Diagnozowanie dzieci 6-letnich Małgorzata Spendel ROME Metis w Katowicach

i trochę starszych dzieciach, co warto wiedzieć o ich rozwoju? O 6-latkach i trochę starszych dzieciach, co warto wiedzieć o ich rozwoju?

Ruch – sześciolatki mają jeszcze słaby kościec i słabe mięśnie, muszą często zmieniać pozycje Pamięć – przeważa mechaniczna, dlatego nowe treści powinny być często powtarzane i utrwalane z wykorzystaniem wielu zmysłów Myślenie – większość dzieci nie ma jeszcze ukształtowanej odwracalności myślenia, nie potrafi odwrócić procesu przekształceń, nie ma jeszcze ukształtowanych pojęć czasowych Stosunki przestrzenne – dzieci mają jeszcze kłopot z oceną stosunków przestrzennych, np.: prawo, lewo, obok, za, wymagają wielu ćwiczeń typu zabawowego, które ułatwią późniejsze doświadczanie przestrzeni

Słuchanie – dzieci zdolne są do podziału zdania na wyrazy, do analizy, syntezy sylabowej wyrazu Spostrzeżenia zmysłowe i wyobrażenia – dominuje myślenie przedoperacyjne, konkretno-wyobrażeniowe Emocje – dziecko sześcioletnie ma mniej dojrzały układ nerwowy niż siedmiolatek i z tego powodu silniej reaguje emocjonalnie, wszystkie emocje, te pozytywne, a tym bardziej negatywne oraz duża liczba różnorodnych bodźców, stanowią dla organizmu ogromny wydatek energetyczny, rozregulowuje się jego funkcjonowanie (staje się płaczliwe, drażliwe, nieznośne, agresywne itp.)

Jakie kompetencje rozwijają się we wczesnym wieku szkolnym ? U 9-10-latka jest to obszar prawie dojrzały Płat czołowy kory mózgowej U 6-latka jest to obszar niedojrzały 5

Za co odpowiada kora mózgowa przedczołowa? planowanie działań ustalanie ważności wymyślanie alternatyw przewidywanie konsekwencji

Kora przedczołowa Jest odpowiedzialna za wybór „trudniejszej rzeczy”, nazwana ośrodkiem naszego superego, naszego charakteru. Oznacza to, że jest odpowiedzialna za najwyższe funkcje poznawcze w tym: podejmowanie decyzji kontrolę impulsów planowanie organizację uwagę pamięć roboczą

pamięć deklaratywną świadomość społeczną empatię odraczanie gratyfikacji rozumowanie moralne uczenie się na błędach realizowanie celów rozumienie własnych emocji Kora przedczołowa u dzieci przedszkolnych i w edukacji wczesnoszkolnej działa jeszcze nieoptymalnie dlatego ich funkcjonowanie poznawcze nie jest w pełni rozwinięte.

DIAGNOZA Termin diagnoza pochodzi od greckiego słowa diagnosis i oznacza rozpoznanie, rozróżnienie, osądzanie Diagnoza przedszkolna rozumiana jest jako rozpoznanie gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole Umożliwia rozpoznanie słabych i mocnych stron dziecka Dzięki temu nauczyciel planuje i realizuje zadania terapeutyczne, wyrównawcze i stymulujące rozwój dziecka, współpracując ściśle z jego rodzicami

Podstawowe cele diagnozy przedszkolnej rozpoznawanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych zaspokajanie potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów

W Rozporządzeniu MEN z dnia 23 grudnia 2008 r W Rozporządzeniu MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół oraz w Rozporządzeniu z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowego statutu przedszkola nie ma wytycznych ani wskazówek dotyczących sposobu prowadzenia obserwacji dzieci oraz ich dokumentowania Jest tylko zapis o konieczności dokonywania tych czynności

Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. 2013 r Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. 2013 r. w sprawie zasad udzielania ppp… Nauczyciele, wychowawcy grup wychowawczych oraz specjaliści w przedszkolu, szkole i placówce prowadzą w szczególności: w przedszkolu – obserwację pedagogiczną zakończoną analizą i oceną gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole (diagnoza przedszkolna); 2) w szkole – obserwację pedagogiczną, w trakcie bieżącej pracy z uczniami, mającą na celu rozpoznanie u uczniów: a) trudności w uczeniu się, w tym – w przypadku uczniów klas I–III szkoły podstawowej – ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się, lub b) szczególnych uzdolnień; 12 12

Przedszkole i szkoła podstawowe metody: Skala gotowości edukacyjnej pięciolatka (SGE-5) Skala gotowości szkolnej SGS dla dzieci 6-letnich Arkusze opracowane przez nauczycieli – analiza jakościowa Skala ryzyka dysleksji M. Bogdanowicz Analiza wytworów dzieci/uczniów – nie projekcja

Pisemne dokumentowanie obserwacji dziecka ma służyć nauczycielowi i ułatwić mu pracę nad wspomaganiem rozwoju wychowanków i uczniów oraz wyrównywaniem ich szans edukacyjnych Ma być jednocześnie wskazówką do rozmów o dziecku podejmowanych z rodzicami lub jego opiekunami.

