Model gospodarki otwartej – nie w pełni zintegrowanej z gospodarką światową W modelu gospodarki otwartej nie w pełni występują: rynek towarowy , rynek pieniądza oraz sektor zagraniczny . Cechą charakterystyczną sektora zagranicznego jest to , że obejmuje on wyłącznie obroty towarowe między krajem a zagranicą – handel zagraniczny .

Wymiana towarowa z zagranicą i funkcja eksportu netto NX = X - Z Export netto odzwierciedla zatem stan bilansu handlowego , i tak gdy : X > Z, wtedy NX > 0 – gospodarka osiągnie nadwyżkę handlowa ( dodatnie saldo bilansu handlowego ) . X = Z, wtedy NX = 0 - gospodarka ma zrównoważony bilans handlowy ( zerowe saldo bilansu handlowego ) . X < Z, wtedy NX < 0 – gospodarka wykazuje deficyt handlowy ( ujemne saldo bilansu handlowego ) .

Interpretację graficzną eksportu przedstawia rysunek : Graficznym odzwierciedleniem autonomiczności eksportu względem dochodu i produkcji jest linia równoległa do osi poziomej . Zmiany eksportu przesuwają linię eksportu równolegle do góry ( w przypadku jej wzrostu ) lub równolegle w dół ( w przypadku obniżenia się eksportu )

Funkcja Importu : Z = m Y Import zmienia się wprost proporcjonalnie do dochodu , a parametrem łączącym te wielkości jest krańcowa skłonność do importu m . Zależność ta uzasadniona jest faktem , że gospodarka zużywa więcej dóbr importowanych dla celów produkcyjnych i konsumpcyjnych , gdy dochód i produkt krajowy rosną .

Interpretację graficzną eksportu przedstawia rysunek : Poruszając się wzdłuż krzywej importu , rosnącemu dochodowi i produkcji towarzyszy wzrost importu i odwrotnie .

Wpływ krańcowej skłonności do importu na rozmiary importu : Krańcowa skłonność do importu decyduje o kącie nachylenia krzywej importu . Gdy Krańcowa skłonność do importu wzrasta m1 > m0 , kąt nachylenia krzywej importu zwiększa się , co w konsekwencji prowadzi do wzrostu importu Z1 > Z0 - przy tym samym poziomie dochodu i produkcji Y0 .

Eksport , import a bilans handlowy: Wykreślając na jednym układzie współrzędnych funkcje eksportu i importu , możemy graficznie określić stan salda bilansu handlowego przy różnych poziomach dochodu i produkcji .

Interpretacja graficzna salda bilansu handlowego przy różnych poziomach dochodu i produkcji : Charakterystycznym dla naszej analizy jest punkt H0 leżący na przecięciu krzywej eksportu i importu . Punkt ten wyznacza poziom dochodu Y0 , przy którym eksport zrównuje się z importem X = Z , a saldo bilansu handlowego wynosi zero . Przy każdym poziomie produkcji i dochodu niższym od Y0 w gospodarce występuje nadwyżka handlowa X > Z . W przypadku wzrostu dochodu i produkcji powyżej poziomu Y0 –w gospodarce pojawia się deficyt handlowy X < Z .

Funkcja eksportu netto: Wykreślając na jednym układzie współrzędnych funkcje eksportu i importu , możemy graficznie określić stan salda bilansu handlowego przy różnych poziomach dochodu i produkcji . Funkcja eksportu netto przedstawia różnicę między eksportem a importem przy każdej wielkości dochodu i produkcji : NX = X – Z , a ponieważ Z = m Y , to wprowadzając tę zależność , równanie funkcji netto ma postać : NX = X – m Y

Interpretację graficzną funkcji netto przedstawia rysunek : Krzywa eksportu ma nachylenie ujemne , co odzwierciedla odwrotnie proporcjonalną Zależność eksportu netto od dochodu i produkcji. Punkt H0 przecięcia krzywej eksportu netto z osią poziomą, wyznacza rozmiary dochodu i produkcji Y0 , przy których eksport netto jest dodatni NX > 0 – nadwyżka handlowa . Natomiast , gdy dochód będzie wyższy od Y0 ,to eksport netto będzie ujemny NX < 0 – deficyt handlowy .

