIEŃSTWA TECHNOLOGICZNO – ORGANIZACYJNEGO α gdzie: i, k– identyfikator detalu Xi,j , Xk,j – elementy macierzy procesów technologicznych Xi,j = 0 gdy mi,j = 0 Xi,j = 1 gdy mi,j ≥ 1 mi,j - liczba operacji technologicznych wykonywanych na i-tym detalu na j-tym JGS
AB AC = 1 AE = 0 AC AE AD = 1 AD BD = 2/3 = 0.66 BD A 1 B C D E przykład . WSPÓŁCZYNNIK PODOBIEŃSTWA TECHNOLOGICZNO – ORGANIZACYJNEGO α TUC RVL SL SWA PMA TRV A 1 B C D E AB AC = 1 AE = 0 AC AE AD = 1 AD BD = 2/3 = 0.66 BD
II. Stabilizacja produkcji jako miara warunków organizowania JP
Zdolność obciążeniowa operacji
Dobór metod i środków w zależności od stabilizacji produkcji Środki metody Wysoka stabilizacja Niska stabilizacja TPP wyrobu szczegółowe aż do analizy ruchów roboczych uproszczone aż do technologii marszrutowej Maszyny i urządzenia specjalne uniwersalne Oprzyrządo- wanie duże nieliczne Kwalifikacje: a) rzemieślnicze b) ogólnotechn. niskie wysokie Organizacja produkcji potokowa, wzorce sterow. specjalizacja technologiczna Ster. bez wzorców Elastyczność niska wysoka Koszty produkcji stos. niskie wysokie Automatyzacja wysoka niska Przeznaczenie produktu wg. programu (na magazyn) na zlecenie
WSKAŹNIKI STABILIZACJI PRODUKCJI od strony przedmiotu i operacji od strony JGS [op/st]
1. f > 30 produkcja jednostkowa Typy produkcji 1. f > 30 produkcja jednostkowa 2. f = 20 30 produkcja małoseryjna 3. f = 10 20 produkcja średnioseryjna 4. f = 2 5 10 produkcja wielkoseryjna 5. f 1 produkcja masowa
Formy organizacji Gniazdo Potokowe Linia Niepotokowe
FORMY POTOKOWE Operacje są związane trwale z określonymi stanowiskami roboczymi a nie tylko z JGS 2. Kolejność wykonania operacji na każdym stanowisku jest normatywnie określona dla całego zbioru detali (operacji) i powtarza się rytmicznie 3. Sterowanie przebiegiem produkcji wg operacji odbywa się w oparciu o wzorzec
Tabl. JB
LINIE POTOKOWE Ze względu liczebność: o obciążeniu stałym o obciążeniu zmiennym produkcji grupowej 2. Ze względu na odchylenie proporcji długotrwałości operacji: synchroniczne asynchroniczne 3. Ze względu na sposób sterowania tokiem pracy linii: o takcie swobodnym o takcie wymuszonym o ruchu ciągłym automatyczne 4. Ze względu na strumieniowość wykonania operacji: jednostrumieniowe wielostrumieniowe