Skala Funkcjonowania Pierwszoklasisty (SFP) autorzy: Elżbieta Koźniewska, Andrzej Matuszewski, Elżbieta Zwierzyńska ORE adaptacja Skali Gotowości Szkolnej (SGS) dla nauczycieli I klasy SP obserwacyjna metoda do oceny poznawczych i społecznych umiejętności sześcioletnich uczniów w I klasie szkoły podstawowej metoda pomaga rozpoznać rozwojowe i edukacyjne potrzeby dzieci i dzięki temu zaprojektować działania wspomagające ich rozwój i naukę u uczniów kl. I jest narzędziem wystandaryzowanym sprawdzono jej trafność i rzetelność

A jak jest z tą diagnozą realnie?

Rodzice Wiedza o: rozwoju dziecka – często zdroworozsądkowa, porównywanie z innymi dziećmi, koleżanki, media szkole i nauczycielach – z mediów, od innych rodziców, na podstawie doświadczenia, ranking nauczycieli Rozwój dziecka a oczekiwania – często nadstymulowywanie dzieci Umiejętności dziecka a oczekiwania – nadrabianie materiału dydaktycznego w domu, testy!!!

Nauczyciele Wiedza o: rozwoju dziecka – często zdroworozsądkowa, porównywanie z innymi dziećmi, koleżanki, media rodzicach – z mediów, od innych nauczycieli, na podstawie doświadczenia często przykrego Rozwój dziecka a oczekiwania – często realizowany program nie jest dostosowany do rozwoju dzieci, „ograniczanie” ruchu dzieci, ich emocjonalności Umiejętności dziecka a oczekiwania – pakiety edukacyjne, zadania domowe, testy!!!

Środowisko Wiedza o: rozwoju dziecka – często zdroworozsądkowa, porównywanie z innymi dziećmi, koleżanki, media, dziadkowie rodzicach – z obserwacji, mediów nauczycielach i szkole - na podstawie często przykrego doświadczenia, z mediów

= GOTOWOŚĆ DZIECKA + GOTOWOŚĆ RODZINY + GOTOWOŚĆ SZKOŁY GOTOWOŚĆ SZKOLNA = GOTOWOŚĆ DZIECKA + GOTOWOŚĆ RODZINY + GOTOWOŚĆ SZKOŁY

Rozwój ruchowy Ruch stymuluje rozwój poznawczy i społeczno-emocjonalny dzieci Dziecko sprawne ruchowo jest atrakcyjne dla rówieśników Prawidłowo rozwijające się dzieci muszą mieć zaspokojony „głód ruchu”

Rozwój emocjonalny i społeczny Jest najważniejszy w rozwoju dziecka Jego poziom decyduje o tzw. niezależności psychicznej dziecka Umożliwia dziecku adaptację w przedszkolu i szkole Nie wolno nauczycielom niszczyć emocjonalności dziecka!

Kiedy, jak i gdzie?

Gry i zabawy na podwórku rozwój ruchowy bieganie skoki hulajnoga

Gry i zabawy na podwórku woda, grzyb, klasy skakanka piłka

Gry i zabawy na podwórku równoważenie stron ciała batut, trampolina, materac równoważnia, ławeczka, krawężnik, murek

Gry i zabawy na podwórku rower rolki gry i zabawy ruchowe

Gry i zabawy na podwórku lateralizacja i schemat ciała gra w chowanego, huśtawka trzepak rower

Gry i zabawy na podwórku ruchy naprzemienne narty, łyżwy, rolki, taniec

czynności samoobsługowe motoryka mała sznurowanie butów nożyczki zapinanie guzików skakanka posługiwanie się sztućcami

Zajęcia dydaktyczne Słuch, uwaga, pamięć – czytanie książek, opowiadanie bajek, historyjek, zgadywanki, zagadki, wyliczanki, zabawy językowe itp. Funkcje wzrokowe - kolorowanki, gry planszowe, układanki, puzzle, rysowanie, malowanie

Zabawa i dydaktyka – funkcje słuchowe oraz rozwój mowy i języka krzyk śpiew gra na instrumentach wyliczanki zagadki czytanie książek opowiadanie rozmowa

Rozwój emocjonalno-społeczny współpraca w grupie rywalizacja wytrwałość w pracy wspólne zabawy przestrzeganie norm grupowych reakcja na porażkę kierowanie uczuciami i ich kontrola

Lepiej poznamy kogoś po godzinie zabawy, niż po roku rozmów PLATON

Diagnoza specjalistyczna wyłącznie w poradni psychologiczno-pedagogicznej

Dziękuję za uwagę