Zależność między stanami salda bilansu handlowego a dochodem i produkcją analizowane jednocześnie przez funkcje elementarne : eksportu i importu oraz funkcje eksportu netto . W modelu gospodarki otwartej nie w pełni zintegrowanej z gospodarką światową posługujemy się rozwiniętą postacią funkcji eksportu netto : NX = X – m Y – n R Eksport netto według nowej formuły jest ujemnie skorelowany ze stopą procentową , gdyż wzrost stopy procentowej przyciąga kapitał zagraniczny . Powoduje to aprecjację waluty danego kraju – co ogranicz eksport a stymuluje import , w efekcie pogarsza stan salda bilansu handlowego i odwrotnie . Parametr n informuje o ile spadnie eksport netto , gdy stopa procentowa wzrośnie o jeden punkt procentowy .

Przy dochodzie Y0 oznaczonym przez punkt H0 , zrównoważony bilans handlowy oznacza zrównanie eksportu z importem X = Z i zerową wartość eksportu netto NX=0. Przy każdym dochodzie niższym od Y0 – bilans handlowy wskazuje nadwyżkę X > Z , co jest równoznaczne z dodatnią wartością eksportu NX > Z . Natomiast przy każdym poziomie dochodu wyższym od Y0 – bilans handlowy wskazuje deficyt X < Z , co jednocześnie oznacza ujemną wartość eksportu netto NX < 0 .

Eksport netto w modelu IS - LM Popyt globalny AD w gospodarce otwartej jest sumą popytu konsumpcyjnego gospodarstw domowych C , popytu inwestycyjnego przedsiębiorstw I , popytu rządu G oraz popytu zewnętrznego netto reprezentowanego przez eksport netto NX . Równanie w tym modelu ma postać : AD = C + I +G + NX W tej sytuacji równowaga na rynku towarowym zachodzi , gdy produkcja Y jest równa popytowi krajowemu C + I + G , skorygowanemu o popyt zewnętrzny netto : Y = C + I + G + NX Export netto ma wpływ na krzywą IS , która jest zbiorem wszystkich kombinacji stopy procentowej i dochodu , przy których gospodarka otwarta jest w równowadze . Stan eksport netto ma zatem wpływ na przesunięcia równolegle krzywej IS .

Eksport netto , a przesunięcia krzywej IS : Jeżeli eksport netto wynosi zero NX = 0, krzywa IS nie zmienia swojego położenia . Gdy eksport netto jest dodatni NX > 0 – krzywa IS przesuwa się na prawo do góry do położenia IS1 . Natomiast Przy ujemnym eksporcie netto NX < 0 – krzywa IS przesuwa się na lewo w dół do położenia IS2 .

Przykład graficznej interpretacji zmiany punktów równowagi makroekonomicznej w modelu gospodarki otwartej nie w pełni zintegrowanej z gospodarką światową spowodowane wahaniami koniunktury za granicą

Przykład 1 – wpływ koniunktury na równowagę krajową :

Polityka mieszana w modelu gospodarki z sektorem wymiany towarowej z zagranicą : W gospodarce otwartej zastosowanie polityki mieszanej w celu zmiany koniunktury krajowej prowadzi do różnych konsekwencji w zakresie stopnia zrównoważenia zewnętrznego gospodarki . Sytuacje te charakteryzują się zmianą bilansu handlowego . Zależności te przeanalizujemy na przykładach .

Przykład 1. Zakładamy , że w momencie wyjściowym gospodarka jest w stanie równowagi wewnętrznej : IS : Y = C + I + G + NX L M : Md = M s NX = 0

Konsekwencje polityki mieszanej EPF + EPP a zmiana salda bilansu handlowego : Stan równowagi wewnętrznej reprezentuje punkt E0 , a stan równowagi zewnętrznej punkt A . przyjmijmy , że w następnym okresie celem polityki ekonomicznej państwa jest wzrost produkcji o Y . W tym celu zastosowano politykę mieszaną typu EPF + EPP .

Przykład 2. Załóżmy , że w punkcie wyjściowym gospodarka jest w stanie równowagi wewnętrznej i zewnętrznej , czyli spełnione są jednocześnie warunki : IS : Y = C + I + G+ NX LM : Md = M s NX = 0

Polityka mieszana typu RPF + RPP a zmiana salda bilansu handlowego : Celem polityki mieszanej państwa jest schłodzenie – obniżenie dochodu i produkcji o ..Y - z Y0 do Y1 < Y0 . W tym celu zastosowano politykę mieszaną typu RPF + RPP . W wyniku tej polityki obniżył się popyt globalny, a w ślad za tym spadła produkcja z Y0 do Y1 , przy niewielkim wzroście stopy procentowej z R0 do R1 .