Rozwiązywanie trudnych sytuacji dotyczących adaptacji pierwszoklasisty w szkole Anna Glenc
Cel: wypracowanie sposobów rozwiązywania trudnych sytuacji dotyczących adaptacji pierwszoklasisty w szkole
Plan prezentacji Adaptacja pierwszoklasisty. Zdefiniowanie sytuacji trudnej. Etapy rozwiązywania problemów. Przyczyny trudności i możliwości ich rozwiązania. Rady dla nauczycieli i rodziców dotyczące trudnych sytuacji w świetle literatury. Podsumowanie. Wymiana doświadczeń dotyczących sytuacji trudnych.
Adaptacja pierwszoklasisty Rozpoczęcie przez dziecko nauki w szkole jest ważnym wydarzeniem w jego życiu. Proces adaptacji do nowej sytuacji zależy: od dotychczasowych doświadczeń dziecka, od dojrzałości szkolnej, odporności psychofizycznej, warunków rodzinnych, warunków środowiskowych.
Adaptacja pierwszoklasisty Stając się uczniem, dziecko wchodzi w kontakt z rówieśnikami, nauczycielami, innymi pracownikami szkoły. Przystosowując się do nowego środowiska musi poznać i podporządkować się zasadom, normom postępowania obowiązującym w szkole. To trudny okres dla każdego dziecka.
Adaptacja pierwszoklasisty To, w jaki sposób poradzi sobie z nową sytuacją w początkowym okresie pobytu w szkole, często może rzutować na całokształt kariery szkolnej. Bardzo istotną rolę w procesie adaptacji dziecka w szkole pełni nauczyciel. Pewien procent uczniów ma trudności w odnalezieniu się w nowej roli ucznia, powstają wtedy różne sytuacje trudne, a przyczyny tego mogą być różne.
Sytuacja trudna Ma miejsce, gdy dochodzi do nierównowagi między potrzebami i zadaniami a sposobami i warunkami ich realizacji. Nierównowaga ta dotyczy sytuacji normalnej, która powoduje, że zakłócony zostaje normalny przebieg aktywności i zmniejsza się prawdopodobieństwo realizacji zadania na poziomie normalnym. Sposoby rozwiązywania sytuacji trudnych są bardzo istotne.
Etapy rozwiązywania problemów Najczęściej stosuje się metodę czterostopniową, na którą składa się: zidentyfikowanie problemu, sytuacji trudnej; przedyskutowanie ewentualnych rozwiązań; wybór rozwiązania i wypróbowanie go; ocena sytuacji.
Przyczyny trudności i możliwość ich rozwiązania
Przyczyny trudności i możliwość ich rozwiązania Istotne jest, aby zapewnić dziecku czas na naukę, odpoczynek, na zabawę, na kontakt z rówieśnikami, rozwijanie zainteresowań. Należy pamiętać o zdrowym odżywianiu, przestrzeganiu odpowiedniej ilości godzin snu dziecka. Do przyczyn powodujących trudności w zaadaptowaniu się do nowego środowiska należy zaliczyć wiele czynników.
Przyczyny trudności Poziom intelektualny dziecka dzieci o obniżonym poziomie możliwości intelektualnych, słabym rozwoju percepcji, pamięci wzrokowej, słuchowej; dziecko, które nie jest w stanie zaspokoić wymagań rodziców znajduje się w wyjątkowo trudnej sytuacji. Rodzice często krytykują dziecko, porównując z lepszymi. Dziecko popada w stres, nerwicę, rodzi się niechęć do szkoły. Psycholog powinien zbadać dziecko i postawić diagnozę.
Poziom emocjonalny dziecka dzieci z niskim poczuciem własnej wartości, małą odpornością na porażki, niepowodzenia szkolne / dzieci agresywne. dziecko w szkole spotyka się z koniecznością dostosowania emocji w zależności od sytuacji. Dzieci uczą się kontroli emocjonalnej poprzez skuteczność lub nieskuteczność własnych zachowań emocjonalnych oraz poprzez obserwację zachowań innych ludzi. Ważne, aby nie ulegać kaprysom i awanturom dziecka, nie reagować złością na złość, ale spokojnie przeczekać czas wzmożonego napięcia. Dobre rozeznanie w sytuacji, umiejętność przewidywania skutków pozytywnie wpłynie na rozwój samokontroli.
