Rachunkowość zakładów ubezpieczeń i funduszy emerytalnych Wykład 4. Rachunkowość zakładów ubezpieczeń i funduszy emerytalnych
Rozrachunki zakładu ubezpieczeń. Rozrachunki z ubezpieczającymi Rozrachunki z pośrednikami ubezpieczeniowymi Rozrachunki z tytułu reasekuracji Rozrachunki z tytułu depozytów Rozrachunki z tytułu komisarki awaryjnej Rozrachunki z tytułu regresów Rozrachunki z tytułu działalności prewencyjnej Pozostałe rozrachunki Rozrachunki sporne i pozabilansowe
Rozrachunki z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich. Dzielą się na: - rozrachunki z ubezpieczającymi - rozrachunki z pośrednikami ubezpieczającymi
Rozrachunki z tytułu reasekuracji. Reasekuracja – umowa zawarta pomiędzy Z.U. a reasekuratorem na mocy której następuje podział lub odstąpienie chronionych przez Z.U. ryzyk. Zakład odstępujący część lub całość ryzyka to cedent lub reasekurowany. Zakład przyjmujący to ryzyko to reasekurator lub cesjonariusz.
Rozrachunki z tytułu reasekuracji. Wyróżnia się: Reasekurację bierną Reasekurację czynną Funkcje reasekuracji: - techniczna - finansowa
Rozrachunki z tytułu reasekuracji Składki przypisane brutto. (w mln. zł) Reasekuracja bierna ( w tys. zł) Dział ubezp. 2009 2010 2011 2012 Dział I 32.749 (59%) 33.972 (58%) 33.027 (55,7%) 36.377 (58%) Dział II 22.595 (41%) 24.595 (42%) 26.237 (44,3%) 26.265 (42%) Razem 55.344 (100%) 58.567 (100%) 59.264 (100%) 62.642 (100%) 2009 2010 2011 2012 Dział I 1.051.103 575.906 285.467 888213 Udział % 3,5% 1,83% 0,9% 2,4% Dział II 2.078.006 2.777.871 3.567.883 3.711.500 9,9% 12,2% 14,1%
Rozrachunki z tytułu reasekuracji Reasekuracja czynna (w tys. zł) Dział ubezpieczeniowa 2009 2010 2011 2012 Dział I 63.099 65.482 28.140 28.548 Udział % w składce przypisanej brutto 0,2% 0,21% 0,09% 0,08% Dział II 442.644 501.863 489.446 615.076 Udział% w składce przypisanej brutto 2,1% 2,2% 1,94% 2,34%
Rozrachunki z tytułu reasekuracji. Retrocesja – umowa reasekuracji występująca gdy ryzyko przyjęte do reasekuracji przez pierwszego reasekuratora będzie ponownie reasekurowane. Zakład przyjmujący takie reasekurowane ryzyko to retrocesjonariusz. Zakład odstępujący reasekurowane ryzyko to retrocedent
Rozrachunki z tytułu reasekuracji. Koreasekuracja Koreasekuracja jest techniką rozproszenia ryzyka. Wyróżnia się: Koreasekurację zewnętrzną Koreasekurację wewnętrzną
Rozrachunki z tytułu reasekuracji. W ramach reasekuracji pojawiają się charakterystyczne pozycje kosztowe (przychodowe) Koszty prowizji reasekuracyjnych Udział w zysku z umowy reasekuracyjnej (superprowizja)
Rozrachunki z tytułu reasekuracji. Rodzaje reasekuracji. Wg formy zobowiązania wyróżniamy: Umowy reasekuracji fakultatywnej Umowy reasekuracji obligatoryjnej Umowy reasekuracji fakultatywno obligatoryjnej Wg podziału ryzyka wyróżniamy: Umowy reasekuracji proporcjonalnej Umowy reasekuracji nieproporcjonalnej
Rozrachunki z tytułu reasekuracji. Reasekuracja proporcjonalna. Wyróżnia się: Reasekurację kwotową Reasekurację ekscedentową (nadwyżkową) Reasekurację kwotowo ekscedentową
Rozrachunki z tytułu reasekuracji. Reasekuracja nieproporcjonalna. Wyróżnia się: - reasekurację nadwyżki szkody - reasekurację nadwyżki szkodowości
