Trucizna jest substancją, która wprowadzona w niewielkiej dawce do organizmu człowieka może wywoływać zakłócenia jego normalnych funkcji życiowych lub spowodować zgon ze względu na swe właściwości toksykodynamiczne.
Droga wprowadzenia trucizny do organizmu: oddechowa - bezpośrednie wchłanianie trucizny do krążenia dużego, najczęściej zatrucia te to zatrucia parami i gazami. Odgrywa szczególną rolę w zatruciach zawodowych i środowiskowych. W ten sposób przedostaje się największy truciciel - tlenek węgla oraz krzemionka wywołująca pylicę.
pokarmowa - trucizna "pokonuje" na swej drodze żołądek i wątrobę pokarmowa - trucizna "pokonuje" na swej drodze żołądek i wątrobę. Jest to najczęstsza droga przedostawania się trucizny do organizmu. Przewód pokarmowy człowieka dorosłego ma około 8 m długości. Wchłanianie zachodzi na całej jego długości, choć najlepiej w jelitach.
poprzez skórę - nie uszkodzoną lub błony śluzowe, wchłaniają się tu trucizny dobrze rozpuszczalne w tłuszczach. Powierzchnia skóry dorosłego człowieka to około 1,25 - 2 m 2. Taka absorbcja ma szczególne znaczenie w zatruciach zawodowych.
poprzez wstrzyknięcie - domięśniowe, dożylne, dootrzewnowe lub podskórne poprzez jamy ciała - dospojówkowo, przez nos, doodbytniczo i dopochwowo.
W organizmie trucizna przechodzi cztery główne stadia: wchłanianie (absorbcja) -Wchłanianie polega na przejściu substancji toksycznej ze środowiska zewnętrznego do krążenia ogólnego (krew, chłonka). rozmieszczanie (dystrybucja) - W kilka minut po absorbcji największa ilość trucizny dochodzi do serca, wątroby mózgu, nerek i innych narządów dobrze ukrwionych. W drugiej fazie trwającej od kilku minut do kilkudziesięciu godzin trucizna wnika do tkanek skóry, mięśni, tłuszczu zapasowego. przemiany biochemiczne (biotransformacja) - Substancje obce ulegają w organizmie różnym przemianom chemicznym. Główne z nich to: utlenianie, redukcja i hydroliza oraz sprzęganie. wydalanie (eliminacja) - W zależności od właściwości trucizny wydalanie następuje z moczem, żółcią lub wydychanym powietrzem. Mniejsze ilości substancji toksycznej wiążą się również z potem, mlekiem i śliną.
Trucizny dzielą się na dwie zasadnicze grupy: 1 GRUPA: trucizny pochodzenia naturalnego, wytwarzane głównie przez bakterie chorobotwórcze, trujące grzyby i rośliny oraz zwierzęta jadowite.
Jedną z najgroźniejszych roślin występujących na terenie Polski jest tojad mocny, który uważany jest za najbardziej trującą roślinę europejską. Już samo zerwanie i podrażnienie skóry toksycznym alkaloidem znajdującym się we wszystkich częściach rośliny może spowodować zapalenie skóry i ciężkie zatrucie. Spożycie korzenia tojadu może być śmiertelne.
Cis pospolity Wilcza jagoda Zawilec gajowy Jaskier …i wiele innych powszechnie znanych roślin zawierają trucizny groźne dla zdrowia i nawet życia człowieka.
Grzyby trujące zawierają związki bardzo niebezpieczne dla człowieka takie jak: folloidyna, amanityna, muskaryna czy kwas helwelowy. Ich spożycie wywołuje ostre zatrucie, którego objawy mogą pojawić się w ciągu 3 godzin od zjedzenia potrawy. Zdarza się jednak, że symptomy zatrucia występują po kilkunastu godzinach. Te zwykle są najgroźniejsze.
Cztery najbardziej w Polsce niebezpieczne gatunki grzybów trujących to: piestrzenica kasztanowata Muchomor jadowity strzępiak ceglasty Muchomor sromotnikowy
Jadowite zwierzęta: Niebezpieczeństwo dla człowieka stanowią również przedstawiciele rodzimej fauny. Są wśród nich gatunki jadowite, które wprowadzają do organizmu ludzkiego substancję toksyczną przez ukąszenie, ale są również takie, które wydzielają trucizny przez gruczoły skórne i takie, które choć nie wytwarzają jadu, są dla człowieka bardzo niebezpieczne, bo mogą przenosić groźne choroby.
Żmija zygzakowata Kleszcz pastwiskowy Trzmiel Krzyżak ogrodowy
2 GRUPA trucizny antropogeniczne wytwarzane przez samego człowieka.