Problemy zdrowotne Zaburzenia funkcji nieodpowiedni rozwój fizyczny, zły stan zdrowia dziecka, co wiąże się z częstym opuszczaniem zajęć szkolnych. Należy zadbać o zdrowie dziecka. Zaburzenia funkcji trudności fizjologiczne - związane z zaburzeniami mowy, procesem lateralizacji, zaburzenia funkcji wzrokowej i słuchowej. Należy skorzystać z zajęć logopedycznych, reedukacyjnych.
Trudna sytuacja rodzinna trudności społeczne - dotyczą dzieci wychowujących się w trudnej sytuacji rodzinnej (rodzina niepełna, rozwód, choroby, alkoholizm, kłótnie, awantury, trudne warunki materialne) oraz błędy wychowawcze ze strony rodziców. Rodzina powinna się postarać uregulować te sprawy.
Powtarzające się Trudne sytuacje w szkole specyficzne trudności w uczeniu się; problemy rodzinne ucznia (uczeń bity w domu, psychiczne znęcanie się nad dzieckiem); uczeń agresywny / nadpobudliwy psychoruchowo; kłopoty z integracją, nieśmiałość dzieci; wykluczenie i dyskryminacja; wypadek, nagłe zdarzenia; wymuszanie, kradzieże, oszustwa; trudne relacje: nauczyciel- rodzic, nauczyciel- uczeń, uczeń- uczeń i inne sytuacje problemowe.
Co każdy nauczyciel/ inny pracownik szkoły/ rodzic może zrobić, żeby rozwiązać sytuację problemową?
Rady dla nauczycieli i rodziców zachęcać i chwalić; nie ośmieszać dziecka; częściej nagradzać, rzadziej karać (jeżeli dziecko ganimy to powinno wiedzieć za co- wyjaśnić mu niewłaściwy czyn); zaspokajać podstawowe potrzeby psychiczne dziecka (bezpieczeństwa, przynależności, uznania); uczyć dziecko doprowadzania pracy do końca; konsekwentnie wychowywać, wdrażać do samodzielności i zaradności, a nie wyręczać go ze wszystkiego;
Rady dla nauczycieli i rodziców stymulować rozwój dziecka poprzez zabawy plasteliną, farbami, aby rozwijać go manualnie; przestrzegać głoszonych przez siebie zasad moralnych; rozumnie kochać dziecko (akceptacja praw dziecka, interesowanie się jego problemami) jeśli pojawią się problemy, z którymi nie możemy sobie poradzić, należy szukać pomocy specjalistów.
Co może pomóc przy rozwiązywaniu problemu? Nauczyciele powinni rozwijać swoje umiejętności udzielania wsparcia dzieciom i ich rodzicom, będącym w trudnej sytuacji, współpracować z rodzicami i placówkami zewnętrznymi (poradniami, logopedą). Nauczyciele i wychowawcy poprzez odpowiednie kształtowanie środowiska w szkole, mogą wywierać wpływ na zachowania problemowe dzieci.
Wymiana doświadczeń dotyczących sytuacji trudnych
podsumowanie Najważniejsze w wychowaniu są: stałość, stanowczość i konsekwencja. Czytelny zestaw zakazów i praw sprawia, że dziecko może się bezpiecznie poruszać w najbliższym otoczeniu. Jeśli wyznaczone przez rodziców i nauczycieli granice są stałe – wyraźnie określone i konsekwentnie przestrzegane - można zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa.
Rodzice i nauczyciele powinni dbać, aby w ich rodzinie i szkole główną metodą wychowawczą była nagroda; nikt nie stosował przemocy; obowiązywały jasne zasady; wszyscy wzajemnie okazywali sobie szacunek i przyjaźń; dzieci wykonywały prace codzienne i odpowiadały za swoje rzeczy; dzieci nauczyły się odpowiedzialności za czyny i słowa.
Należy pamiętać, że większość dzieci klas pierwszych szczerze chce być dobrymi uczniami. Jeżeli wystąpią u dziecka trudności, ważna jest szybka reakcja na te niepowodzenia. Rodzice i nauczyciele często lekceważą pierwsze kłopoty lub każą dziecko nie udzielając właściwej pomocy. Reakcją rodziców i nauczycieli na kłopoty dziecka powinno być dotarcie do ich przyczyn.
Dobra szkoła to nie taka, w której nie ma problemów czy trudnych sytuacji, lecz taka, która je nazywa, informuje o nich i podejmuje ustalone kroki.
Dziękuję za uwagę