Rozrachunki z tytułu reasekuracji Należności z tytułu reasekuracji to głównie: - naliczony a nieotrzymany od reasekuratora udział w odszkodowaniach - naliczony a nie otrzymany udział w składkach cedenta Zobowiązania z tytułu reasekuracji to głównie: - naliczone a niewypłacone cedentowi udziały w jego odszkodowaniach - naliczony lecz nie przekazany reasekuratorowi udział w składkach
Rozrachunki z tytułu depozytów. Depozyt reasekuracyjny. Są to środki pieniężne lub p.w. przekazane przez reasekuratora cedentowi jako zabezpieczenie przyszłych transakcji z tytułu umowy reasekuracji. Wyróżnia się: - depozyt składkowy (działanie cedenta) - depozyt szkodowy (działanie reasekuratora)
Rozrachunki z tytułu depozytów. Należności depozytowe od cedentów – Aktywa B.IV – część lokat !!! Nie mogą być łączone z innymi kwotami należnymi Z.U. ani kompensowane ze zobowiązaniami. Na koncie ewidencjonuje się: - wartość depozytu - odsetki od depozytów (standardowo powiększają wartość depozytu, chyba, że umowa stanowi inaczej)
Rozrachunki z tytułu depozytów Zobowiązania z tytułu depozytów reasekuratorów – Pasywa G Nie mogą być łączone z innymi zobowiązaniami ani kompensowane z należnościami od reasekuratora. Na koncie ewidencjonuje się: - wartość depozytu - odsetki od zdeponowanych środków (standardowo powiększają wartość zobowiązań, chyba że umowa stanowi inaczej)
Rozrachunki z tytułu komisarki awaryjnej. Komisarka awaryjna – działalność ubezpieczeniowa polegająca na udzieleniu pomocy osobom ubezpieczonym w innym Z.U., które zostały poszkodowane w wypadku, szkodach lub awariach. Rozrachunki z tytułu komisarki awaryjnej należy rozpatrywać z dwóch punktów widzenia: - podmiotu będącego komisarzem awaryjnym - podmiotu korzystającego z usług komisarza awaryjnego
Rozrachunki z tytułu regresów. Dotyczą jedynie regresów bezspornych co do wysokości należności ustalonych w wyniku ugody lub postępowania sądowego. Roszczenia regresowe ewidencjonuje się w ewidencji pozabilansowej. Regresy oraz odzyski są przedmiotem odrębnej ewidencji w „rejestrze należnych regresów i odzysków” w podziale na lata zgłoszenia i zaistnienia szkody.
Rozrachunki z tytułu działalności prewencyjnej. Działalność prewencyjna polega na przeciwdziałaniu wypadkom ubezpieczeniowym Działalność prewencyjna w rachunkowości przejawia się w tworzeniu i wykorzystywaniu funduszu prewencyjnego (w dużych Z.U.) lub w bieżącym ponoszeniu kosztów związanych z działaniami zapobiegawczymi.
Pozostałe rozrachunki. Dotyczą m.in. : Rozrachunków z tytułu podatków, ceł ubezpieczeń i innych świadczeń Rozrachunki z tytułu podatku VAT Rozrachunków z tytułu dostaw i usług Rozrachunków z tytułu wynagrodzeń Rozrachunki pozostałe z pracownikami Inne rozrachunki
Rozrachunki – ujęcie bilansowe. Aktywa (fragment) Pasywa (fragment) B. Lokaty E. Oszacowane regresy i odzyski IV. Należności depozytowe od cedentów G. Zobowiązania z tytułu depozytów reasekuratorów D. Należności H. Pozostałe zobowiązania i fundusze specjalne Należności z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich I. Zobowiązania z tytułu ubezpieczeń bezpośrednich II. Należności z tytułu reasekuracji II. Zobowiązania z tytułu reasekuracji III. Inne należności III. Zobowiązania z tytułu emisji własnych d.p.w. oraz pobranych pożyczek IV. Zobowiązania wobec instytucji kredytowych V. Inne zobowiązania VI. Fundusze specjalne