Najsilniejsze piętno na losach Polaków i Węgrów w XX w Najsilniejsze piętno na losach Polaków i Węgrów w XX w. wycisnęły dwie wielkie wojny, a szczególnie II wojna światowa.

Uchodźcy polscy na Węgrzech w latach 1939-1945 Po agresji sowieckiej na Polskę 17 IX 1939r. władze Rzeczpospolitej Polskiej były zmuszone przekroczyć granicę polsko-rumuńską, a jakikolwiek opór zbrojny w tym rejonie stał się niemożliwy. Naczelny wódz polskich sił zbrojnych Edward Rydz-Śmigły wydał wobec tego rozkaz przekroczenia granicy polsko-rumuńskiej i polsko-węgierskiej przez wszystkie oddziały Wojska Polskiego. Nastąpiła również masowa ucieczka ludności cywilnej, pragnącej schronić się przed agresorami. Na Węgrzech znalazło się ponad 140000 polskich uchodżców,w tym wiele dzieci. Polacy umieszczeni w obozach dla internowanych mogli je swobodnie opuszczać. Szczególnie duże zasługi w ratowaniu Polaków położył drJózsef Antall senior, kierownik sekcji do spraw pomocy w Ministerstwie Spraw Węwnętrznych.Antall i Pal Damszky przygotowywali fałszywe dokumenty, dzięki którym specjalny pociąg Czerwonego Krzyża zabierał Polaków z okupowanego kraju na Węgry. Wśród nich znajdowali się poszukiwani przez Gestapo Polacy.

Wojskowi i cywilni uchodźcy polscy na Węgrzech.

József Antal – pomógł wielu Polakom jako pracownik Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Węgier.

Dr Piotr Jędrasyk, dyrektor polskiego gimnazjum i liceum w Balatonboglar. Dom Kultury, w którym podczas II wojny światowej mieściło się polskie gimnazjum i liceum.

Grupa uczniów i nauczycieli polskiego gimnazjum i liceum w Eger.

Zespół akordeonistów prof. Leopolda Garbacza w Pestszentlorinc.

Romek Strzałkowski, lat 13. Zginął w Poznaniu w czerwcu 1956 z rąk UB. Lata powojenne i okres stalinizmu to również trudny okres w dziejach obu narodów. Rok 1956, który po burzliwych wydarzeniach czerwcowych przyniósł w Polsce w październiku tego samego roku względne złagodzenie reżimu władz komunistycznych, Węgrom ofiarował brutalne i krwawe pogrzebanie nadziei. Romek Strzałkowski, lat 13. Zginął w Poznaniu w czerwcu 1956 z rąk UB.

POWSTANIE WĘGIERSKIE W 1956 Powstanie węgierskie 1956 na Węgrzech nazywane jest dziś rewolucją 1956. Powstanie wybuchło 23X1956 i trwało do 10XI1956, kiedy to zostało ostatecznie stłumione przez armię sowiecką. Było ono próbą narodu węgierskiego zdobycia wolności i uwolnienia się spod sowieckiego jarzma.

Interwencja zbrojna ZSRR na Węgrzech była ostrzeżeniem dla innych państw bloku wschodniego, głównie Polski. Potwierdzała też istnienie w Europie Środkowej radzieckiej strefy wpływów. Ostatnim jakże tragicznym aktem agresji sowieckiej na Węgry było wykonanie wyroku śmierci na przywódcy węgierskim premierze Imre Nagyu. Broń powstańców

Broń i wyposażenie powstańców

Polskie reakcje na powstanie Wydarzenia na Węgrzech spotkały się z bardzo żywiołową reakcją w naszym kraju. Po inwazji sowieckiej pomoc okazywana "Węgierskim Bratankom„ przybrała olbrzymią skalę.Do 12 XI 1956 w całym kraju zgłosiło się 11196 honorowych krwiodawców, także wobec trudności z ich obsłużeniem uruchomiono dodatkowe punkty krwiodawstwa. W całym kraju powstawały komitety zajmujące się działaniem na rzecz ludności węgierskiej. Statystyki PCK wskazują,że samym transportem lotniczym dostarczono na Węgry 44 tony medykamentów i materiałów pierwszej potrzeby. Pomoc wysyłana przy użyciu transportu drogowego i kolejowego była znacznie większa niż udzielona przez USA. Pomnik Powstania Węgierskiego we Wrocławiu.