EkonomiaPopyt i podażRównowagaRynekWartośćPieniądz POZ: Przedsiębiorczość, Organizacja i Zarządzanie Wykład 3: Państwo a gospodarka Wojciech St. Mościbrodzki

EkonomiaPopyt i podażRównowagaRynekWartośćPieniądz Czym właściwie jest państwo  Ujęcie polityczne:  Przymusowa organizacja, wyposażona w atrybuty władzy i zapewniająca ochronę interesów ludności  Samowystarczalna, zorganizowana społeczność podlegająca władzy (św. Tomasz)  Naturalna i racjonalna organizacja społeczna ludzi (Arystoteles)  Ujęcie prawne:  konwencja z Montevideo 1933: stała ludność+stała władza+terytorium+zdolność do wchodzenia w relacje  państwo konstytuowane na drodze umowy: państwo jest państwem, gdy jest uznawane przez inne kraje  Ujęcie socjologiczne:  państwo jako umowa społeczna  Ujęcie ekonomiczne:  państwo jako podmiot gospodarczy

EkonomiaPopyt i podażRównowagaRynekWartośćPieniądz Państwo w gospodarce  Po co istnieje państwo?  koncepcja teistyczna – nadanie przez absolut (Boga, Tao, Harmonię Kosmosu)  koncepcja patriarchalna – państwo jako spuścizna po "domenie władcy"  koncepcja marksistowska – państwo jako metoda podziału pracy i własności  koncepcja umowy społecznej: Platon: twór idealny Arystoteles: twór ewolucyjny (utylitarny) Cyceron: państwo rzymskie vs barbarzyńcy Hobbes: "dziki" stan natury  samoobrona jednostki  umowa społeczna  władca (niepodważalny) Locke: "semi-altruistyczny" stan natury  społeczeństwo  umowa społeczna  władca (odwoływalny)  koncepcja władzy (Webera) – państwo jako aparat utrzymania władzy

EkonomiaPopyt i podażRównowagaRynekWartośćPieniądz Formy istnienia państw  Reżim = system organizacji stosunków władzy z obywatelami:  demokratyczny  autorytarny  totalitarny  System państwa:  monarchia konstytucyjna absolutna parlamentarna  republika arystokratyczna demokratyczna

EkonomiaPopyt i podażRównowagaRynekWartośćPieniądz Funkcje państwa

EkonomiaPopyt i podażRównowagaRynekWartośćPieniądz Instrumenty polityki ekonomicznej państwa  polityka celna  cła, taryfy, kontyngenty  polityka alokacyjna:  subwencje, dotacje, zakazy i nakazy, ceny regulowane  polityka pieniężna (monetarna):  stopy procentowe, stopa rezerw obowiązkowych, operacje otwartego rynku, polityka kursowa  polityka fiskalna:  wpływy: podatki, cła,  wydatki: budżet (dziura budżetowa, dług publiczny), obsługa długu, inwestycje rządowe  polityka społeczna:  kultura, bezrobocie, zrównoważony rozwój